Güç Tutuşurluk Apresinin Denim Kumaş Performans Özelliklerine Etkisinin Araştırılması

Bu çalışmanın amacı, performans özelliklerini (hava geçirgenliği, yırtılma mukavemeti ve yumuşaklık) kaybetmeden güç tutuşur denim kumaş üretmektir. Bu amaçla 4 farklı ön terbiye işlemine tabi tutulmuş 8 farklı kumaş numunesi üretilmiştir. Güç tutuşurluk özelliği, kumaşın alev geciktirici kimyasal ile terbiyesine göre elde edilmiştir. Ayrıca apreli kumaşlara 5 tekrarlı rins yıkama uygulanmıştır. Sonuçlar, sınırlı alev yayılma testi, hava geçirgenlik testi, yırtılma mukavemeti testi ve yumuşaklık testleri yapılarak değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre güç tutuşurluk apresi yapılan numunelerde alevlenme, parlama veya delik oluşumu gözlenmemiştir. Genel olarak apre ve tekrarlanan yıkama işlemlerinin hava geçirgenlik değerlerini bir miktar düşürdüğü ancak ön terbiye işlemleri farklı olan bazı numunelerde değişiklik olmadığı görülmüştür. Tüm numunelerde güç tutuşurluk apresi sonrası yumuşaklık bir miktar azalmış ve kumaşlar sertleşmiştir. Apreli kumaşların yıkanmasından sonra genel olarak yumuşaklık değerlerinde artış gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Güç tutuşurluk, Denim kumaş, Sınırlı alev yayılımı testi, Güç tutuşurluk apre yöntemleri

Investigation on the Effect of Flame Retardant Finishing on Denim Fabric Properties

The aim of this study is to produce flame retardant denim fabric without losing the performance features (air permeability, tear strength and softness). For this purpose, 8 different fabric samples with 4 different pretreatment processes were produced. The flame retardant property was obtained according to the method of treating the fabric with chemical that provides flame retardancy. In addition, 5 repetitive rins washing was applied to the finished fabrics. The results were evaluated by performing limited flame spread test, air permeability test, tear strength test and stiffness tests. According to the results obtained no flaming, glowing or hole formation was observed in the samples with flame retardant finishing. In general, it was observed that finishing and repeated washing processes slightly decreased the air permeability values, but there was no change in some samples according to the pretreatment processes. In all samples, softness decreased a little after flame retardant finishing, and fabrics became stiff. After washing the finished fabrics, an increase was observed in the softness values in general.

Keywords:

Flame retardancy Denim fabric, Air permeability, Limited flame spread, Flame retardancy methods,

