Yenilebilir Peyzajlar: Meyvesi Yenilebilen Bitki Türlerinin Peyzaj Mimarlığı Uygulamalarında Kullanma Uygunluğu

Günümüzde geleneksel olarak yapılan peyzaj düzenlemelerinde çoğu kez meyvesi yenilebilen bitkilere yer verilirken, peyzaj mimarlarının yaptığı uygulmalarda daha çok süs bitkileri tercih edilmektedir. Bu araştırmanın amacı, yenilebelir peyzajlar kavramını tanıtarak, peyzaj mimarlarının yaptıkları düzenlmelerde meyvesi yenilen bitki türlerine yer vermesini sağlamaktır. Bu amaç doğrultusunda, bu araştırmada meyvesi yenilebilen bitkilerin estetik ve fonksiyonel işlevleri değerlendirilerek, peyzaj mimarlığında kullanılabilirliği konunun uzmanlarınca belirlenmeye çalışılmıştır. Türkiye’de sıkça kullanılan 54 meyveli türe yer verilmiş, bu türlerin estetik ve fonksiyonel açıdan peyzaj mimarlığında kullanımlarının uygunluğunu saptanmaya çalışımıştır. Araştırma sonucunda meyvesi yenebilen bazı bitki türlerinin estetik anlamda peyzaj mimarlığında kullanıma çok uygun olduğu, ancak fonsiyonel anlamda kullanıma kısmen uygun olduğu bulunmuştur. Bu bitkilerden hem estetik hem de fonksiyonel olarak peyzaj mimarlığında kullanıma uygun olanlar ise araştırma sonucunda belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

estetik uygunluk, fonksiyonel uygunluk, meyveli bitkiler

PDF

___

Alp, Ş., Ammerlaan, A., Ellialtıoğlu, Ş., 2013. Süs bitkileri ıslahında yeni bir yaklaşım: yenilebilirlik. V. Süs Bitkileri Kongresi, 6-9 Mayıs 2013, Yalova.
Bekci, B., Deryanur, D., Var, M., Yahyaoğlu, Z., 2010. Trabzon ve yöresinde doğal olarak bulunan bazı meyveli bitkilerin yetişme teknikleri ve peyzaj mimarlığında değerlendirilmesi. III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, 20-22 Mayıs, Cilt: IV, 1456-1466.
Brown, S. P. ve Worden, E. C. 2013. Edible Landscaping. Environmental Horticulture Department, UF/IFAS Extension, Document ENH971, 26 Haziran 2015 tarihinde http://edistt.ifas.ufl.edu/pdffiles/EP/EP14600.pdf linkinden alınmıştır.
Fichtner, M., 2011. Fruit Tree Proposal for the University of Canterbury. Report for the University of Canterbury Sustainability Office. 20 Haziran 2015 tarihinde http://www.sustain.canterbury.ac.nz/documents/Orchard_Proposal.pdf linkinden alınmıştır.
Girard, M., Hartnett, M., Shapiro, A., Wear, J., 2010. Edible Landscaping at Humboldt State University. ENVS 411 Sustainable Campus, 2010 Güz Dönemi Proje Raporu, 26 Haziran 2015 tarihinde http://www2.humboldt.edu/sustainability/sites/default/files/envs411_121010-18.pdf linkinden alınmıştır.
Ivanko, J., Kivirist, L., 2009. Rural Renaissance: Renewing the Quest for the Good Life. New Society Publishers, Gabriola Island, BC.
Morris, V., ve Tapp, C., 2008. City of Vancouver. Policy Report, Development and Building, 26 Haziran 2015 tarihinde http://vancouver.ca/files/cov/urban-agriculture-guidelines.pdf linkinden alınmıştır.
Özer, S., Atabeyoğlu, Ö., Zengin, M., 2009. Prunus spinosa L. (Çakal Eriği)’nin peyzaj mimarlığı çalışma sahasında kullanım olanakları. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 26(2), 1-7.
Thai, S., 2009. The Edible Vegetative Roof: A Design for the Plant and Environmental Sciences Building at UC Davis. California-Davis Üniversitesi, Ziraat ve Çevre Bilimleri Fakültesi, Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Lisans Tezi, California.
Yeşil, M., Yeşil, P., Yılmaz, H., 2006. Tokat kenti açık-yeşil alanlarında kullanılan üzümsü meyveler ve kent peyzajına katkıları. II. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu. 14-16 Eylül, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Bahçe Bitkileri Bölümü, Tokat.