iSPANYA'DA ARAP HAKiMiYETiNiN iZLERi

Ünlü müsteşrik E. Rosenthal'in kaleme aldığı bu makalede, 138/756- 422/1031 yılları arasında (ki, iki buçuk asrı aşkın bir zaman diliminde) Ispanya'da hüküm süren Endülüs Emevi Devleti'ne ait tarihi mirastan bahsedilmektedir. Yazının başlığı her ne kadar" . ., Arap ... " şeklinde atılmış olsa da, batılı oryantalistterin büyük çoğunluğunda var olan; 'islami' nitelikli her şeyi -orijininden dolayı- Araplara mal etme zihniyeti, burada da kendini göstermektedir. Ancak Rosenthal'in, bu çalışmasını adlandırırken haklı bir gerekçesinin olabileceği ön-kabulünü taşıyoruz ki, o da şudur: Öncelikle; halefieri olan Abbasi Hanedanı'nın kendilerine zararı dakunacağı endişesiyle anayurtlarından kaçan, -deyim yerindeyse- soluğu iber Yarımadası'nda alan, orada bir devlet kurma fikrini ortaya atan ve bunu, uzun ve zahmetli mücadelelerden sonra gerçekleştiren -bir avuç mesabesindeki- ilk müslüman topluluk, asıl Ümeyye Sülalesi'nin bakiyesi olan Araplardı. Nitekim bu devlet, banilerine izafeten tarihte" ... Emevi ... "diye anılmaktadır. Bu yüzdendir ki, yazarımız makalesine bu ismi uygun bulmuş olabilir. Zira gerçekte burada; adı geçen devlet döneminde, çeşitli vesilelerle Endülüs'e göç eden ve zamanla hakim kitle konumuna yükselen tüm müslümanlar tarafından tesis edilen ve de yazarın yaşadığı devirde -asiT hüviyetiyle olsun olmasın- her nasılsa ayakta kalmayı başarabilen veya birtakım vesikalar sayesinde yerleri saptanabilen eserler söz konusu edilmiştir. Ayrıca; yine islam nüfUzunun etkilerini hala üzerlerinden atamamış olan lspanyol şehir ve kasabalarının, kendi sağlığındaki vaziyetterini anlatan Rosenthal, bu arada tarihsel olaylar (özellikle savaşlar) ve müslümanların sosyal-ekonomik-kültürel durumları hakkında bilgi vermeyi de ihmal etmiyor. 

Traces of Arab lnfluence in Spain

In this article, a famous orientalist Mr. E. Rosenthal is tatking about histarical heritage that belongs to the Andalus Umayyads which ruled in Spain between 756-1031. Even though article's headline is entitled like " ... Arab ... ", in this article, Mr. Rosenthal, like many orientalists, takes every lslamic heritage, because of the its origin, to back to the Arabs. However, we are in agreement with Mr. Rosenthal in this article's headline because of this presumption: First of all, fırst Muslim community who went away from home la nd because of the worry about the successor of Abbasid Dynasty could damage them, arrived to the peninsula, got an idea to establish a state and after so many diffıculties achieved this aim, was Arabs who were remained from Umayyads. Likewise, this state was called " ... Umayyad ... " to imply its founders. Because of this, the author might think this headline for the article. The author mentions about heritages which belongs to the people who lived in this state and became superior to others. Furthermore, he talks about the heritages that remained or was known through same documents in his time. In addition this, Rosenthal does not neglect to give an information about the Spanish cities and towns that is seen impact of lslamic culture on them. By the way, he mentions about the histarical events, especially wars, and Muslim s' socio-economic and cultural conditions