ORTA KORİDOR ÜZERİNDEKİ DEMİR İPEKYOLU GÜZERGAHI VE LOJİSTİK MERKEZ YER SEÇİMİ

Küresel bir değer zincirinin canlı bir halkası olmanın zorunluluklarından biri de gelişmiş bir taşımacılık ağına sahip olmak ve etkin lojistik faaliyet yönetimi oluşturmaktır. Bu bağlamda, Dünya’da ülkelerarası ticaretin etkin ve verimli yapılabilmesi için çeşitli ulaştırma koridorları oluşturulmaktadır. Avrasya bölgesinde Doğu ve Batı’yı birbirine bağlayan 3 tane koridor bulunmaktadır. Bunlar Kuzey, Orta ve Güney koridorlarıdır. Türkiye, Batı Çin bölgesinden başlayarak demiryolu ile sırasıyla Kazakistan’dan Hazar Denizi’ni feribot ile geçerek Avrupa’ya bağlanan Orta Koridor üzerinde yer almaktadır. Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu hattı söz konusu orta koridorun aşamalarından biridir. Böylece Çin ile Avrupa arasında kesintisiz demiryolu hattı sağlanmıştır. Avrupa birliğinin sürdürülebilir taşıma türlerine yönelik teşvikleri son dönemlerde artmaktadır. Bu bağlamda daha az enerji gerektirmesi ve çevre dostu olması sebebiyle demiryolu taşımacılığı karayolu taşımasına alternatif olarak görülmektedir. Bu çalışmada çok modlu taşımacılığına yönelimin olduğu günümüzde Bakü-Tiflis-Kars demiryolu hattı ile yük taşımacılığında Türkiye üzerinden Avrupa’ya hangi demiryolu hattı ile taşımanın gerçekleştirilmesinin değerlendirilmesi ve hat üzerinde oluşturulacak bir lojistik merkezin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma amaçları doğrultusunda yapılan literatür araştırması ve uzman görüşleri alınarak belirlenen kriterler çerçevesinde, BTK hattı için en uygun demiryolu taşıma hattı Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP) metodu ile belirlenmiş olup ikinci aşama olarak bu hat üzerinde olması gereken lojistik merkezlerin konumları Ağırlık Merkezi Yöntemi (Coğrafi Koordinatlar Yöntemi) ile belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Orta Koridor, Kuşak ve Yol Girişimi, Demiryolu Taşımacılığı, Lojistik Merkez, Çok Modlu Taşımacılık, Ağırlık Merkezi Yöntemi

IRON SILK ROAD ROUTE AND LOGISTICS CENTER LOCATION SELECTION ON THE MIDDLE CORRIDOR

One of the responsibilities of being a living link of a global value chain is to have a developed transportation network and to create an effective logistics activity management. In this context, various transportation corridors are established in order to make effective and efficient trade between countries in the world. There are 3 corridors connecting East and West in the Eurasia region. These are the North, Central and South corridors. Turkey is located on the Middle Corridor connecting to Europe, starting from the Western China region by rail, respectively, crossing the Caspian Sea from Kazakhstan by ferry. Baku-Tbilisi-Kars Railway line is one of the stages of the middle corridor. Hence, an uninterrupted railway line was provided between China and Europe. Incentives of the European Union for sustainable transport types have been increasing recently. In this context, rail transport is seen as an alternative to road transport because it requires less energy and is environmentally friendly. In this study, it is aimed to evaluate which railway line to transport to Europe via Baku-Tbilisi-Kars railway line and to determine a logistics centre to be established on the line. Within the framework of the criteria determined by taking the literature research and expert opinions in line with the study purposes, the most suitable railway transportation line for the BTK line was determined by the Analytical Hierarchy Process (AHP) method; As the second stage, the locations of the logistics centres that should be on this line were determined by the Centre of Gravity Method (Geographical Coordinates Method).

