Doğaltaş Fabrikasında Fayans Üretim Hattındaki Kalite Kontrol Uygulaması

İşletmeler, rekabet ortamında ürettikleri ürünün devamlı talep edilmesini isterler. Üretilen ürünün devamlı talep görmesindeki en önemli unsurlardan biri de kaliteli ürün olmasıdır. İstenilen kalitede ürün olması için de üretim süreci boyunca kalite kontrol olmasıdır. Kalite kontrol’ün temel amacı, üretim kusurlarının belirlenip önlenmesi ve standart mal üretilmesidir. Endüstride kalite kontrol önemli olduğu gibi doğaltaş üretimlerinde de kalite kontrol önemli olmaktadır. Özellikle doğaltaş fabrikalarında üretilen fayansların ölçülebilir karakteristikleri olan kalınlıkları, eni, boyu, gönyesi ve yüzey özelliği müşterinin ilk etap da dikkat ettiği kısımdır. Ölçülemeyen fakat kalite açısından önemli olan fayans özellikleri ise, köşe kırığı, yüzey dolgu boşlukları ve kenar işleme özelliklerinden kaynaklanan kusurlardır. Mermer işleme tesisinde, her operasyonda üretilen yarı mamulden sonra ölçü kontrolünün, damar-çatlak-kırık ve renk homojenliği kontrolünün, bir sonraki işlemden önce yapılması gerekmektedir. Mermer sektöründe müşteriye sunulan nihai ürünlerin kalite standartlarının oluşturulması ve kalitedeki sürekliliğin sağlanması önemlidir. Mermer fabrikalarında levha ve fayanslara belirli aşamalarda kalite kontrol çalışmaları yapılmalıdır. Bu çalışmada Isparta’da bulunan bir mermer fabrikasının fayans üretim hattından örnek olarak alınan 30,5x30,5x1,25 cm boyutlarındaki bej mermer fayanslar, genel olarak taşın kalite karakteristiğini ortaya koyan, aynı üretim hattından çıkan mermerlerdir. Alınan örneklerin en, boy, kalınlık, gönye ve yüzey parlaklığı gibi ölçülebilir karakteristikleri ölçüldükten sonra, elde edilen verilere Shewhart kontrol grafikleri uygulanmıştır. X-S kontrol grafikleri sonucunda üretimde bazı sapmaların olduğu gözlemlenmiştir. Müşteri memnuniyeti açısından önemli olan mermer sektöründe, kalite kontrolde yaşanan bu sapmalar göz önünde bulundurarak nedenleri araştırılmalı, müşteri memnuniyeti maksimum düzeye getirilmelidir.

Anahtar Kelimeler:

Kalite kontrol, Mermer fayans üretimi, Shewhart kontrol grafikleri

Quality Control Application on Tile Production Line in Natural Stone Factory

Enterprises request the product they produce in a competitive environment to be constantly demanded. One of the most important factors in the continuous demand for the produced product is that it is a quality product. It is the quality control throughout the production process in order to have the desired quality product. The main purpose of Quality Control is to identify and prevent production defects and to produce standard goods. Quality control is important in the industry, as well as in natural stone production. Especially the measurable characteristics of the tiles produced in natural stone factories, such as thickness, width, length, square and surface properties, are the first thing that the customer pays attention to. The tile features that cannot be measured but important in terms of quality are corner cracks, surface filling gaps and defects caused by edge processing features. In the marble processing factory, after the semi-finished product produced in each operation, measurement control, vein-crack-fracture and color homogeneity control should be performed before the next operation. It is important in terms of establishing the quality standards of the final products offered to the customer in the marble sector and ensuring the continuity in quality. Quality control studies should be carried out at certain stages in slabs and tiles in marble factories. In this study,beige marble tiles of 30,5x30,5x1,25 cm sizes taken as an example from the tile production line of a marble factory in Isparta are marbles coming out of the same production line, which shows the quality characteristic of stone in general. After measuring the measurable characteristics of the samples taken such as width, height, thickness, miter and surface brightness, Shewhart control graphs were applied to these obtained data. As a result of X-S control graphs, some deviations in production have been observed. In the marble sector, which is important in terms of customer satisfaction, the reasons should be investigated taking into account these deviations in quality control, customer satisfaction should be brought to the maximum level.

