Halil Burak AKDENİZ, Şaban İNAM, Tayfun ÇAY

Türkiye’de Uygulanmış Arazi Toplulaştırma Projelerinin Kırsal Kalkınmaya Etkisi Bakımından Değerlendirilmesi

Dünya nüfusunun sürekli artmasına karşın ekilebilir tarım toprakları giderek azalmaktadır. Yaşanan süreçte küresel ısınma ve iklim değişiklikleri, gıda güvenliği, salgın hastalıklar gibi konular kırsal kesimin ve kırsal gelişme politikalarının önemini daha da artırmaktadır. Tüm bu gelişmeler, gıda üretiminde verimliliği ve denetimini doğrudan etkileyen kırsal kalkınma politikalarının gerekliliğini gündemde tutacaktır. Kırsal kesimde yaşayan nüfusun refah düzeyinin arttırılması ve teknolojik gelişmelerden faydalanabilmesi, kırsal alandaki tarım arazilerinin amaç dışı kullanımlarının önlenmesi, habitat alanlarının ve ekolojik dengenin korunarak geliştirilmesi ancak sürdürülebilir arazi yönetimi ve kırsal kalkınma politikalarıyla (karar alma, planlama, uygulama) mümkün olacaktır. Bu sebeple, arazi toplulaştırma projeleri “ekili alanların miktarını ve kalitesini iyileştirmek, işletmeye ait arazileri birleştirerek parselin şekil ve mülkiyet yapısını düzenlemek, modern tarımsal kalkınmayı artırmak, kırsal çevreyi iyileştirmek, kırsal nüfusun sosyo-kültürel ve ekonomik açıdan yaşam kalitesini yükseltmek, kamu yatırımlarını kamulaştırmasız gerçekleştirmek, kırsal kalkınma ve yoksulluğun azaltılmasını desteklemek” gibi unsurlara hizmet eden etkin bir kırsal kalkınma aracı haline getirilmelidir. Bu çalışmada, arazi toplulaştırma projeleri ‘tarımsal üretimde verimliliğe ve kırsal kalkınmaya etki eden unsurlar’ bakımından analiz edilmiş; kırsal alan düzenlemesi çalışmalarının “havza planlaması esaslı, teknik-ekonomik-sosyolojik tabanlı ve çok amaçlı projeler eşliğinde sürdürülebilir kırsal kalkınma hedeflerine hizmet edecek şekilde yapılması gerektiği” yönünde öneri çıkarımlar yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Arazi Toplulaştırma, Kırsal Alan, Kırsal Kalkınma

Evaluation of Land Consolidation Projects Implemented in Terms of Their Effects on Rural Development in Türkiye

Although the world population is constantly increasing, arable land is decreasing gradually. Issues such as global warming and climate change, food security, epidemics ex., increase the importance of rural areas and rural development policies. All these developments will keep the necessity of rural development policies on the agenda, which directly affects the efficiency and control of food production. It will only be possible to increase the welfare level of the rural population and to benefit from technological developments, to prevent misuse of rural agriculture lands, and to develop habitat areas and ecological balance by protecting them with sustainable land management and rural development policies. Therefore, land consolidation projects should be converted an effective rural development tool that serves to "improve the quantity and quality of cultivated lands, arranging the shape and ownership structure of the parcel by amalgamation of lands belonging to enterprise, increase the socio-cultural and economic quality of life of the rural population, make public investments without expropriation and supporting rural development and poverty reduction". Then, suggestions were made that rural area arrangement studies should be carried out in a way to serve sustainable rural development goals in the presence of watershed planning-based, technical-economic-sociological-based, and multi-purpose projects.

