Türkiye'de enerji sektörü analizi: Marmara bölgesi termik santraller örneği

Günümüzde ülkelerin ekonomik kalkınmaları, küresel ekonomide rekabet gücü elde edebilmeleri ve toplumsal gelişme sağlayabilmelerinin en önemli unsurlarından biri enerjidir. Enerji, özellikle elektrik enerjisi uzun yıllar boyunca Türkiyenin önemli sorunlarından biri olmuştur ve bu gün Türkiyenin içinde bulunduğu enerji sorununun gelecekte de devam edeceği tahmin edilmektedir. Bu araştırmada Türkiyede enerji sektörü içerisinde termik santrallerin yeri incelenerek, politik, ekonomik ve çevresel faktörlerle ilişkilendirilmiş ayrıca Marmara bölgesindeki termik santrallerin enerji piyasası içerisindeki önemi ortaya konulmuştur. Bu çalışmada enerji sektörü içinde önemli bir yere sahip olan termik santraller incelenmiş olup Türkiye Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan üretim lisansı almış ve Marmara bölgesinde faaliyette bulunan 32 adet termik santralden 20 tanesi ile anket çalışması yapılmıştır. Çalışma kapsamında yapılan sektör analizinde SWOT analizi yöntemi kullanılmıştır. Yapılan anket sonucu Marmara bölgesindeki termik santrallerin güçlü yanları ile daha çok ön plana çıktığı görülmektedir. Çalışmada Marmara bölgesindeki termik santrallerin ortalama günlük maliyet ve karları hesaplanmıştır. Türkiyenin büyüyen bir pazar olması enerji sektörünün de gelişmesini sağlamaktadır. Sektördeki gelişme ile birlikte yeni termik santral yatırımlarının yapılması beklenmektedir. Termik santraller, Türkiyenin enerjiye bağımlılık sorununu az da olsa azaltmakla birlikte çözmemektedir. Bu yüzden, temiz enerji kaynakları konusunda teşvik ve yatırımların arttırılması gerekmektedir.

Analysis of the energy sector in Turkey: Sample of thermal power plants in Marmara region

Today our country s economic development, competitiveness in the global economy can be achieved and one of the most important elements of social improvement is the energy. Energy, especially in electricity For many years Turkey has been one of the important issues and today Turkey's energy problem is found in is expected to continue in the future. In this study, thermal power plants in Turkey in the energy sector by examining the political, economic and environmental factors associated with the thermal power plant in Marmara region also in the importance of the energy market were put forward. In this study, thermal power plants, which have an important role in the energy sector, were investigated. Twenty of thirty two thermal power plants, which have received production licenses from the Turkish Energy Market Regulation Authority and have been operating in Marmara region, were surveyed. SWOT analysis method was used to analyze the sector. The results of the survey show that the thermal power plants in Marmara region stand out with their strengths. In the study, daily average costs and profits of thermal power plants in Marmara region were calculated. The fact that Turkey is a growing market enabled the development of the energy sector. It is expected that new thermal power plant investments are going to be made along with the further development of the sector. Although thermal power plants slightly reduce Turkey's energy dependence, do not solve the problem. Therefore, government assistance and investments in clean energy sources need to be increased.