PDF

___

1. Horrocks, A.R., Anand, S.C., 2000. Handbook of Technical Textiles., Woodhead Publishing, Chapter 2, p:24-40, Cambridge England, ISBN 0-8493-1047-4.
2. Beyit, A., 2006. Nükleer, Biyolojik ve Kimyasal Korunma Amaçlı Koruyucu Tekstillerin Türkiye’de Üretilebilirliği. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Tekstil Eğitimi Anabilim Dalı, İstanbul, 214.
3. Gemci, R., Gülşen, G., 2010. Güç Tutuşur Kumaş Üretiminde Bor Bileşiklerinin Kullanılması. Tekstil Teknolojileri Elektronik Dergisi, 4(1), 1-10.
4. Horrocks, A., 2011. Flame Retardant Challenges for Textiles and Fibres: New Chemistry Versus Innovatory Solutions. Polymer Degradation and Stability, 96, 377-392.
5. Covaci, A., Harrad, S., Abdallah, M.A., Nadeem, A., Law, R., Herzke, D., de Wit, C., 2011. Novel Brominated Flame Retardants: A Review of Their Analysis, Environmental Fate and Behaviour. Environment International. 37, 532-56. 10.1016/j.envint.2010.11.007.
6. Wang, B., Sheng, H., Shi, Y., Hu, W., Hong, N., Ge, H., Yu, X., Song, L., Hu, Y., 2015. Recent Advances for Microencapsulation of Flame Retardant. Polymer Degradation and Stability. 113, 96-109.
7. Yu Lu, S., Hamerton, I., 2002. Recent Developments in the Chemistry of Halogen- Free Flame Retardant Polymers, Progress in Polymer Science, 27, 1661–1712.
8. Kalın, M.B., 2008. Tekstil Yüzeylerinin Yanmaya Karşı Dirençlerinin Arttırılması. Sütçü İmam Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, Maraş, 86.
9. Ömeroğulları, Z., Kut, D., 2012. Tekstilde Güç Tutuşurluk. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 17(1), 27-42.
10. Samatya, S., 2012. Kişisel ve Mülkiyet Koruyucu Teknik Tekstiller. Çukurova Üniversitesi Tekstil Mühendisliği, Yüksek Lisans Tezi, Adana, 418.
11. Ömeroğulları, Z., Kut, D., 2011. Doğal Yapıda Güç Tutuşur Madde Kullanımı ile Polyester Kumaşın Yanma Davranışının İncelenmesi. Tekstil ve Konfeksiyon, 21(4), 364 368.
12. Çakal, G.Ö., Göğabakan Z., Coşkun S., 2011. Borun Pamuklu Kumaşların Güç Tutuşurluğu Üzerindeki Sinerjik Etkisinin Araştırılması. Tekstil ve Konfeksiyon, 3, 265 271.
13. Gültekin, B.C., Akalın, M., Yükseloğlu, S.M., 2013. SeaCell® Kumaşların Termal Özellikleri ve Güç Tutuşurluk Özelliklerinin İncelenmesi. Tekstil ve Konfeksiyon, 23(2), 12-15.
14. Ertekin, M., Kırtay, E., 2014. Aramid ve Güç Tutuşur Poliester Ring İplikleriyle Dokunmuş Kumaşların Yanma Davranışları ve Mekanik Özellikleri. Tekstil ve Konfeksiyon, 24(3), 259-265.
15. Bütüner, İ.F., 2014. Güç Tutuşurluk Bitim İşlemlerinde Kullanılan Ürünlerin Performans ve Sinerjetik Etkilerinin Karşılaştırılması. Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekstil Mühendisliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İzmir, 85.
16. Aksöz, Y., 2014. Selülozik Esaslı Kumaşlara Güç Tutuşur Özellik Kazandıran Yenilikçi Malzemeler Geliştirilmesi. Anadolu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İleri Teknolojiler Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 74.
17. Cayla, A., Rault, F., Giraud, S., 2016. PLA with Intumescent System Containing Lignin and Ammonium Polyphosphate for Flame Retardant Textile. Polymers, 8/2016, 331.
18. Avcı, H., Üreyen, M.E., Kılıç, A., Sağlam, A.E., Demir, A., 2019. Güç Tutuşur Polipropilen Polimeri ve Lif Uygulamalarında Son Gelişmeler ve Gelecek Beklentileri. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 24(2), 609-632.
19. Şardağ, S., 2019. Farklı Oranlarda Pamuk, Tencel ve Meta-Aramid İçeren Güç Tutuşur Örme Kumaşhların Mukavemet ve Konfor Özelliklerinin İncelenmesi. Ulusal Çukurova Tekstil Kongresi-UÇTEK’2019, 26-27 Eylül, 1-8.
20. Akşit, A., Ünvar, Y., Özkayalar, S., Dindaroğlu, Y., 2019. Güç Tutuşur Tekstil Materyalleri için Alternatif Yaklaşımlar. Ulusal Çukurova Tekstil Kongresi-UÇTEK’2019, 26- 27 Eylül, 381-388.
21. Önder, Z., 2019. Örme Yatak Kumaşlarında Güç Tutuşurluk. Erciyes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Kayseri, 88.
22. Eyi, G., 2019. Pamuk ve Elastan Karışımlı Denim Kumaşların Borik Asit, Boraks Dekahidrat, Nano-SİO2, Triazin ve Fosfor Bileşimleri Varlığında Güç Tutuşurluk Özelliklerinin İncelenmesi. Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Uygulamalı Bilimler ve Teknoloji Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Edirne,103.
23. Kaynak, E., Üreyen, M. E., Koparal, A.S., Mutlu, A., 2020. Flame-Retardant Treatment of Wool and Wool-Rich Blends: A Study of Bath Composition, Journal of Engineered Fibers and Fabrics, 15, 1–10.
24. Karataş, E., 2021. Güç Tutuşurluk Apresinin Denim Kumaş Özelliklerine Etkisinin Araştırılması. Çukurova Üniversitesi, Tekstil Mühendisliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Adana, 83.
25. TS EN ISO 11612: 2015. Protective Clothing- Clothing to Protect agains Heat and Flame.
26. FlexiBurn Multipurpose Flammability Tester, James Heal, Ürün kataloğu, 2020.
27. TS 391 EN ISO 9237: 1999. Textiles- Determination of Permeability of Fabrics to Air.
28. TS EN ISO 13937-1, 2002. Textiles- Tear Properties of Fabrics- Part 1: Determination of Tear Force Using Ballistic Pendulum Method (Elmendorf).
29.ASTM D 4032-94, 1994. Standard Test Method for Stiffness of Fabric by the Circular Bend Procedure, ASTM International, West Conshohocken, PA.
30. Bakıcı, G.G., Kadem, F.D., 2017. Farklı Konstrüksiyondaki Pamuklu Denim Kumaşlarda Performans Özelliklerinin Araştırılması. Çukurova Üniversitesi, UÇTEK’2017, 28-29 Eylül 2017, Adana, 113-119.
31. TS 2791: 2003. Tekstil-Pamuklu Blucin (Denim) Kumaş.