Keywords:

Quality control, Marble tile production, Shewhart control graphic,

PDF

___

1. Ersoy, A.H., 2002. Mermer İşletmelerinde Kalite Maliyetleri. Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Ensitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir, 98.
2. Akkoyun, Ö., 2006. Mermer İşleme Tesislerinde Kalite Maliyetlerine Bağlı Üretim Optimizasyonu. Osman Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Eskişehir, 160.
3. Dağlı, K., 2019. Doğaltaş Fabrikalarında Üretim Sürecinin Kalite Kontrol Grafikleri ile Değerlendirilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Afyon, 117.
4. Polat, E., 2008. Doğaltaş Sektöründe Ebatlı Ürünlerin EN-TSE Standartlarına Uygunluğunun Araştırılması ve TEM-MER A.Ş. Ürünleri Üzerinde Değerlendirilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Afyon, 96.
5. Saraç, S., Özdemir, G., 2003. Mermer Fayanslarının Boyutlandırılmasında İstatistiksel Kalite Kontrolü. MERSEM’2003 Türkiye IV. Mermer ve Doğal Taş Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Afyon, 15-26.
6. Büyüksağis, İ. S., Bozkurt, R., 2001. Doğal Taş Endüstrisinde Standardizasyon ve Kalite Kontrolünün Önemi ve Genel Uygulama Alanları. Y. Kibici ve İ. S. Büyüksağis, (Ed.), TMMOB Maden Mühendisleri Odası Yayını, MERSEM’2001 Türkiye III. Mermer ve Doğal Taş Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Afyon, 351-360.
7. Ankara, H., Yerel, S., 2008. Use of Range Control Charts in Determination of Variability in Surface Parallelisms of Plates. Journal of Scientific & Industrial Research, 67, 1078-1082.
8. Sarıışık, A., Sarıışık, G., Polat, E., 2010. Mermer Makinelerinde Üretilen Doğaltaş Nihai Ürünlerin Kalite Kontrolü ve Standartlara Uygunluğu. Jeoloji Mühendisleri Odası Yayını, II. Uluslararası Mermer ve Doğal Taşlar Kongresi, İzmir, 99-113.
9. Çetintaş, S., Nazlı, İ., 2018. Doğaltaş Parlatma Sürecinde Kalınlık ve Parlaklık Değişiminin Shewhart Kontrol Grafikleri ile İncelenmesi. Madencilik, 57(3), 177-187.
10. Aykul, H., Akcakoca, H., Ediz, G., Taksuk, M., 2005. Garp Linyitleri İşletmesi Termik Santral Kömürleri için İstatistiksel Süreç Kontrol Analizi. 19 Uluslararası Madencilik Kongresi, Türkiye, 313-321.
11. Elevli, S., 2006., Coal Quality Control With Control Charts. International Journal of Coal Preparation and Utilization, 26(4), 181-199.
12. Elevli, S., Behdioğlu, S., 2006. İstatistiksel Proses Kontrolü Teknikleri ile Kömür Kalitesindeki Değişkenliğin Belirlenmesi. Madencilik, 45, 19-26.
13. Elevli, S., Uzgören, N., Savas, M., 2009. Control Charts for Autocorrelated Colemanite Data. Journal of Scientific & Industrial Research. 68, 11-17.
14. Arslan, V., Bayat, O., 2012. Çukurova Bölgesindeki Kömür Briketleme Fabrikalarına İstatistiksel Kalite Kontrol Uygulaması. 18. Kömür Kongresi, Türkiye, 111-122.
15. Arslan, V., 2017. Bakır Konsantre Tesislerinde Kontrol Kartlarının ve Çok Boyutlu Ölçekleme Analizinin Uygulanması. Çukurova Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 32(1), 99-108.
16. Arslan, V., 2019. Toplam Renk Farklılığı Parametresi Kullanılarak Bulanık Mantık Yöntemiyle İstatistiksel Kalite Kontrolü: Alüminyum Üretim Tesisinde Bir Uygulama. Madencilik, 58(3), 219-228.
17. Aytaç, E., 2006. Kalite Kontrolde Bulanık Mantık Yaklaşımı ve Bir Uygulama. Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Denizli, 249.
18. Özçil, A., 2014. Shewhart, CUSUM ve EWMA Kontrol Grafiklerinin Bir Üretim İşletmesinde Uygulanması, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Denizli, 128.
19. Alakoç, N., 2012. Bulanık Kalite Kontrol Grafiklerinde Yeni Bir Yaklaşım (Oran Yaklaşımı). Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara, 131.