Orhan YILMAZ, Yakup Erdal ERTÜRK, Mehmet Ertugrul

Türkiye’nin Çanakkale ve Balıkesir Bölgelerinde Yetiştirilen Develerin Bazı Morfolojik Özellikleri

Bu çalışma, develerin fenotipik özellikleri üzerine Türkiye’de gerçekleştirilen ilk çalışmadır. Çalışmanın amacı, Balıkesir ve Çanakkale Bölgelerinde yetiştirilen develerin morfolojik özelliklerini tespit etmektir. Çalışmada, Çanakkale İli Burhaniye İlçesi’nde deve güreşleri için bulunan 81 adet erkek deve kullanılmıştır. Morfolojik özelliklere ait tanımlayıcı istatistik değerler cidago yüksekliği 161,7±1,42, vücut uzunluğu 146,1±1,36, bacak uzunluğu 81,9±0,84 ve ön incik çevresi 16,3±0,24 cm olarak bulunmuştur. Çalışmanın sonuçlarına göre; Türkiye’deki develerin Sudan ve Pakistan’da yetiştirilen develere nazaran daha küçük yapılı oldukları görülmüştür. Deve yetiştiricilerinin devlet tarafından desteklenmelerinin ve bu develerin Türkiye’nin bir evcil hayvan genetik kaynağı olarak korunmalarının sağlanması gerektiği düşünülmektedir

Anahtar Kelimeler:

Camelus bactrianus, Tek toynaklı, Morfolojik özellik, Genetik kaynak, Yerli ırk

Some Phenotypical Characteristics of Camels Raised in Provinces of Balikesir and Canakkale of Turkey

This study was conducted first time in Turkey regarding the phenotypic traits of Turkish camels. The aim of this study was to determine the morphological characteristics of Turkish camels raised in Balikesir and Canakkale provinces of Turkey. In this study, a total of 81 male camels were used in Burhaniye County of Balikesir province during a camel wrestling competition. Descriptive statistics of morphological traits for withers height were 161.7±1.42 cm, body length 146.1±1.36 cm, limb length 81.9±0.84 cm, and cannon circumference 16.3±0.24 cm. The results of this study showed that the Turkish camels were smaller than the camels from Sudan and Pakistan. Owners of Turkish camels should be supported by the Turkish government so that they could be survived them as a genetic resource of Turkey for future generations

Keywords:

Camelus bactrianus, Even-toed ungulate, Morphologic trait, Genetic resource, Native breed,

