Muhammed b. Alî eş-Şevkânî (v. 1250/1834),  Yemen’de yaşamış; bulunduğu asra ilmi, siyasi, adli vb. konularda önemli katkıları olmuş müctehid bir İslam âlimidir. Onun görüşlerinin tesirleri içinde bulunduğu asırla sınırlı kalmamış, kendisinden sonraki asırlara uzanarak yaşamaya devam etmiştir. Bu sebeple hayatı ve ilmî kişiliği hakkında genel bilgiler verilmek suretiyle Şevkânî tanıtılmıştır. Daha sonra “nikâh ve talâk” alt başlıkları altında onun özgün diyebileceğimiz aile hukuku görüşleri cumhura muhalif kaldığı bağlamda incelenerek birtakım farklılıklar ortaya konmuştur. Şevkânî’nin bu görüşlere ulaşmasında taklitten uzak; naslara bağlılığı ve onları aklî değerlendirmelere tabi tutarak diyalektik bir yöntem izlemesinin rolü büyüktür.