Beşikten Mezara: Yaşlılığın Sosyolojisi ve Din -Adana Örneği

Din sosyolojisi ve gerontoloji (yaşlılık bilimi) alanlarının kesiştiği bir noktada bulunan bu çalışma, yaşlılık sürecini, toplumsal değişme süreçleri ve dini yönelimler bağlamı içinde değerlendirmektedir. Çalışmanın farklı yaş gruplarında yaşlılığa yaklaşımı belirlemek ve yaşlılık ve din etkileşiminde dinin rolü- ne odaklanmak olarak iki amacı vardır. Bu çalışma, yaşlılığı, yaşlıların ve yaşlı olmayanların gözünden değerlendirmekte, toplumsal değişme sürecinden etkilenen yaşlılık algılarını, yaşlılığa karşı geliştirilen stratejileri nitel/anlayıcı bir perspektiften ele almaktadır. Bu araştırma, Adana örneğinde, yaşlılık ve din etkileşimini saha çalışmasının sunduğu verilere dayanarak incelemeye ve tahlil etmeye çalışmaktadır. Çalışmada, 30 kişiden oluşan görüşme listesine kartopu tekniği ile ulaşılmıştır. Görüşme grubunun yaş aralığı, 25-77 olarak tespit edilmiştir. Çalışmanın sonucunda genel olarak, yaşlılığın değer odaklı değerlendirilmesi yerine sorun odaklı bir biçimde değerlendirildiğini söylemek mümkündür. Yaşlılık süreci ve dine yönelimle ilgili olarak, yaşlılık sürecinin genel çizgide dine yönelimle uyumlu olduğu gözlemlense de, din, yaşlılık sü- recinde belirli alanlarda yetersiz kalmaktadır.

From Cradle to Grave: The Sociology of Elderly and Religion -The Case of Adana

This study positions in the intersection of sociology of religion and geronthology and evaluates process of ageing in the context of religious tendencies and processes of social change. There are two aims of this study: to identify in the different age groups approach to ageing, to focus on function of religion in the interaction religion and ageing. This study focuses on ageing as process, evaluates ageing through the eyes of the elders and nonelders, examines from qualitative perspective strategies that are developed against ageing, perceptions of ageing that is influenced from process of social change. This study tries to investigate interaction of religion and ageing depending on the data collected from fieldwork in the case of Adana. The sample group of 30 people was reached through the snowball sampling. The age range of the interview group was identified as 25-77. In general, it is possible to say that ageing is evaluated as problem-focused evaluation instead of value-focused evaluation. Regarding ageing process and religious tendency, although it is observed that the ageing process confirms with the religious tendency in general line, religion fails to satisfy the needs in certain areas.

PDF

___

Akgül, M. (2004). Yaşlılık ve dindarlık: Dindarlık, hayattan zevk alma ve mutluluk ilişkisi -Konya Huzurevi örneği-. Dinî Araştırmalar, C.VII, S.19: 19- 56.
Arslan, M. (2009). Geleneksellik ve yaşlı dindarlığı: taşrada sosyal hizmet alamayan yaşlıların dindarlık durumları üzerine uygulamalı bir inceleme. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, S.2: 112-125.
Arun, Ö. (2014). Que vadis' Türkiye? 2050'ye doğru yaşlanan Türkiye'yi bekleyen riskler. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.32: 1-12.
Canatan, A. (2008). Sosyal yönleriyle yaşlılık. Ankara: Palme Yayıncılık.
Canatan, K. (2011). Medeniyet değişimi: beden terbiyesinden nefis terbiyesine. Beden Sosyolojisi (s.345-367), (Ed. Kadir Canatan). İstanbul: Açılım Kitap.
Ceylan, H. (2015). Sosyal değerden sosyal soruna yaşlılık: Geleneksel toplumdan modern topluma değişen yaşlılık algısı. Modern Hayat ve Yaşlı- lık (s.25-53), (Ed. Harun Ceylan). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Çapcıoğlu, İ. & Bilgin, Ö. (2011). Yaşlılara yönelik dini sosyal hizmet uygulamaları çerçevesinde yaşlılık ve dindarlık ilişkisinin tarihsel gelişimi ve ülkemizdeki durumu üzerine. Ekev Akademi Dergisi, C.15, S.47: 103- 112.
Efe, A. & Aydemir, M. (2015). Yaşlı kadın olmak: Psiko-sosyolojik kuramlar çerçevesinde yaşlılık ve kadın - Isparta Huzurevi örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S. 34: 193-223.
Er, D. (2009). Psikososyal açıdan yaşlılık. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, C.4, S.11: 131-144.
Göka, E. (2012). Gelenekselle modern arasında Türkiye'de yaşlılar. Zaman Gazetesi, 22 Mart 2012. (Erişim Tarihi: 10.09.2015).
Güngör, Ö. (2012). Yaşlılık ve din. Din Sosyolojisi El Kitabı. (s.253-267), (Ed. N. Akyüz, İ. Çapcıoğlu), Ankara: Grafiker Yayınları.
Kalınkara, V. (2011). Temel gerontoloji yaşlılık bilimi. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
Kalınkara, V. (2012). Geleneksel toplumdan modern topluma yaşlı: Yaşlının statüsü ve geleceği. International Symposium on Relations of TurkeyBelgium and Co-Exhibition of Turkish Arts. June 03-07 2012. Brussels, Belgium. http://docplayer.biz.tr/647507-Geleneksel-toplumdan-moderntopluma-yasli-yaslinin-statusu-ve-gelecegi-1.html (Erişim tarihi: 23.7.2016)
Katz, E. (1999). Hasat zamanıdır yaşlılık. (Şen Süer Kaya, Çev.). İstanbul: Anahtar Kitaplar Yayınevi.
Kayıklık, H. (2003). Orta yaş ve yaşlılıkta dinsel eğilimler. Adana: Baki Kitabevi. Kazıcı, Z. (2007). Kültürümüzde yaşlılık ve yabancı gözüyle ülkemizde yaşlı- lar. Yaşlılık Dönemi ve Problemleri. (s.239-253), (Ed. M. Faruk Bayraktar). İstanbul: Ensar Neşriyat.
Kurt, G. (2008). Türkiye'de yaşlılık olgusuna sosyolojik bir bakış (Sivas il örneği). Yüksek lisans tezi. Cumhuriyet üniversitesi.
Kurt, G. (2014). Türkiye'de yaşlı kadın olmak kuşaklararası görüşler: Eskişehir il örneği. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C.15, S.2: 165-189.
Öz, F. (2002). Yaşamın son evresi: Yaşlılık psiko-sosyal açıdan gözden ge- çirme. Kriz Dergisi, C.2, S.10: 17-28.
Özbolat, A. & Kartopu, S. (2014). İsyan ile teslimiyet arasında: ağıtlarda kader inancı. Kültür ve Din (s.51-72), (Ed. M. Ali Kirman, Abdullah Özbolat). Adana: Karahan Kitabevi.
Sennett, R. (2005). Saygı eşit olmayan bir dünyada. (Ümmühan Bardak, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Tufan, İ. (2002). Antik çağdan günümüze yaşlılık. İstanbul: Aykırı Yayıncılık. TDK Sözlüğü, www.tdk.gov.tr (erişim tarihi: 11.8.2015).
Wang, K. & Kercher, K. & Huang, J. & Kosloski, K. (2014). Aging and religious participation in late life. Journal Religion Health, S.53: 1514-1528.
Yıldız, A. (2013). Yaşlılık ve yaşlı bakışı: “Ömür Dediğin programı örneği”. Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi.