MİLLİ MÜCADELE'DEN GÜNÜMÜZE YEREL BİR GAZETE: YENİ ADANA

1918 yılının sonlarında başladığı yayın hayatını halen sürdüren Yeni Adana, Türkiye’nin en eski yerel gazetesi olarak bilinmektedir. Gazete, işgal altındaki Adana’da zorluklar içinde yayımlanırken, bağımsızlık savaşına destek vermiş, kamuoyu oluşturarak halkın Milli Mücadele’ye olan inancını güçlendirmiştir. Bu çalışmada öğretmen Ahmet Remzi Yüreğir ve Avni Doğan Bey’in vatan savunmasına bir gazete ile destek verme düşünceleri doğrultusunda yayımladıkları Yeni Adana gazetesi ele alınmaktadır. Nitel araştırma deseni ile hazırlanan bu çalışmada sözlü tarih çalışması yöntemi kullanılmıştır. Sözlü tarih çalışmaları, toplumun kültürel yapısına ilişkin veri sağlamakta ve bu kapsamda gerçekleştirilen görüşmeler, resmi tarihte gözden kaçırılan unsurların eleştirel bir şekilde değerlendirilmesine olanak tanımaktadır. Bu çalışmada, öncelikle ilgili literatür ve gazetenin çevrimiçi ortamda ulaşılan sayıları incelenmiş, ardından gazetenin imtiyaz sahibi Çetin Remzi Yüreğir ile yarı yapılandırılmış görüşme yapılmıştır. Yüreğir, gazetenin geçmişi ve bugününü, hatıraları ve deneyimlerine dayanarak aktarmış ayrıca yerel basının güncel sorunları ve gazetecilikte yeni yönelimler ile ilgili tespitlerde bulunmuştur. Görüşmede öne çıkan; gazetenin toplumsal sorumluluğu ve misyonu, internet gazeteciliği ve sosyal medyanın yerel gazetelere sunduğu olanaklar, değişen gazetecilik pratikleri, okur ile etkileşim ve yurttaş gazeteciliğinin önemi gibi başlıca temalar, çalışmanın bulgular kısmında, alt başlıklar halinde irdelenmektedir.

A LOCAL NEWSPAPER FROM THE NATIONAL STRUGGLE TO THE PRESENT: NEW ADANA

Having being publishing since its foundation till now, Yeni Adana is known as the oldest local newspaper in Turkey. It supported the Independence War, encouraged the populace for national struggle via molding public opinion as barely published in subjugated Adana. In this study is discussed Yeni Adana newspaper, published by teacher Ahmet Remzi [Yüreğir], and Avni Doğan whose vision was to support homeland defense with a newspaper. With the help of qualitative analysis, oral history method is used in this study. Oral history method, while permitting data on public ethos, by means of interview, enables critical assessment of points neglected in official history. In this study, first of all related works and available issues of online archive of Yeni Adana are scrutinized, then, a semi-structured interview is conducted with Çetin Remzi [Yüreğir], the publisher. Yüreğir, accounts for history and present status of the newspaper based on his memories and experiences, as well as explicates current challenge of local media and new tendencies in journalism. Themes, emphasized in the interview, are examined in separate titles each, which are: mission and social accountability of the newspaper, online journalism and opportunities provided by social media to local media, shifting journalism practices, interactions with readers, and importance of the citizen journalism.