Keywords:

Land Consolidation, Rural Area, Rural Development,

PDF

___

Akdeniz, H., 2009. Kırsal kalkınma ve arazi toplulaştırma. TMMOB-HKMO Panel, 23 Ekim, Afyonkarahisar.
Akdeniz, M., Temizel, K.E., 2018. Arazi toplulaştırma projelerinde başarının değişik göstergelere göre değerlendirilmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi. 33 (2): 149-161.
Akkaya-Aslan, Ş.T., 2018. Arazi toplulaştırma öncesi ve sonrası arazi parçalılık değişiminin analizi: Denizli Tavas ilçesi Pınarlar köyü örneği. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi. 5 (3): 364–371.
Arıcı, İ., 1994. Arazi Toplulaştırması. U.Ü. Ziraat Fakültesi Ders Notları, No:60, 121s. Bursa.
Boztoprak, T., Demir, O., Çoruhlu, Y. E., Nişancı, R., 2015. Arazi toplulaştırmasının tarımsal işletmelere etkilerinin araştırılması. Selçuk Üniversitesi Mühendislik, Bilim ve Teknoloji Dergisi. 3 (3): 1-11.
Boyraz, Z., Üstündağ, Ö., 2008. Kırsal alanlarda arazi toplulaştırma çalışmalarının önemi. Nature Sciences. 3 (3): 563-578.
Çay, T., Çevik, H., 2009. Arazi düzenleme sonuçlarının anketlerle analizi. Selçuk Üniversitesi Mühendislik, Bilim ve Teknoloji Dergisi. 24 (3): 11-18.
Demirel, Z., 1997. Kırsal toprak düzenlemesi. Y.T.Ü. Basım Yayın Merkezi, İstanbul.
Döner, H., Kaya, S., 2021. Bingöl ili merkez ilçe köylerinde uygulanan arazi toplulaştırma projesinin kırsal alan planlaması yönüyle değerlendirilmesi. Türk Doğa ve Fen Dergisi. 10 (2): 34-41.
Eminoğlu, G., Çakmak, B., 2013. Burdur-Kemer-Elmacık köyü arazi toplulaştırma etkinliğinin değerlendirilmesi. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi. 5: 39-53.
Ertunç, E., 2021. Arazi toplulaştırma projelerinde parsel şekil değişiminin nicel değerlendirmesi: Konya ili Çumra ilçesi Abditolu mahallesi örneği. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 11 (1): 1-10.
Kara, M., 1984. Sulama şebekelerinde sulama oranı-arazi parçalanması şebeke yoğunluğu ilişkileri ve Türkiye’deki durum üzerine bir araştırma. Akdeniz Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi. 125-146.
Kır, M., 2012. Sinop Boyabat Cemalettin köyü arazi toplulaştırmasının tarımsal altyapı hizmetleri yönünden değerlendirilmesi. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarımsal Yapılar ve Sulama Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.45 s.
Korthals-Altes, W.K., Bong-Im, S., 2011. Promoting rural development through the use of land consolidation: the case of Korea. International Planning Studies. 16 (2): 151-167.
Küsek, G., 2014. Arazi toplulaştırmanın arazi parçalılığı ve işletme ölçeğine etkileri: Konya-Ereğli-Kuskuncuk köyü örneği. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 29 (2): 15-28.
Nimetoğlu, S.T., 2013. Karabucak köyünde arazi toplulaştırmasının değerlendirilmesi. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi. 6: 55-62.
Pašakarnis, G., Maliene, V., 2010. Towards sustainable rural development in central and eastern Europe: applying land consolidation. Land Use Policy. 27 (2): 545-549.
Peker, M., Dağdelen, N., 2016. Aydın bölgesi toplulaştırma sahalarında toplulaştırma öncesi ve sonrası kültür teknik hizmetlerinin irdelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 13 (1): 25-33.
Yağanoğlu, A.V., Okuroğlu, M., Hanay, A., 2000. Arazi toplulaştırması. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Yayınları No:159, 169s. Erzurum.
Yoğunlu, A., 2013. Arazi toplulaştırma faaliyetleri, TRB1 bölgesi (Bingöl, Elâzığ, Malatya, Tunceli). Fırat Kalkınma Ajansı.