Hekimler ve ilaç endüstrisi

İlaç şirketi-hekim ilişkilerinin ortaya çıkardığı etik sorunlar, günümüzde bu ilişkilerin sık sık mercek altına alınmasına ve eleştirilmesine sebep olan bir konudur. Hekimlere verilen kişisel hediyeler, sosyal ve eğitsel faaliyetlere sağlanan kaynaklar ilaç endüstrisinde en bilinen pazarlama stratejileri arasındadır. Hekimler bu etkileşime tıp öğrenciliği dönemlerinden itibaren girmeye başlamaktadır. Hekimin pozisyonu, unvanı ve hasta sayısı gibi bazı faktörler bu ilişkinin şekillenmesinde etkili olmaktadır. Her ne kadar veriler tersini gösterse de, hekimlerin çoğu, ilaç endüstrisinin kendileri üzerindeki etkisini inkâr etmekte, ya da minimal olduğunu ifade etmektedir. Hekimler ve ilaç şirketlerinin ilaçların etkin kullanımının teşvik edilmesi, gözlenmesi ve yaratıcı araştırmaların yapılması gibi bazı ortak çıkarları olmakla birlikte; hekimler öncelikle hasta iyiliği ve bilimsel gelişmeye önem verirken, ilaç firmaları daha çok ticari kazançla ilgilenmektedir. Bu görüş ayrılığı nedeniyle iki taraf arasında çıkar çatışması görülebilmektedir. Ayrıca, bazı pazarlama stratejileri nedeniyle ilaç maliyetlerinin artması, hastalarda yan etki yapabilecek ilaçların yanlış veya aşırı kullanımı gibi istenmeyen sonuçlar ortaya çıkabilir ve toplum sağlığı tehdit edilebilir. Bu sorunlar üzerine hekim ilaç endüstrisi ilişkilerine bazı düzenlemeler yapılmış ve talimatlar yayınlanmıştır. Bu düzenlemelerle birlikte, uygun ilişkinin sağlanması konusunda en önemli görev hekimlere düşmektedir. 

Interactions between physicians and drug industry

Ethical issues involving drug industry physician relationship have resulted in an ongoing debate about its appropriateness for many years in medical World. The most familiar marketing strategies of drug companies include individual gifts for physicians and sponsorship for educational and social activities. This interaction begins during medical school years of doctors and types of interactions are modified according to factors such as physician’s position, title and number of patients. Although data reveal the opposite, most doctors deny or underestimate the influence of drug companies on their drug prescription. Both sides have common interests such as effective drug usage and observation, conduction of creative scientific studies. However, they have conflict of interests in some aspects. Physicians mostly care about patients’ well-being and scientific improvement while drug companies are mostly involved in commercial benefit. Furthermore, some of the marketing strategies may have significant consequences on health of society such as rising drug costs, wrong or excessive usage of drugs. Regulations and guidelines have been designed in order to overcome these issues. However, the most important role in modelling of physician-drug industry interaction belongs to physicians.
Keywords:

Doctor, drug company,

___

  • 1. Blumenthal D. Doctors and drug companies. N Engl J Med. 2004;351:1885-90.