Keywords:

Middle Coridor Belt and Road Initiative, Railway Transport, Logistics Centre, Multimodal Transport, , Centre of Gravity Method,

PDF

___

Aydın, G. & Öğüt, KS (2008). Lojistik köy nedir? İstanbul, 2. Uluslararası Demiryolu Sempozyumu, 15-17 Ekim 2008, s.1439-1448, İstanbul.
Aydın, S. (2016). Lojistik merkez değerlendirmesi için karar verme modeli ve uygulama, V. Ulusal Lojistik ve Tedarik Zinciri Kongresi, 26-28 Mayıs, s. 826-836, Mersin.
Bayraktutan, Y. & Özbilgin, M. (2015). Türkiye'de illerin lojistik merkez yatırım düzeylerin bulanık mantık yöntemiyle belirlenmesi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 0(43) , 1-36. doı: 10.18070/euiibfd.67041
Derviş, R., Erbaş, M., Öztürk, ZA & Gürol, P. (2015). Mevcut lojistik tesislerin AHP ve coğrafi bilgi sistemi ile değerlendirilmesi, IV. Ulusal Lojistik ve Tedarik Zinciri Kongresi, 21-23 Mayıs, s.184-192, Gümüşhane.
Elgün, AGDMN & Elitaş, DDC (2011). Yerel, ulusal ve uluslararası taşıma ve ticaret açısından lojistik köy merkezlerinin seçiminde bir model önerisi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (2) , 630-645. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/cbayarsos/issue/4067/53709
Elgün, MN (2011). Ulusal ve uluslararası taşıma ve ticarette lojistik köylerin yapılanma esasları ve uygun kuruluş yeri seçimi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 203-226. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/akuiibfd/issue/1622/20341
Elgün, MN & Aşıkoğlu, NO (2016). Lojistik köy kuruluş yeri seçiminde TOPSIS yöntemiyle merkezlerin değerlendirilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1) , 0-0 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/akuiibfd/issue/24314/257668
European Commission. “A European Green Deal". https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019- 2024/european-green-deal_en (29.06. 2021).
Frankopan, P. (2018), İpek Yolu (The Silk Roads: A New History of the World). Pegasus Yayınları.
Hamzaçebi, C., Özet, İG & Alçı , Aİ (2015). Karadeniz bölgesi lojistik merkez yer seçimi için Moora metodu ile karar verme. IV. Ulusal Lojistik ve Tedarik Zinciri Kongresi.
Kankavi, M. (2019). Demir ipekyolu çerçevesinde türkiye geçişi için en uygun güzergah seçimi çalışması. 8. Ulusal Lojistik ve Tedarik Zinciri Kongresi. Niğde.
Kaynak, M. & Zeybek, H. (2007). Intermodal terminallerin gelişiminde lojistik merkezler, dağıtım parkları ve Türkiyede'ki durum. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 39-58.
Saaty, TL (1982). Decisions making for leaders. Lifetime Learning Publications.
Tanyaş, M., Türkiye'nin Ulaştırma Koridorları. https://www.utikad.org.tr/Detay/Sektor-Haberleri/25051/prof-drmehmet-tanyas-yazdi%E2%80%A6-%E2%80%9Cturkiye-nin-ulastirmakoridorlari%E2%80%9D#:~:text=Y%C3%BCk%20ve%20yolcu%20ta%C5%9F%C4%B1mac%C4%B 1l%C4%B1%C4%9F%C4%B1%20kapsam%C4%B1nda,birle%C5%9Ftirenle, (05.05.2021).
Yeşil Düşünce Derneği, “Avrupa Yeşil Mutabakatı”. www.yesildusunce.org (28.05.2021) adresinden alındı.
Zalluhoğlu, AE, Aracıoğlu, B. & Bozkurt, S. (2014). lojistik köy kurulumunun lojistik hizmet sağlayıcılar açısından değerlendirilmesi: İzmir örneği. Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi, s. 81-104.