Osmaniye/düziçi'nde dünden bugüne yaylacılık ve Varsak Türkmenlerinin yayla göçü
Osmaniye civarındaki Yörüklerin eski güzergâhlarından birisi de Düziçi ilçesidir. Düziçi, Düldül Dağı eteklerine kurulmuş, bitki örtüsünün ve sularının zenginliği ile dikkati çeken bir ilçedir. Yörede iskân edilen Varsak Türkmenleri, bugün de yayla göçünü yapmakta ve yaylacılık geleneklerini yaşatmaktadır. Araştırmada, Osmaniye ili Düziçi ilçesindeki yaylacılık ve yayla gelenekleri ile ilçede yerleşik durumda bulunan Varsak Türkmenlerinin yayla göçü ve yayla gelenekleri tespit edilerek değerlendirilecektir.
Migration of varsak Turkmens to the highlands and migration in Osmaniye/düziçi from past to present
Düziçi district is one of the oldest routes of the nomads from Osmaniye province. It is located on the hillside of Mount Düldül, and known for rich flora and freshwater springs. Varsak Turkmens, who were settled in the region, continues seasonal migration to the highlands and keeps nomadic living traditions. In the study, the nomadic and highland life and customs of Varsak Turkmens as well as general nomadic culture of the district are determined and assessed.
___
- ANA BRTANNCA (1990), C.22, Ana Yayıncılık: İstanbul.
- ARTUN, E. (1996), Çukurova Yörüklerinin Gelenek ve Görenekleri, I. Akdeniz Yöresi Türk Toplulukları Sosyo-Kültürel Yapısı (Yörükler) Sempozyumu Bildirileri, 25-26
- Nisan 1994, Antalya, K.B. Yayınları: Ankara, ss. 25-33.
- ______________ (2008), Çukurova Konar-Göçer Türkmenlerinin Halk Kültürlerinde Eski Türk nançlarının izleri, Halk Kültürü Arastırmaları, Kitabevi Yayınları: İstanbul, ss. 9-43.
- BABUS, F. (2006), Osmanlıdan Günümüze Etnik-Sosyal Politikalar Çerçevesinde Türkiyede Göç ve iskân Siyaseti ve Uygulamaları, Ozan Yayıncılık: İstanbul.
- BAKIR, . (1991), Toroslarda Göçebe Mimarisi, Türk Halk Mimarisi Sempozyumu Bildirileri 5-7 Mart 1990 Konya, K.B. Yayınları: Ankara, ss. 17-22.
- BİLGİLİ, A. S. (2000), Tarsus Türkmenleri (Varsaklar), Anadoluda ve Rumelide Yörükler ve Türkmenler Sempozyumu Bildirileri, Ankara, ss. 9-49.
- BULDUK, Ü. (2000), Bozdogan Yörükleri ve Yaylak-Kıslak Sahaları, Anadoluda ve Rumelide Yörükler ve Türkmenler Sempozyumu Bildirileri, Ankara, ss. 71-82.
- ÇELİK, S. (2000), XVI. Yüzyılda İçel Yörükleri Hakkında Bazı Degerlendirmeler, Anadoluda ve Rumelide Yörükler ve Türkmenler Sempozyumu Bildirileri, Ankara, ss. 83-101.
- DÜZÇİ YILLIGI (1993), Düziçi Kaymakamlıgı Yayınları: Düziçi.
- DOGAN, C.- DOGAN, S. (2005), Yörüklerin Sosyal ve Kültürel Hayatı (Antalya Örnegi), Kızılelma Yayınları: İstanbul, ss. 1-14.
- DOGAN, S. (2007), Tarihsel Gelisim Sürecinde Yörükler, Anadoluda Yörükler Tarihi ve Sosyolojik ncelemeler, Phoenix Yayınları: Ankara, ss.133-148.
- EGAWA, H.-SAHN, . (2007), Bir Yörük Grubu ve Hayat Tarzı Yagcı Bedir Yörükleri, Eren Yayınları: İstanbul.
- ERDAL, . (2007), Anadoluda Yörükler Tarihi ve Sosyolojik ncelemeler, Phoenix Yayınları: Ankara.
- ERÖZ, M. (1966), Türk Köy Sosyolojisi Meseleleri ve Yörük Türkmen Köyleri, Sosyoloji Konferansları 6. Kitap, S. 119-154, İstanbul.
- ___________ (1996), Milli Kültürümüz ve Meselelerimiz, K.B. Yayınları: Ankara.
- GÖKBEL, A. (1997), inanç ve Adetleriyle Yahyalıda Varsak Türkmenleri, Yahyalı Kaymakamlıgı Köyler Hizmet Götürme Birligi Yayını: Kayseri.
- ___________ (1998), Anadolu Varsaklarında inanç ve Adetler, AKMB Yayını: Ankara.
- GÖRKEM, . (2000), Halk Hikâyeleri Arastırmaları Âsık Mustafa Köse ve Repertuarı, Akçag Yayınları: Ankara.
- İNBASI, M. (2000), Rumeli Yörükleri, Anadoluda ve Rumelide Yörükler ve Türkmenler Sempozyumu Bildirileri, Ankara, ss. 145-182.
- İSLAM ANSKLOPEDS (1986), C.13, K.T.B. Yayınları: İstanbul.
