Öner ÇELİKKALELİ, Gülşen ÇEVİK BÜYÜKŞAHİN

Ergenlerin arkadaş bağlılığı ve internet bağımlılığının cinsiyet, ebeveyn tutumu ve anne-baba eğitim düzeylerine göre incelenmesi

Bu araştırmanın amacı, ergenlerin arkadaş bağlılığı ve internet bağımlılıklarınıcinsiyetlerine, algılanan ebeveyn tutumlarına ve ebeveyn eğitim durumlarına göreincelenmektir. Çalışma grubunu yaşları 14-19 arasında değişen toplam 437 ergenoluşturmaktadır (Χ yaş=15.41, 250 kız, 187 erkek). Araştırmanın verileri ArkadaşBağlılık Ölçeği ve İnternet Bağımlılık Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu ile toplanmıştır.Araştırmadan elde edilen bulguya göre, arkadaş bağlılığı ile internet bağımlılığıarasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. İkinci olarak, arkadaş bağlılığıpuanları algılanan ebeveyn tutumuna göre anlamlı bir biçimde farklılaşmaktadır.Üçüncü olarak, anne eğitim durumuna göre ergenlerin arkadaş bağlılığı puanlarıfarklılaşmamakta, ancak, internet bağımlılık puanları farklılaşmaktadır. Son olarak,baba eğitim durumuna göre arkadaş bağlılığı puanları farklılaşmakta, buna karşın,internet bağımlılığı puanları anlamlı bir biçimde farklılaşmamıştır. Elde edilen bulgularliteratür ışığında tartışılıp yorumlanmıştır.

Adolescent' friends attachment and internet addiction according to gender,perception parents attitudes and parents educational levels

The aim of this study was to investigate adolescents’ friend attachment andinternet addiction according their gender, perceived attitudes of parents, and educationallevel of parents. The participation of this study consisted 437 adolescence ( Χ age=15.41,Sd=.80, 250 female, 187 male). To collected data Friend Attachment Scale, and InternetAddiction Scale were used. Results indicated that firstly, there are positive relationbetween friend attachment and internet addiction.Secondly, there were significant differences in friend attachment according to perceived attitudes of parents. Third, therewere no significant difference in friends attachment according to mothers educationallevel. Fourth, there were significant differences in internet addiction according tomother educational level. Finally, there were no significant difference in friendattachment and internet addiction according to fathers educational level.

PDF

___

Akkapulu, E. (2005). Ergenin sosyal yetkinlik beklentisini yordayan bazı değişkenler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Aksu H. ve İrgil E. (2003). İnternetin Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi 5. ve 6. sınıf öğrencilerinin hayatındaki yeri. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 29 (2), 19-23.
Armsden, G. C., ve Greenberg, M. T. (1987). The inventory of parent and peer attachment: Individual differences and their relationships to psychological well-being in adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 16, 427–454.
Bartholomew, K, Horowitz, L. M. (1991) Attacment styles among young adults: A test of four-category model. Journal of Personality and Social Psychologuy, 61 (2), 226-244.
Bayraktar, F. (2001). İnternet kullanımının ergen gelişimindeki rolü. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Büyükşahin, A. (2001). Yakın ilişki kuran ve kurmayan üniversite öğrencilerinin çeşitli sosyal psikolojik etkenler yönünden karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Cassidy, J. ve Asher, S. R. (1992). Loneliness and peer relations in young children. Child Development, 63 (2), 350-365.
Collins, A. W. ve Sprinthall, A. N (1995). Adolescent psychology. İnternational Edition, 172,177.
Cornell, D. G. Grossberg, I. W. (1987), Family Environment and Personality Adjustmen in Gifted Program Children. Gifted Child Quarterly, 31(2), 59-64.
Collins, N.L., Read, S.J. (1990). Adult attachment, working models, and relationship in dating couples. Journal of Personality and Social Psychology, 38 (4), 644-63.
Delen,Ü. K. (2003). Erken Ergenlerde Bağlanma Ölçeği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Deryakulu, D (2008). Bilişim teknolojileri öğretiminde sosyo-psikolojik değişkenler. Maya Akademi Yayın Dağıtım, Ankara.
Dikeçligil, B. ve Çiğdem, A. (1991). T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu. Ankara: Bilim Serisi.
Ersoy, A. (2002). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin internet kullanma durumları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Feeney, J. A. Noller, P. (1990) Attachment style as a predictor of adult romantic relationships. Journal of Personality and Social Psychology, 58, 281-291.
Günüç, S. (2009). İnternet Bağımlılık Ölçeği’nin geliştirilmesi ve bazı demografik değişkenler ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
Hazan C, Shaver P. (1987). Romantic love conceptualized as an attachment process. Journal of Personality and Social Psychology, 52, 511-524.
Hortaçsu, N. ve Oral, A. (1991). Factors affecting relationships of Turkish adolescents with parents and same-sex friends. Journal of Social Psychology, 131 (3), 413 -427.
Huang, R. L. Lu, Z. Liu, J. J. You, Y. M. Pan, Z. Q. Wei, Z. He, Q. ve Wang, Z. Z. (2009). Features and predictors of problematic internet use in Chinese college students. Behaviour & Information Technology, 28 (5), 485-490.
Lee,M.S. Chae, Y.G.( 2007). Childreen’s internet use in a family context: İnfluence on family relations and parental mediation. CyberPsychology& Behavior, 10 (5), 640- 644.
Liau, K.A. Khoo, A. ve Hwaang, P. (2005). Factors influencing adolescents engagement in risky internet behavior. Cyberpsychology & Behavior, 8, 6.
Löker, Ö. (1999). Differential effects of parent and peer attachment on social and emotional loneliness among adolescents. Yayınlanmamıs Yüksek Lisans Tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
Mottram, Andrew J. Fleming, Michele J. (2009). Extraversion, impulsivity, and online group membership as predictors of problematic internet use. CyberPsychology & Behavior, 12 (3), 319-321.
Saçar, B. (2007). İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin öfke tepkisiyle arkadaş bağlılığının incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Topçu, Ç., Erdur-Baker, Ö. (2007) Geleneksel akran zorbalığının, siber zorbalığın ve bu iki tip zorbalık türü arasındaki ilişkinin toplumsal cinsiyet açısından incelenmesi, 16. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Tokat.
Tsai, C. C. ve Lin S. S. S. (2003). Internet addiction of adolescents in Taiwan : An interview study. CyberPsychology & Behavior, 6: 649-652.
Tuncer, N. (2001). İnternet : Çocuklar ve Yasalar. Türk Kütüphaneciliği.
Türkiye İstatistik Kurumu, (2007) Yılı Hane Halkı Bilişim Teknolojileri Kullanımı Araştırması, http://www.tuik.gov.tr/
Türkiye İstatistik Kurumu, (2008) Yılı Hane Halkı Bilişim Teknolojileri Kullanımı Araştırması, http://www.tuik.gov.tr/
Türkiye İstatistik Kurumu, (2009) Yılı Hane Halkı Bilişim Teknolojileri Kullanımı Araştırması, http://www.tuik.gov.tr/
Young, K.S. (1996) Addictive use of the Internet: A case that breaks the stereotype. Psychological Reports. 79, 899-902.
Yörükoğlu, A. (1998), Gençlik Çağı, Özgü Yayınevi, İstanbul.