Gebelikte Sağlıklı Yaşam Davranışları Ölçeği’nin geliştirilmesi ve geçerlik güvenirliği

Amaç: Bu çalışma Gebelikte Sağlıklı Yaşam Davranışları Ölçeği’nin geliştirilmesi, geçerlik ve güvenirliğinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma 12 Mart-12 Eylül 2018 tarihleri arasında, Karabük Üniversitesi Eğitim Araştırma Hastanesi’nde uygulanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, anılan hastanenin gebe izlem polikliniğine başvuran ve çalışmaya katılmayı kabul eden 718 gebe oluşturmuştur.Bulgular: Geliştirilmeye çalışılan “çok bileşenli ayrık yapıya” sahip ölçeğin; gebelik sorumluluğu, beslenme, hijyen, fiziksel aktivite, seyahat ve gebeliği kabullenme olmak üzere 6 (altı) alt ölçekten oluştuğu bulunmuştur. Ayrıca Cronbach alfa katsayıları; ölçek toplamı için 0.83, gebelik sorumluluğu alt boyutu için 0.71, hijyen alt boyutu için 0.64, beslenme alt boyutu için 0.72, fiziksel aktivite için 0.69, seyahat alt boyutu için 0.80 ve gebeliği kabullenme alt boyutu için 0.63 olup, test-tekrar test sonucunda Sınıf İçi Korelasyon katsayıları (SKK) 0.70-0.91 arasındadır. Sonuç: Bu sonuçlar Gebelerde Sağlıklı Yaşam Davranışları Ölçeği’nin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu ve çalışmalarda kullanılabileceğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

ebelik, gebelik

Development and validity reliability of Healthy Lifestyle Behaviours in Pregnancy Scale

Purpose: This study was conducted with the purpose of developing Healthy Lifestyle Behaviours in Pregnancy Scale and investigating its validity and reliability.Materials and Methods: The research was implemented between 12 March–12 September 2018 at Karabük University Training and Research Hospital. Study group of the research consisted of 718 pregnant women who applied to the pregnant follow-up polyclinic of the said hospital and who agreed to participate in the study. Results: It was found that the scale with “multi-component discrete structure” that is tried to be developed consists of 6 (six) subscales as pregnancy responsibility, nutrition, hygiene, physical activity, travel and accepting pregnancy. In addition, Cronbach’s Alpha coefficients were 0.83 for total scale, 0.71 for pregnancy responsibility subdimension, 0.64 for hygiene subdimension, 0.72 for nutrition subdimension, 0.69 for physical activity subdimension, 0.80 for travel subdimension and 0.63 for accepting pregnancy subdimension and Intraclass Correlation Coefficients (ICC) are between 0.70-0.91 as a result of test-retest. Conclusion: Healthy Lifestyle Behaviours in Pregnancy Scale is a valid and reliable measurement instrument and can be used in studies.

Keywords:

Midwifery pregnancy, healthy lifestyle behaviours,

PDF

___

Referans1. Mecdi M, Rathfısch G. Gebelikte Oluşan Rahatsızlıklarda Kanıta Dayalı Uygulamalar. Florence Nightingale Hem. Dergisi. 2013;21(2): 38-129.
Referans2. Cyphers NA, Clements AD, Lindseth G. The Relationship Between Religiosity and Health-Promoting Behaviors in Pregnant Women. West J Nurs Res. 2017;39(11):1429-46.
Referans3. Lin YH, Tsai EM, Chan TF, Chou FH, Lin YL. Health Promoting Lifestyles and Related Factors in Pregnant Women. Chang Gung Med J. 2009;32(6):650-61.
Referans4. Bahar Z, Açıl D. Sağlığı Geliştirme Modeli: Kavramsal Yapı. DEUHFED. 2009;7(1):59-67.
Referans5. Bahar Z, Beşer A, Gördes N, Ersin F, Kıssal A. Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II’nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Cumhuriyet Hem Derg. 2008 ;12(1):1-13.
Referans6. Dickey RA, Janick JJ. Lifestyle Modifications in the Prevention and Treatment of Hypertension. Endocr Pract. 2001;7(5):392-9.
Referans7. Şimşek H, Öztoprak D, İkizoğlu E, Safalı F, Yavuz Ö, Onur Ö, et al. Tıp Fakültesi Öğrencilerinde Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve İlişkili Etmenler. DEU Tıp Fak Derg. 2012;26(3):151-157.
Referans8. Kaya Y, Kızılkaya Beji N, Aydın Y, Hassa H. Kadınlarda Yaşam Biçimi Davranışlarının Fertilite Üzerine Etkisi. DÜ Sağlık Bil Enst Derg. 2016; 6(3):190-196.
Referans9. Altıparmak S, Koca Kutlu A. 15-49 Yaş Grubu Kadınlarda Sağlığı Geliştirme Davranışları ve Etkileyen Faktörler. TAF Prev Med Bulletin. 2009;8(5):421-426.
Referans10. Onat G, Aba YA. Health-Promoting Lifestyles and Related Factors Among Pregnant Women. Turk J Public Health. 2014;12(2):69
Referans11. Gökyıldız S, Alan S, Elmas E, Bostancı A, Kucuk E. Health-Promoting Lifestyle Behaviours in Pregnant Women in Turkey. Int J Nurs Pract. 2013;20(4):390–7
Referans12. Lindgren K. Testing The Health Practices in Pregnancy Questionnaire II, JOGNN. 2005;34(4):465-47.
Referans13. Osborne JW, Costello AB. Sample Size and Subject to item Ratio in Principal Components Analysis. Practical Assessment, Research & Evaluation. 2004;9(11).
Referans14. Tavşancıl E. Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Nobel Yayıncılık, Ankara, 2002.
Referans15. Büyüköztürk Ş. Veri Analizi El Kitabı, 24. Baskı, Pegem Akademi, Ankara, 2018.
Referans16. Çokluk Ö, Şekercioğlu G, Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler için Çok Değişkenli İstatistik: SPSS ve LISREL Uygulamaları. 3. Baskı, Pegem Akademi, Ankara, 2014.
Referans17. Şencan H. Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenilirlik ve Geçerlilik. 1. Baskı, Ankara, 2005.
Referans18. Çapık C. Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışmalarında Doğrulayıcı Faktör Analizinin Kullanımı. Anadolu Hem Sağ Bil Derg. 2014;17:(3)
Referans19. Eray Çelik H, Yılmaz V. Lisrel 9.1 ile Yapısal Eşitlik Modellemesi. 3. Baskı, 2016, Ankara,
Referans20. Yaşar M. İstatistiğe Yönelik Tutum Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması. PAU Eğt Fak Derg. 2014;(36):59-75
Referans21. Yalçınkaya M, Özer FG, Karamanoğlu AY. Sağlık Çalışanlarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Değerlendirilmesi. TSK Kor Hek Bült. 2007;6(6):409-420.
Referans22. Kocaakman M, Aksoy G, Eker HH. İstanbul İlindeki Hemşirelik Yüksekokulu Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları. SDÜ Tıp Fak Derg. 2010;17(2):19-24.
Referans23. Altay B. Samsun 6 Nolu Sağlık Ocağı Bölgesindeki 15-49 Yaş Evli Kadınların Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları. OMÜ Tıp Derg. 2006;23(1):1-8.
Referans24. Özyazıcıoğlu N, Kılıç M, Erdem N, Yavuz C, Afacan S. Hemşirelik Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Belirlenmesi. UİBD. 2011;8(2).
Referans25. Dönmez A, Er M, Karaçam Z. Gebe Okuluna Başvuran Gebelerin Yaşadığı Gebeliğe Bağlı Fiziksel Sağlık Sorunlarının İncelenmesi, Life Sciences (NWSALS). 2018;13(1):1-10.
Referans26. Demirbaş H, Kadıoğlu H. Prenatal Dönemdeki Kadınların Gebeliğe Uyumu ve İlişkili Faktörler. MÜSBED.2014;4(4):200-206.
Referans27. Dereli Yılmaz S, Kızılkaya Beji N. Gebelikte Öz Bakım Gücünün Değerlendirilmesi. Genel Tıp Derg. 2010;20(4).