TÜRKİYE İÇİN İŞ-AİLE DENGESİ ÖLÇEĞİNİN ALT BOYUTLARI VE BELİRLEYİCİLERİ

Öz Bu çalışmanın amacı İş-Aile Dengesi Ölçeğinin (Work-Family Balance Scale, WFBS)faktör yapısını ortaya çıkarmak ve bu ölçeğin Türkiye’deki geçerlilik ve güvenilirliğinibelirlemektir. Ölçek, istatistiki bölge kavramında kullanılmakta olan, 1. Düzeydeki 12İstatistiki Bölgede yaşayan 682 vatandaştan oluşan bir örneklem üzerinde uygulanmıştır.Orijinal halinde 26 ifade bulunan “İş-Aile Kısıtları” ve “İş-Aile Kazanımları” ölçeği, işailedengesini ölçmek amacıyla kullanılan uygun bir ölçektir. Daha önceki çalışmalar buölçeğin iş-aile kazanımları (Work-Family Gains, WFG), iş-aile kısıtları (Work-FamilyStrains, WFS), iş-ebeveyn kazanımları (Work-Parenting Gains, WPG) ve iş-ebeveynkısıtları (Work-Parenting Strains, WPG) isimli dört alt faktörden oluştuğunugöstermektedir. Çalışmada 26 ifadeden oluşan WFBS’nin boyutlarını belirlemek içinfaktör analizi uygulanmıştır. Dört faktörün elde edilmesinin ardından WFBS skorlarınıncinsiyet, yaş, eğitim ve çocuk sayısı gibi demografik özelliklere göre farklılık gösteripANOVA ve t-testleri ile incelenmiştir. Son olarak elde edilen iş-aile dengesi ölçeğineilişkin faktörlerin “İş Tatmini (Job Satisfaction, JS)”, “Evlilik Tatmini (MaritalSatisfaction, MS)”, “Ruh Sağlığı (Mental Health, MH)” ve “İş Stresinden (Work Stress,WS)” ne ölçüde etkilendiği araştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

İş-aile dengesi, Evlilik tatmini, İş tatmini, Ruh sağlığı, İş stresi

PDF

___

Barnett, K. A., Del Campo, R. L., Del Campo D. S., & Steiner, R. L. (2004). Work and family balance amaong dual-earner working class Mexican- Americans: Implications for therapists. Contemporary Family Therapy, 25: 353-366. Gornick, J. C., Heron, A., & Eisenbrey, R. (2007). The work-family balance: An anaalysis of European, Japenese and US work-time policies. Briefing paper #189, Economic Policy Instute. Coser, L. & Coser, R. (1974). Greedy institutions. Free Press, New York. Goode, W. (1960). A theory of strain. American Sociological Review, 25: 483-496. Grzywacz, J. G. & Carlson, S. D. (2007). Conceptualizing Work-Family Balance: Implications for Practice and Research. Advances in Developing Human Resources, 9: 455-471. Halpern, D. F. (2005). Psychology at the intersection of work and family: Recommendations for employers, working families, and policymakers. American Psychologist, 60: 397-409. Marks, S. R. (1977). Multiple roles and role strain: Some notes on human energy, time and commitment. American Sociological Review, 41: 921-936. Marshall, N. L. & Barnett, R. C. (1993). Work-Family strains and gains among two-earner couples. Journal of Community Psychology, 21: 64-79. McGinnity, F. & Whelan, C. T. (2009). Comparing work-life conflict in Europe: Evidence from the European social survey. Social Indicators Research, 93: 433-444. Schumm, W. R., Paff-Bergen, L. A., Hatch, R. C., Obiorah, F. C., Copeland, J. M., Meens, L. D. & Bugaighis, M. A. (1986). Concurrent and Discriminant Validity of the Kansas Marital Satisfaction Scale, Journal of Marriage and Family, 48(2): 381-387. Sieber, S. D. (1974). Toward a theory of role accumulation. American Sociological Review, 39: 567-578. Slater, P. (1963). On social regression. American Sociological Review, 28: 339-364. Ware, J. E. (2000). SF-36 Health Survey Update, Spine, 25(24): 3130–3139. Zhang, H., Yip, P. S. F., Chi, P., Chan, K., Cheung, Y. T. & Zhang, X. (2012). Factor structure and psychometric properties of the work-family balance scale in a urban Chinese sample, Social Indicators Research, 105(3): 409-418.