BİR ANADOLU ERENİ HACI BEKTAŞ-I VELİ: HAYATI, ESERLERİ VE İNSAN ANLAYIŞI

Bektaşîler arasındaki ananelere göre Hacı Bektaş, Hz. Ali soyundandır. Altıncı imam Musa el-Kazım (öl.183 / 799) neslinden Horasan’ın hükümdarı olan Seyyid İbrahim-i Sâni ile Hatem Hatun’dan Nişabur şehrinde dünyaya gelmiş, Lokman-ı Perende1 adlı bir mutasavvıf tarafından yetiştirilmiş, Türkistan’ın büyük şeyhi Ahmet Yesevi (öl. 562/1167) ile görüşmüş 2 , onun işareti üzerine Anadolu’ya gelmiş, Kırşehir civarında Sulucakarahöyük’te yerleşmiş, burada bir çok derviş ve halife yetiştirmiş, bunları çeşitli yerlere irşat görevi ile göndermiş, nihayet orada vefat etmiştir

___

  • Geniş bilgi için bkz. Öztürk, Y. Nuri, Tarihi Boyunca Bektaşîlik, III. Baskı, İstanbul, 1995, 55; Köprülü, Fuad, Türk
  • Edebiyatında İlk Mutasavvıflar Ankara, 1991, 49-51. 2
  • Hacı Bektaş’ın (öl.669/1270), Ahmet Yesevi’yle (öl.562/1166) görüşmesi tarihi açıdan mümkün değildir. Bu konu
  • hakkında ilim çevresinde farklı görüşler mevcuttur: Bkz, Köprülü, age, 112; Öztürk, age, 54,56; Coşan. Esat. Hacı
  • Bektaşî Veli Makalât, Ankara, (trz), s. XXXIII-XXXV.; Eröz Mehmet, Türkiye’de Alevilik, Bektaşîlik, İstanbul, 1997,
  • 53; Soyver, Yılmaz, Sosyolojik Açıdan Alevi Bektaşî Geleneği, İstanbul, 1996, 104. 3
  • Gölpınarlı, Abdülkadir, Vilâyetname Menakıb-ı Hünkâr Hacı Bektaş-ı Veli, İstanbul, 1958, 99, 137; Aşıkpaşazade,
  • Aşıkpaşaoğlu Tarihi, haz: A. Nihal Atsız, Ankara, 1985, 195; Bu konuda Ahmet Eflâkî (ö. 657/1360), Hacı Bektaş’ın
  • Babaîler isyanını düzenleyen Baba İshak’ın müridi olduğunu zikretmektedir. Bkz. Eflaki, Ariflerin Menkıbeleri, çev:
  • Tahsin Yazıcı, IV. Baskı, İstabul, 1986, I, 57. 4