Kayıtdışı ekonomi ve iktisadi dalgalanmalar ilişkisi: Türkiye (1968-2005)

Kayıtdışı ekonomi, istatistiklerde görünmeyen ikincil bir ekonomi oluşturmaktadır. Bu durum, iktisat politikalarıyla doğrudan ilişkili olan iktisadi dalgalanmalar teorisi için önemli çıkarımları da beraberinde getirmektedir. Bu amaçla çalışmada, basit parasal oran yöntemiyle Türkiye’de kayıtdışı ekonominin boyutu (1968–2005) tahmin edilerek, kayıtlı ekonomi ile olan ilişkisi iktisadi dalgalanmalar temelinde incelenmiştir. Sonuçlar, kayıtdışı ekonominin kayıtlı ekonomiye göre daha istikrarsız olduğunu, her iki ekonomi arasında konjonktüre uygun bir birlikte hareketin varlığını ve nedenselliğin kayıtlı ekonomiden kayıtdışı ekonomiye doğru olduğunu göstermektedir.

The relationship between underground economy and economic fluctuations: Turkey (1968-2005)

Underground economy serves as a secondary economy which is not recorded in statistics. This situation provides insights which are of crucial importance for the theory of economic fluctuations, which is directly related to economic policies. To this end, in the study the unreported economy of Turkey has been predicted using simple currency ratio method and the relationship between the standard business cycle and the unreported economy has been investigated on the grounds of economic fluctuations. The findings demonstrate that the underground economy is relatively unstable, both the legitimate and the unreported economy indicate procycle relationship, and the direction of causality is from measured economy to “hidden” output.

PDF

___

Akalın G. ve Kesikoğlu F. (2007), “Türkiye’de Kayıtdışı Ekonomi ve Büyüme İlişkisi”, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 3, 5, 71-87.
Akyüz, M. ve Bahçekapılı, C. (1995), “Kayıtdışı Ekonominin Boyutları: Tanzi Modelinin Türkiye Ekonomisi Verileriyle Çözülmesi Denemesi”, M.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi, XI, 1-2, 267-284.
Altuğ, O. (1994), Kayıtdışı Ekonomi, Cem Ofset, İstanbul.
Aydemir, Ş. (1995), Türkiye’de Kayıtdışı Ekonomi, Maliye Hesap Uzmanları Derneği, İstanbul.
Bajada C. ve Schneider, F. (2005), Size, Causes and Consequences of the Underground Economy: An International Perspective, Ashgate Publishing.
Bajada, C. (1999), “Estimates of the Underground Economy in Australia”, The Economic Record, 75, 231, 369-384.
Bajada, C. (2003), “Business Cycle Properties of the Legitimate and Underground Economy in Australia”, The Economic Record, 79, 247, 397-411.
Baldemir, E., Gökalp, M. F. ve Avcı G. (2005), “Türkiye’de Kayıtdışı Ekonominin Mimic Model ile Tahminlenmesi”, VII. Ulusal Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu, 26 - 27 Mayıs, http://www.ekonometridernegi.org/bildiriler/o23s1.pdf.
Barthelemy, P. (1989), “The Underground Economy in France”, The Underground Economies: Tax Evasion and Information Distortion, Ed. Edgar Feige, Cambridge University Press, 281-293.
Bovi, M. (2006), “The Cyclical Behavior of Shadow and Regular Employment”, Istituto Di Studi E Analisi Economica,WP, 62.
Burns, A. F. ve Mitchell, W. C. (1946), Measuring Business Cycle, NBER, Nr.2, New York.
Cagan, P. (1958), “The Demand for Currency Relative to the Total Money Supply”, Journal of Political Economy, 66, 303-328.
Çetintaş, H. ve Vergil, H. (2003), “Türkiye’de Kayıtdışı Ekonominin Tahmini”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 4, 1, 2003.
Derdiyok, T. (1993), “Türkiye’nin Laffer Eğrisi”, Maliye Dergisi, 112, 26-37.
Ekin, N. (1995), Kayıtdışı Ekonomi Enformal İstihdam, İTO Yayınları, İstanbul.
Ekinci, A. (2006), İktisadi Dalgalanmaların Kavramsal ve Teorik Analizi, KTÜ SBE, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trabzon.
Feige, E. L. (1979), “How Big is the Irregular Economy?”, Challenge, 22.
Feige, E. L. (1989), “The Meaning and Measurement of the Underground Economy”, in Eds. E. L. Feige, The Underground Economies: Tax Evansion and Information Distortion, Cambridge University Press, New York and Melbourne.
Galli, R. ve Kucera, D. (2003), “Informal Employment in Latin America: Movements over Business Cycles and the Effects of Worker Rights”, International Institute For Labour Studies, DP, 145.
Giles, D. E. A. (1997), “Causality between the Measured and Underground Economies in New Zealand”, Applied Economics Letters, 4, 63-67.
Giles, D.E.A.; Tedds L. M.; Werkneh G. (2002), “The Canadian Underground and Measured Economies: Granger Causality Results”, Applied Economics, 34, 18, 2347- 2352.
Gutmann, P.M. (1977), “The Subterranean Economy”, Financial Analysts Journal, 33.
Ilgın, Y. (1999), Kayıtdışı Ekonomi ve Türkiye’deki Boyutları, DPT, Ankara.
Isachsen, A. J. ve Strom, S. (1989), “The Hidden Economy in Norway with Special Emphasis on the Hidden Labor Market”, The Underground Economies: Tax Evasion and Information Distortion, Ed. Edgar Feige, Cambridge University Press, 251-265.
Johnson, S. ve Diğerleri (1998), “Regulatory Discretion and the Unofficial Economy”, The American Economic Review, 88, 2, 387-392.
Kalça, A. (1996), Kayıtdışı Ekonominin Bazı Makro Ekonomik Değişkenler ve Crowding Out Üzerindeki Etkileri, KTÜ SBE, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Trabzon.
Kasnakoğlu, Z. (1993), “Monetary Approach to the Measurement of Unrecorded Economy in Turkey”, METU Studies in Development, 20, 87-111.
Kök, R. ve Şapçı O. (2006), “Kayıtdışı Ekonomi ve Türkiye Ekonomisindeki Büyüklüğünün Tahmin Edilmesi”, Türkiye Ekonomi Kurumu Uluslararası Ekonomi Konferansı, Ankara, 11-13 Eylül.
Mitchell, W. C. (1913), Business Cycles, Berkeley, University of California Press.
Mitchell, W. C. (1927), Business Cycles: The Problem and its Settings, NBER, New York.
Mirus, R. ve Smith, R. (1989), “Canada’s Underground Economy”, The Underground Economies: Tax Evasion and Information Distortion, Ed. Edgar Feige, Cambridge University Press, 267-280.
Moore, G. H. ve Zarnowitz, V. (1984), “The Development and Role of The National Bureau’s Business Cycle Chronologies”, NBER Working Paper, 1394.
Özsoylu, A. F. (1993), “Gizli Ekonomi”, İktisat, 335-336, 35-58.
Tanzi, V. (1989), The Underground Economy in the United States and Abroad, D.C. Heath and Company, USA.
TCMB (2006), “Methodological Information on Composite Leading Indicator for The Turkish Economic Activity”, TCMB Yayınları, www.tcmb.gov.tr/yeni/evds/yayin/oncu_gos /Metodoloji-ing.pdf.
Us, V. (2004), “Kayıtdışı Ekonomi Tahmini Yöntemi: Türkiye Örneği, Türkiye Ekonomi Kurumu Tartışma Metni, 2004/17, Haziran.