PDF

___

Aksu, A., 2004. An Evaluation on the Event Ifk. Cumhuriyet Universitesi, Ilahiyat Fakultesi Dergisi, 8 (1): 1–21.
Albayrak, I., Pamukoglu, N., Kaya, M.A., 2007. Bibliography of Turkish Even–Toed Ungulates (Mammalia: Artiodactyla). Munis Entomology and Zoology, 2 (1): 143–162.
Anonim, 2001. Tekstil ve Giyim Sanayii Özel İhtisas Komisyonu Raporu. Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, DPT: 2549. ÖİK: 565, Ankara.
Anonim, 2011. Türkiye İstatistik Kurumu, İstatistik Göstergeler 1923–,-2010, Yayın No: 3641, Başbakanlık, Ankara.
Anonymous, 2012a. Türkiye İstatistik Kurumu, Tarım İstatistikleri Veri Tabanı, Başbakanlık, Ankara. http://www.tuik.gov.tr/VeriBilgi.do?alt_id=46 Erişim Tarihi: 23 Ekim 2012.
Anonymous, 2012b. Camel Wrestlings. http://www.konakli.bel.tr/index.php?act=actvitishw (erişim 04.02.2012).
Anonymous, 2012c. www.googleearth.com (erişim 19.03.2012).
Anonymous, 2012d. Circle. en.wikipedia.org/wiki/Circle#Length_of_circumference (erişim 19.03.2012).
Anonymous, 2012e. Minitab 15, Statistical Computer Program.
Arslan, M., 2011. Beysehir Place Names and Their Contribution to Onomastic Science. Selcuk Universitesi, Sosyal Bilimler Enstitusu, Konya, 25: 337–344.
Aydin, G., 2003. Camel Husbandry (Unpublished PhD seminar), Selçuk Universitesi, Fen Bilimleri Enstitusu, Konya, pps. 12
Aypak, S., 2007. Helminth Infections of Camels. Turkiye Parazitoloji Dergisi, 31: 225–28.
Azrug, A.F., Burgu, A., 2011. General Overview of Camel Parasites and the Situation in Turkey. Turkiye Parazitoloji Dergisi, 35: 57–60.
Balaban, A., 2006. İskit, Hun Ve Göktürklerde Sosyal ve Ekonomik Hayat (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi Tezi), Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eski Çağ Tarihi Bilim Dalı, Ankara.
Bhakat, C., Chaturvedi, D., Sahani, M.S., 2002. Camel versus Bullock Carting and its Economics in the Hot Arid Region of the Thar Desert. Draught Animal News, 3: 21–27.
Bhakat, C., Chaturvedi, D., Sahani, M.S., 2003. An Economic Study of the Use of Draught Camels and Bullokcs in Farming in the Thar Desert. Draught Animal News, 39: 19–24.
Celik, A., 2004. Yeşilhisar (Kayseri) Carpet–Covered Pillows. Ataturk Universitesi, Guzel Sanatlar Enstitusu Dergisi, 13: 1–19.
Cetin, O., Dumen, E., Kahraman, T., Bingol, E.B., Buyukunal, S.K., 2011. Selecting Slaughter and Hygiene of Sacrifice Animals. Istanbul Universitesi Veteriner Fakultesi Dergisi, 37 (1): 63–67.
Çivi, H., 1995. Toplumsal, Kültürel ve Ekonomik Boyutlarıyla Ege-Aydın Yöresinde Deve Güresleri, Prof. Dr. Hasan Zafer Dogan Anı Kitabı, Der: Meral Korzay&Bülent Himmetoglu, Bogaziçi Üniversitesi Turizm Isletmeciligi Uygulama ve Arastırma Merkezi, Istanbul.
Demirel, S., 2005. Tatavlali Mahremi, A Divan Poet of 16th Century and His Sutur–Name. Milli Folklor Dergisi Uluslararasi Halkbilimi Dergisi, 65: 49–66.
Emery, E., 2010. The Practical Camel and its Culture. Le Monde Diplomatique, Issue of 20 July 2010.
Enderoğlu, Y.T., 2005. Aydın İlinin Ekonomik Kalkınması, İktisadi Araştırmalar Vakfı, Seminer kitabı, Şişli, İstanbul.
Erden, H., Ocal, M.K., Guzel, N., Kara, E., Ogut, I., 1998. Macroanatomic Studies on the Stomach of Camel. Veteriner Bilimleri Dergisi, 14 (1): 97–105.
FAO, 2011. Livestock data base. http://faostat.fao.org/site/573/default.aspx#ancor (accessed on 09.05.2011)
Faye, B., Abdelhadi, O.M.A., Ahmed, A.I., Bakheit, S.A., 2011. Camel in Sudan: Future Prospects. Livestock Research for Rural Development, 23 (10), Article no: 219.
Ishaq, I.A., Eisa, M.O., Ahmed, M.K.A., 2011. Phenotypic Characteristics of Sudanese Camels (Camelus dromedarius). Livestock Research for Rural Development, 23 (10), Article no: 219.
Ila, S., 2007. Aisha and her role in political life after the prophet Muhammed. (Unpublished MSc thesis), Çukurova Universitesi, Sosyal Bilimler Enstitusu, Adana.
Kara, M., 2008. The Indirect Words Concerning Children in Turkmen. Turkish Studies, 3 (Fall 7): 413–19.
Karakaş, G., 2010. Tokat İli Kentsel Alanda Et ve Et Ürünleri Tüketiminde Tüketici Kararlarını Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Tokat.
Khan, B.B., Iqbal, A., Riaz, M., 2003. Production and Management of Camels. Pak TM Printers, Faisalabad, Pakistan.
Kocan, N., 2007. Geleneksel Sporlarımızdan Ciritin Rekreasyon Amacı İle Günümüze Uyarlanması. Adaptation of Traditional Jereed Game for Recreational Purposes. Spor Yonetimi ve Bilgi Teknolojileri Dergisi, 2 (1): 31– 39.
Lattimore, O., 1967. Inner Asian Frontier of China, 1967, s. 73–74, Boston.
Onal, A.R., 2011. Comparison Of Different Methods Which Are Used For Estimating Morphometric Parameters Of Cattle And Water Buffalos By Digital Image Processing Technology. (Unpublished PhD thesis), Namik Kemal Universitesi, Fen Bilimleri Enstitusu, Tekirdag, pp 154.
Öksüz, M., 2004. 1746–1789 Tarihleri Arasında Trabzon’da Sosyal ve Ekonomik Hayat (Basılmamış Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Genel Türk Tarihi Anabilim Dalı, Ankara.
Pradeep, D., Tiwari, G.S., 2005. Fatigue assessment of Bikaneri Camels in Field Work. Draught Animal News, 42: 17–22.
Raza, S., Gondal, K.Z., Iqbal, A., 2004. Draught Animal News, 40: 33–39.
Raziq, A., Tareen, A.M., de Verdier, K., 2011. Characterization and Significance of Raigi Camel, A Livestock Breed of the Pashtoon Pastoral People in Afghanistan and Pakistan. Journal of Livestock Science, 2: 1–9.
Şeker, İ., Özen, A., Güler, H., Şeker, P., Özden, İ., 2011, Elazığ’da Kırmızı Et Tüketim Alışkanlıkları ve Tüketicilerin Hayvan Refahı Konusundaki Görüşleri, Kafkas Univ Vet Fak Dergisi, 17 (4): 543–550, Kars.
Tiwari, G.S., Verma, R.N., Garg, R., Shrimali, H., Chaudry, J.L., 2004. Tractive Efforts of Various Draught Animals in India Conditions. Bhakat, C., Chaturvedi, D. and Sahani, M. S. 2003. An Economic Study of the Use of Draught Camels and Bullokcs in Farming in the Thar Desert. Draught Animal News, 41: 36–44.
Turangil, A.H., 2007. Words and Phrases Related with “Camel” in Kazak Turkish. Marmara Universitesi, (Unpublished MSc thesis), Turkiyat Arastirmalari Enstitusu, Istanbul.
Türkdoğan, O., 2006. Türkiye’de Köy Sosyolojisi, Iq Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul.
TurkStat., 2010. Statistical Year Book 2010. Turkish Statistical Institute, Prime Ministry, Ankara.
Wilson, R.T., 1998. Camels. MacMillan Education limited, Hong Kong.
Yarkin, I., 1965. Goat–Camel–Pig Husbandry. Ankara Universitesi Ziraat Fakultesi Yayinlari: 243. Ankara Universitesi Basimevi, Ankara.
Yilmaz, O., Ertugrul, M., Wilson, R.T., 2011. The Domestic Livestock Resources of Turkey: Camel. Journal of Camel Practice and Research, 18 (1): 1–4.