PDF

___

Aktan, C., C., 2000 2000li Yıllarda Yeni Yönetim Teknikleri, Stratejik Yönetim ve SWOT Analizi, TÜGİAD Yayını, İstanbul 1999, s. 69.
Aktan, C., C., 2008. Yeni Geleceği Kazanmanın Yolu: Stratejik Yönetim, s. 7. _____www.canaktan.org,> (12.09.2008).
Aktaş, E., Alioğlu, O.,2010. Türkiye Ekonomisinde Termik Santrallerin Yeri: Marmara Bölgesi Örneği. ÇOMÜ BAP 2009/113 Numaralı Yüksek Lisans Tez Projesi.
Alam, M. S., Economic Growth With Energy, Northeastern University, s. 4. _____http://www.economics.neu.edu/papers/documents/06-003.pdf> (03.07.2009).
Ansal, H.,2004. Geçmiş ve Gelecekte Ekonomik Gelişmede Teknolojinin Rolü, Teknoloji, Ankara, Kozan Ofset, 2004, 46-47.
Atılgan, D., 2008. Küresel Isınmaya Alternatif Nükleer Enerji, (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi), 2008, Ege Üniversitesi, Eskişehir, s. 20.
Atılgan, İ.,2000.Türkiyenin Enerji Potansiyeline Bakış, Gazi Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt: 15, Sayı: 1, 2000, s. 32.
Avcı,S., 2005 Türkiyede Termik Santraller ve Çevresel Etkileri, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü, Coğrafya Dergisi, İstanbul, 2005, Sayı 13, s,5.
Baykan, A., R.,2004. Enerji, Türkiye Çevre Atlası, Türkiye Çevre ve Orman Bakanlığı, Ankara 2004, s. 218.
Çağlar, Ü., Cengiz, C.,Çakan, E.,Onan, T., M., Kocaoğlu, Ş.,2008. Türkiyenin Atıl Enerji Kaynağı: Rüzgar Enerjisi, 2. Ulusal İktisat Kongresi, İzmir, 2008, 2-3.
Çelik, N., Murat, G., 2008Sayısallaştırılmış SWOT Analizi ile Bartın İlinin Ekonomik Yapısını Değerlendirme, 2. Ulusal İktisat Kongresi, 20-22 Şubat 2008, s. 2.
DPT,2007. Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007-2013), Çevre Özel İhtisas Komisyon Raporu, Yayın No: Dpt:2737, Ankara 2007, s. 53.
Elmacı,O., Demirci, K., Kırkbıyık, K., 2009. Swot Analiz Tekniği İle Elektrik Enerjisi Sektöründe Etkin Yatırım (Finansman) Modelinin Ortaya Konmasına Yönelik Ampirik Bir Çalışma: SİL Örneği, s. 7. _____www.ref.sabanciuniv.edu/makale/oelmaci3.PDF> (12.09.2009).
EMO,2008.Türkiyede Elektrik Enerjisi Gelişiminin Kısa Tarihçesi ve Genel Üretim Bilgileri, s. 1. _____www.eme.org tr/resimler/ekler/0082ac261d74f5a_ek.pdf> (28.08.2008).
Eti Menkul Kıymetler AŞ, 2010. Enerji Sektörü Raporu, s. 11. _____www.etiyatirim.com/upolad/rapor.../SKR_EN R JI_ETIM_060608.pdf, (10.07.2010).
Kavak, K.,2004. Dünya ve Türkiyede Enerji Verimliliği ve Türk Sanayiinde Enerji Verimliliğinin İncelenmesi, (Yayınlanmış, Uzmanlık Tezi), 2004, DPT, İktisadi Koordinasyon ve Sektörler Genel Müdürlüğü, Ankara, 12-13.
Kepenek, Y.,2005. Türkiye Ekonomisi, Remzi Kitap Evi, İstanbul.
Kulalı İ., 1997. Elektrik Sektöründe özelleştirme ve Türkiye Uygulaması, (Yayınlanmış Uzmanlık Tezi), Yıllık Programlar ve Konjonktür Değerlendirme Genel Müdürlüğü, 1997, Ankara, s. 28.
Nişancı, M., 2005.Dış Ticaret Beşeri Sermaye Ve İktisadi Gelişme Arasında Uzun Dönem Nedensellik İlişkisinin Testi, Atatürk Üniversitesi Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 1-2, 2005, s. 675.
Oğuz, F.,2005 Bilgi, Regülasyon ve Rekabet: Bir Piyasa Yaklaşım Süreci, Doğuş Üniversitesi Dergisi, Şubat 2005, s. 265
Ongan,H., 2004 Gelir Eşitsizliği Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları ve Ters U Eğrisi, İktisat Mecmusası, Cilt:54, Sayı: 1, 2004, s. 160.
Saatçioğlu, C., Küçükaksoy, İ.,2009. Türkiye Ekonomisinin Enerji Yoğunluğu ve Önemli Enerji Taşıma Projelerinin Ekonomiye Etkisi. _____sbe.dpu.edu.tr/11/19-41.pdf> s. 1. (21.03.2009).
Satman, A.,2006.Türkiyede Enerji ve İTÜ Enerji Enstitüsü, Türkiyede Enerji ve Kalkınma, Tasarım Yayınları 24: Enerji 1, İstanbul, Mayıs 2006, s. 31.
Satman, A.,2006. Dünyada Enerji Kaynakları, Türkiyede Enerji ve Kalkınma, Tasarım Yayınları 24: Enerji 1, İstanbul.
Sandıklı A., Bilgin, H., D., 2006. Türkiyede Enerji ve Kalkınma, Tasarım Yayınları 24: Enerji 1, İstanbul, Mayıs, 2006, s. 11.
Selçuk, N.,2008. 2023 Dergisi. Sayı:71. http://www.enerji2023.org. Erişim tarihi:21.12.2012.
Shaid, M. A.,2009. Economic Growth With Energy, Northeastern University, 4._____http://www.economics.neu.edu/papers/documents/06-003.pdf> (03.07.2009).
TEK,2003 Büyüme Stratejileri, Türkiye İktisat Kongresi Büyüme Stratejileri Çalışma Grubu, Tartışma Metni 2003/5, TEK, Aralık 2003, s. 29.
TÜBİTAK,2003. Enerji ve Doğal Kaynaklar Paneli Raporu, Vizyon 2023 Teknoloji Öngörü Projesi, Ankara Temmuz 2003, s. 31.
TÜİK,2007. İstatistik Göstergeler 1923-2006, Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası, Ankara 2007, s. 271.
TÜİK,2009. Rakamlar Ne Diyor? 2009, Ankara, Eylül 2007, s. 20. _____www.tuik.gov.tr/İçerik Getir.do?istab_id=4, (31.05.2010).
Ulusoy,V., 2006. Ekonomik Büyüme ve Enerji Tüketimi: Bir Ekonometrik Uygulama, Türkiyede Enerji ve Kalkınma, Tasarım Yayınları 24: Enerji 1, İstanbul, Mayıs 2006, s. 153.