Hava kirliliği dağılımının belirlenmesinde ISCST3 model programının kullanımı: AÇS örneği

Bu çalışmada Adana Çimento Sanayi'nin (AÇS), tesis ve çevresindeki hava kalitesine olan etkilerini belirlemek amacıyla "United States Environmental Protection Agencv (USEPA)" tarafından geliştirilen "Industrial Source Complex Short Term 3, (ISCST3)" model programı kullanılmıştır. Model girdileri olarak: Adana Çimento Fabrikası baca gazı emisyonları ve bölgenin meteorolojisini yansıtan meteorolojik veriler kullanılmış ve tesisten kaynaklanan toz (PM10) emisyonlarının tesis çevresindeki 20x20 km2'lik alanda oluşturacağı yer seviyesi konsantrasyonları (YSK) belirlenmiştir. Tesisten kaynaklanan tozun bölgede oluşturacağı dağılım, iki ve üç boyutlu haritalar ile gösterilmiştir. Ayrıca fabrikadan kaynaklanan PM10 emisyonunun, tesisin çevresindeki en büyük yerleşim merkezi olan İncirlik Beldesi üzerindeki hava kirliliğine katkıları da belirlenmiştir. Modelin doğruluğunu kanıtlamak üzere model sonuçları ile hava kalitesi ölçüm sonuçlan karşılaştırılmış, model sonuçlarının yüksek oranda doğruluk gösterdiği tespit edilmiştir.

The use of ISCST3 model program for determination of air pollution distribution: A case study for ACF

In this study, Industrial Source Complex Short Term Model developed by USEPA was used in order to determine the effects of Adana Cement Factory to air quality in its vicinity. As model inputs, Adana Cement Factory slack gas emission and data representing meteorological situation of the region were used and ground level concentrations of PM10 emissions were determined for on area of 20 x 20 km2 surrounding the plant. The pollution distribution from factory was presented in 2D and 3D maps. Besides, the contribution of PM10 caused by ACF to air pollution in the vicinitv of İncirlik Town which is the largest city around ACF was also determined. The model results were compared to air quality measurements in order to verify the model. The model results were determined, to be with accuracy based on the observations.

___

  • 1. Tünay,O., Alp,K., “Hava Kirlenmesi Kontrolü”, Ç.M.O. İstanbul Kubesi, İstanbul, 1996.
  • 2 Güllü,G., “ÇED Çalışmalarında Hava Kalitesi Modellemesi”, Ç.M.O. Ankara Kubesi Eğitim Seminerleri, ODTÜ KOSGEB Merkezi, Ankara, 2001.
  • 3. Kiely,G., “Environmental Engineering”, McGraw-Hill, England, 1997.
  • 4. Kumar,A., Bellam,N.K., Sud,A., “Performance of an Industrial Source Complex Model: Predicting Long Term Concentrations in an Urban Area”, Environmental Progress 18: 93-100, 1999.
  • 5. Masters,G.M., “Introduction to Environmental Engineering and Science”, Prentice Hall, 451s., USA, 1991.
  • 6. Peavy,H.S. ve Ark., “Environmental Engineering”, McGraw-Hill, 696s., Singapore, 1985.
  • 7. Müezzinoğlu,A., “Hava Kirliliği ve Kontrolünün Esasları”, Dokuz Eylül Yayınları, 327s., İzmir, 2000.
  • 8. Kalafatoğlu,E. ve Ark., “Trace Elements Emissions from Some Cement Plants in Turkey”, Water, Air and Soil Pollution 129:91-100, 2001.
  • 9. Adana Çimento FabrikasI Emisyon Raporu. Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği, Kalite ve Çevre Kontrol Müdürlüğü, Ankara, 2001.
  • 10. Adana İli Meteorolojik Verileri, Adana Meteoroloji Bölge Müdürlüğü, Adana, 2000.
  • 11. Users Guide For The Industrial Source Complex (ISC3) Dispersion Models Volume I- Volume II. User Instructions, U.S. Environmental Protection Agency, Office of Air Quality Planning and Standards Emissions, Monitoring and Analysis Division Research Triangle Park. North Carolina, USA, EPA 1995.
  • 12. Baumbach,G., “Air Quality Control”, Springer, 490s., German, 1996.
  • 13. Goyal,P. ve Ark.,“Air Quality Assessment of The Environment Over A Cement Industrial Complex”, Atmospheric Environment Vol 30 :1159-1166, 1995.
  • 14. Adana Çimento Sanayii T.A.K. Hava Kalitesi Raporu, Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği, Kalite ve Çevre Kontrol Müdürlüğü, Ankara, 2001.
  • 15. Halefoğlu,Y.Z., “Adana İli’nde Primer Kirleticilerin Düzeyinin Saptanmas_ ve Coğrafik Bilgi Sistemi ile SO2 Dağılımının İncelenmesi”, Yüksek lisans tezi, Ç.Ü. FenBilimleri Enstitüsü , Adana, 1997.