- KUTLU, M. (1987), Savaklı Türkmenlerinde Göçer Hayvancılık, K.T.B. Yayınları: Ankara.
- __________ (1992), Yasayan Bir Alt Kültür Gelenegi: Anadolu Göçer Kültürü, IV. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi Bildirileri, C.1, K.B. Yayınları: Ankara, ss.58-66.
- MEYDAN LAROUSSE (1973), Yörükler Maddesi, C.12, İstanbul.
- SAKİN, O. (2006), Anadoluda Türkmenler ve Yörükler, Toplumsal Dönüsüm Yayınları: İstanbul.
- SEYİRCİ, M. (1996), Batı Akdenizde Yörükler, I. Akdeniz Yöresi Türk Toplulukları Sosyo-Kültürel Yapısı (Yörükler) Sempozyumu Bildirileri, K.B. Yayınları: Ankara, ss.191- 201.
- SONDUK, C. (2002), Varsak Türkmenleri ve Karacaoglan, Erciyes Üniversitesi, Fen- Edebiyat Fakültesi Bitirme Tezi, Yozgat.
- SÜMER, F. (1980), Oguzlar (Türkmenler)/Tarihleri-Boy Teskilâtı-Destanları, stanbul.
- SAHİN, . (1998), Yaylacılık Geleneginin Giresundaki İzleri, Giresun Kültür Sempozyumu Bildirileri, Giresun Belediyesi Yayınları: İstanbul, ss. 145-151.
- TÜRKÇE SÖZLÜK (1998), T.D.K. Yayınları: Ankara.
- YALMAN (Yalgın), A. R. (1977), Cenupta Türkmen Oymakları, Haz: Sabahat Emir, K.B. Yayınları: İstanbul.
- YILMAZ, A. TELC, C. (2010), Türk Kültür Terminolojisinde Göç Kavramı Üzerine, Modern Türklük Arastırmaları Dergisi, C. 7, S. 2 (Haziran 2010), ss. 14-33. www.duziçi.gov.tr
- KAYNAK KİSLER
- K1. Serafettin Öner, 1945, yüksekokul mezunu, emekli ögretmen, Hürriyet mahallesi, Düziçi.
- K2. Sükrü Kıraç, 1959, ilkokul mezunu, hayvancılık, Karacaoglan- Varsak, Düziçi.
- K3. Zeynep Demir (Sailoglu), 1948, okur- yazar degil, ev hanımı, Karacaoglan- Varsak, Düziçi.
- K4. Ummuhanı Öner, 1949, ilkokul mezunu, ev hanımı, Hürriyet mahallesi, Düziçi.
- K5. Yörük Fatma Öner, 1927, okur- yazar degil, ev hanımı, Yukarı Hacılar mahallesi, Düziçi.
- K6. Hüsne Öner, 1945, okur- yazar degil, ev hanımı, Yukarı Hacılar mahallesi, Düziçi.
- K7. Sadık Öner, 1939, ilkokul mezunu, çiftçi, Yukarı Hacılar mahallesi, Düziçi.
- K8. Osman Tas, 1951, yüksekokul mezunu, ögretmen, Kurtbeyoglu mahallesi, Düziçi.
- K9. Mehmet Kurt, 1940, okur- yazar, çiftçi, Kurtbeyoglu mahallesi, Düziçi.
- K10. Kadir Hindi, 1947, okur- yazar, hayvancılık, Kurtbeyoglu mahallesi, Düziçi.
- K11. Ahmet Tas, 1920, okur- yazar degil, sıva ustası, Kurtbeyoglu mahallesi, Düziçi.
- K12. Hasan İslah, 1942, okur- yazar, kalıpçı, Karacoglan- Varsak, Düziçi.
- K13. Ökkes Abalak, 1943, okur- yazar degil, çiftçi, Karagedik köyü, Düziçi.
- K14. Habip Taslı, 1932, okur- yazar degil, hayvancılık, Kurtbeyoglu mahallesi, Düziçi.
- K15. Ali Tas, 1940, yüksek okul, ögretmen, Haruniye Merkez mahallesi, Düziçi.
- K16. Mehmet Yas, 1927, okur- yazar degil, çiftçi, Karacaören köyü, Düziçi.
- K17. Mustafa Karaman, 1923, okur- yazar degil, çiftçi, Sögütlügöl mahallesi, Düziçi.
- K18. Tahsin Metlioglu, 1943, ilkokul mezunu, çiftçi, Pirsultanlı köyü, Düziçi.
- K19. Hüsne Metlioglu, 1951, okur- yazar degil, ev hanımı, Pirsultanlı köyü, Düziçi.
- K20. Ali Demirci, 1951, lise mezunu, Gökçayır köyü, Düziçi.
- K21. Zeynep Demirci, 1953, okur- yazar, ev hanımı, Gökçayır köyü, Düziçi.
- K22. Ali Topuksuz, 1922, okur- yazar, çiftçi, Sögütlügöl mahallesi, Düziçi.
- K23. Meryem Aktan, 1956, okur- yazar, ev hanımı, Merkez mahallesi, Düziçi.
- K24. Selver Çömez, 1930, okur- yazar degil, ev hanımı, Gökçayır- Çömezler mahallesi, Düziçi.
- K25. Döndü Dilberoglu, 1927, okur-yazar degil, ev hanımı, Merkez mahallesi, Düziçi.