___

  • Akalın, G. (2000). Kurtuluş Savaşı'nda Adana basını. Efsaneden tarihe tarihten bugüne Adana Köprü Başı (s. 122-127), E.Artun ve M. Sabri Koz (Haz.). Yapı Kredi Yayınları.
  • Aziz, A. (2017). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri ve teknikleri. (11. Basım). Nobel. Berg, BL & Lune, H. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (H. Aydın, Çev. Ed.). Eğitim Yayınevi.
  • Coşar, ÖS (1964). Milli mücadele basını. As Matbaası.
  • Değirmenci, G. (2019). Adana basın tarihi (1873-2000). [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacı Bektaş Veli Üniversitesi].
  • Gezgin, S. (2007). Türkiye’de yerel basın. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları.
  • Güner, Z. (1998). Millî Mücadele'de Türk kamuoyunu oluşturan basın. Erdem, 11(31), 89-104.
  • Gürcan, H. & Bekiroğlu, O. (2013). Türkiye'de internet gazeteciliği açısından yerel basının genel görünümü ve bölgeler arası bir değerlendirme. Selçuk İletişim, 5(1), 22-29. https://dergipark.org.tr/tr/pub/josc/issue/ 19015/200718
  • Güreli, N. (2007). Yerel basının işlevi ve demokrasilerde önemi. S. Gezgin (Ed.). Türkiye’de yerel basın (s.171- 176). İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları.
  • Gresne, C. (2013). Nitel araştırmaya giriş. (A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu, Çev.Ed.). (3. Baskı). Anı Yayıncılık.
  • İdem, T. (2004). Adana Vilayeti Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Reisi Ahmet Remzi (Yüreğir) Bey. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi].
  • İslam, İ. (2017). Milli Mücadelede Yeni Adana gazetesi. MF Sansar & AC Çatal (Ed.). Seyhan Belediyesi Kent Kitaplığı.
  • Koloğlu, O. (2006). Osmanlı’dan 21. yüzyıla basın tarihi. Pozitif Yayınları. Lüle, Z. (2019, 9 Temmuz). Yerel medyanın önemi. https://t24.com.tr/yazarlar/zeynel-lule/yerel-medyaninonemi,23075
  • Okday, İHT (1932). Adana Vilayeti Matbuatı. Hariciye Vekaleti Matbaası, Neşriyat No: 67.
  • Pulur, H. (2017). Yeni Adana Adana‟nın anıtıdır. V. Şahin, A. Yahşi ve F. İnceoğlu (Haz.). Yüzyıla Doğru Yeni Adana Gazetesi (s.79). Yeni Adana Gazetesi Kitabevi Yayınları.
  • Şapoyo, EB (1976). Türk Gazeteciliği Tarihi Her Yönüyle Basın. Güven Matbaası.
  • Topuz, H. (2003). II.Mahmut’tan holdinglere Türk basın tarihi. Remzi Kitabevi.
  • Uzun, R. (2006). Gazetecilikte Yeni Bir Yönelim: Yurttaş Gazeteciliği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 633-656.
  • Uzun, R. (2020). Kitle fonlu gazeteciliğin savunulmasında etik değerler. T. Durna, Z. Özarslan & P. Öğün Emre (Der.) Sayısal eşitsizlikler ve gazeteciliğin geleceği (s.117-143). um:ag Vakfı Yayınları.
  • Varlık, MB (2006). Adana basın tarihi üzerine bibliyografik notlar (1983-1928). Kebikeç, 21, 231-241.
  • Yeni Adana (2017). 100. yıla doğru Yeni Adana gazetesi. Yeni Adana Gazetesi Kitabevi Yayınları, No:1.
  • Yıldırım, C. (2013). I. İnönü Muharebesi‟nin yerel basındaki yansımaları; „Yeni Adana‟ gazetesi örneği. Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 51, 745-766. https://doi.org/10.1501/Tite_0000000376
  • Yıldız, F. (1998). İzmir örneğinde yerel basında işgücü kalitesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi].
  • Yüreğir, ÇR (1997). İletişim, bilim ve bilişim çağında bilgiyi yönetmek. Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri, Sosyal Bilimler ve Fen Bilimleri Enstitülerinin Diploma Töreni Konuşma Metni.
  • Yeni Adana, 4 Kasım 1928.
  • Yeni Adana, 29 Ocak 1929.
  • Yeni Adana, 29 Temmuz 1929.
  • Yeni Adana, 1 Nisan 1937.
  • Yeni Adana, 27 Kasım 1950.
Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi-Cover
  • ISSN: 1304-8880
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2013
  • Yayıncı: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi