Yoğun Bakımda Bası Yaralarının Değerlendirilmesi; Ne Durumdayız ?

GİRİŞ VE AMAÇ: Bası yaraları, yoğun bakım ünitesinde (YBÜ) sık görülen, hastanede kalış süresini, maliyeti ve ölüm oranını artıran öncelikle önlenmesi gereken ciddi bir sağlık sorunudur. Bu çalışma, bası yarası prevalansımızı ve gelişimimizi etkileyebilecek risk faktörlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. YÖNTEM: Anestezi Yoğun Bakım Ünitesinde 1 Haziran 2019 ile 31 Aralık 2019 tarihleri arasında altı ay süreyle tedavi gören hastaların bası yarası verileri incelendi. Bası yarası olan hastaların demografik özellikleri, hastanede yatış tanıları, bası yarası risk faktörleri, yerleşim yerleri ve evreleri kaydedildi. BULGULAR: Altı aylık dönemde takip edilen hasta sayısı 275 idi ve hastaların 52'sinde bası yarası vardı (% 18.9). Hastaların 40'ı 65 yaş ve üzerindeydi ve ileri yaş en önemli risk faktörü olarak bulundu (p <0.01). Yoğun bakım takibimizde bası yarası gelişen hastalar incelendiğinde ortalama bası yarası gelişme gününün 17.1. gün olduğu görüldü. (3-44. Gün) Bası yaralarının en sık sakral bölgede ve ikinci evrede olduğu görüldü. TARTIŞMA VE SONUÇ: Bası yaraları gelişimi için en önemli risk faktörü genelde ileri yaş olarak vurgulanırken çalışmamızda da literatüre paralel olarak ileri yaşın en yaygın risk faktörü olduğu görüldü. Yoğun bakımda kalite göstergesi olarak zorunlu parametrelerden biri olan bası yarası oranı ve analizi, her yoğun bakım çalışanının hakim olması gereken konulardan biridir.

Anahtar Kelimeler:

BASI YARALARI, YOĞUN BAKIM KALİTE GÖSTERGELERİ, BRADEN RİSK SKALASI

Evaluation of Pressure Sores in Intensive Care; What Situation Are We In?

INTRODUCTION: Pressure sores are a serious health problem that is common in the intensive care unit (ICU), increasing the length of hospital stay, cost and mortality rate, and should be prevented first. This study was conducted in order to determine the risk factors that may affect our pressure sore prevalence and development METHOT: The pressure sore data of the patients treated in the Anesthesia Intensive Care Unit for six months between June 1, 2019 and December 31, 2019 were examined. The demographic characteristics, hospitalization diagnoses, pressure sore risk factors, locations and stages of the patients with pressure sores were recorded. RESULTS: The number of patients followed up during the six-month period was 275, and 52 of the patients had pressure sores (18.9%). Forty of the patients were 65 years and older, and advanced age was found to be a significant risk factor (p <0.01). Considering the patients who developed pressure sores in our intensive care follow-up, it was seen that the average pressure sore development day was 17.1st day. (3rd-44th day) Pressure sores were most common in the sacral region and stage two. CONCLUSION: While the most important risk factors for pressure ulcer development were emphasized as advanced age; in our study, in parallel with the literature, advanced age was the most common . Pressure sores rate and analysis, which is one of the mandatory parameters as an indicator of quality in intensive care, is one of the issues that should be dominated by every intensive care worker.

Keywords:

pressure sores, intensive care quality indicators, braden risk scale,

PDF

___

1. Özgenel GY, Kahveci R, Akın S, et al. Bası yaralarında tedavi prensiplerimiz ve sonuçlarımız. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 2002;28(2):27-32.
2. Turgut N, Ak A, Ak E, et al. Yoğun Bakım Hastalarında Basınç Ülseri Sıklığı, Önlenmesi ve Tedavisi. Türk Yogun Bakim Dergisi. 2017;15(2):72. https://doi.org/10.4274/tybdd.84755
3. Beğer T. Yoğun Bakımda Dekübit Ülserleri: Risk Faktörleri ve Önlenmesi. Yoğun Bakım Dergisi 2004;4(4):244-253
4. Yeniçağ R, Rakıcıoğlu N. Yaşlılarda bası yaraları ve beslenme tedavisi. Sakarya Tıp Dergisi. 2019:9(3);387-97.
5. Shahin ES, Dassen T, Halfens RJ. Pressure ulcer prevalence and incidence in intensive care patients: a literature review. Nursing in critical care. 2008:13(2):71-79. https://doi.org/10.1111/j.1478-5153.2007.00249.x
6. Wolverton CL, Hobbs LA, Beeson T, et al. Nosocomial pressure ulcer rates in critical care: performance improvement project. Journal of Nursing Care Quality. 2005:20(1), 56-62. https://doi.org/10.1097/00001786-200501000-00010
7. Ersoy EO, Öcal S, Öz A, et al. Yoğun bakım hastalarında bası yarası gelişiminde rol oynayabilecek risk faktörlerinin değerlen- dirmesi. Yoğun Bakım Derg. 2013:4(1), 9-12.
8. Braden B, Bergstrom N. A conceptual schema for the study of the etiology of pressure sores. Rehabilitation nursing. 1987:12(1), 8-16. https://doi.org/10.1002/j.2048-7940.1987.tb00541.x
9. Stal S, Serure A, Donovan W, et al. The perioperative management of the patient with pressure sores. Annals of plastic surgery. 1983:11(4):347-56. https://doi.org/10.1097/00000637-198310000-00016
10. İnan DG, Öztunç G. Çukurova Üniversitesi Balcali Hastanesi'nde yatan hastalarda basinç ülseri prevelansi. Tez). Adana, Çukurova Üniversitesi Yüksek Lisans tezi. 2009
11. Krupp AE, Monfre J. (2015). Pressure ulcers in the ICU patient: an update on prevention and treatment. Current infectious disease reports, 2015:17(3):11. https://doi.org/10.1007/s11908-015-0468-7
12. Phillips, L. Providing correct pressure-relieving devices for optimum outcome. British Journal of Nursing. 1999:8(21), 1447-52. https://doi.org/10.12968/bjon.1999.8.21.1447
13. Stechmiller JK, Cowan L, Whitney JD, et al. Guidelines for the prevention of pressure ulcers. Wound Repair Regen. 2008;16(2):151-68. https://doi.org/10.1111/j.1524-475X.2008.00356