Çanakkale İlinde Anarsia lineatella Zeller (Lepidoptera:Gelechiidae)’nın Popülasyon Gelişmesi ve Mücadelesinde Çiftleşmeyi Engelleme Tekniğinin Kullanım Olanağının Araştırılması

Bu çalışmada, şeftali zararlısı Anarsia lineatella Zeller (Lepidoptera: Gelechiidae)’nın popülasyongelişmesi ve mücadelesinde çiftleşmeyi engelleme tekniğinin kullanım olanağı, Çanakkale ilinde, 2015-2016yıllarında araştırılmıştır. Bu amaçla, Merkez ilçede Yapıldak köyünde büyüklüğü bir (No:2) ve iki (No:1) hektarolan üreticiye ait iki şeftali bahçesi belirlenmiştir. Popülasyon gelişiminin takibi için, 2015-2016 yıllarında heriki bahçeye 16 Mart’ta A. lineatella’nın feromon tuzakları asılmış ve haftada iki kez tuzaklara yakalanan erginlersayılmıştır. 2016 yılında ise erginler tuzaklara yakalandıktan sonra 20.04.2016 tarihinde A. lineatella’ya karşıçiftleşmeyi engelleme tekniğinin (ÇET) etkisini test etmek için 1 nolu bahçenin kenar sıralarındaki ağaçlara üçerve diğerlerine ikişer adet Isonet-A (134 mg (%67,6 ) E,5 Decenly acetate + (%2,9) E,5 Decanol) yayıcısıasılmıştır. Bu bahçenin 0,2 hektarında sadece ÇET ve geriye kalan kısımda ise ÇET+insektisit uygulanmıştır. Birhektarlık 2 nolu bahçede ise sadece insektisit uygulanmıştır. ÇET’in etkisi; feromon tuzaklarına yakalanan erginsayısı ve hasat sırasında 1000 meyvedeki bulaşık meyve oranı karşılaştırılarak belirlenmiştir. Araştırmanınsonucunda 2015 yılında 1 ve 2 nolu bahçelerdeki tuzaklarda yakalanan toplam ergin sayısı sırasıyla 159 ve 162adet olup, ergin popülasyon eğrisi benzer çıkmıştır. İlk erginler 16 Nisan’da tuzaklara yakalanmış; 18 Mayıs, 10Haziran, 15 Temmuz ve 22 Ağustos olmak üzere dört tepe noktası gerçekleşmiştir. 2016 yılında ise erginpopülasyon yoğunluğu önceki yıla göre düşük düzeyde kalmıştır. Sadece insektisit uygulanan 2 nolu bahçedetoplam 32 ergin tuzaklara yakanmış ve 19 Mayıs ile 20 Temmuz’da iki tepe noktası oluşmuştur. ÇET uygulananparsellerde ise mevsim boyunca 6’şar ergin tuzaklara yakalanmıştır. Bulaşık meyve oranı ÇET uygulananparselde %2.2, ÇET+insektisit’de %2,0 ve sadece insektisit uygulanan parselde %3,6 olarak belirlenmiştir.

Population Development and The Possibilities of Using Mating Disruption Technique for Control of Anarsia lineatella Zeller (Lepidoptera: Gelechiidae) in Çanakkale Province

In this study, the possibilities of using mating disruption technique and the population development of peach pest, Anarsia lineatella Zeller (Lepidoptera: Gelechiidae) has been investigated in the years 2015–2016 in Çanakkale province. For this purpose, two orchards were selected with an area of 1 (No:2) and 2 (No:1) hectares located in Yapıldak village near to city centre belonging to the native producer. In 2015 and 2016, the pheromone traps of A. lineatella were placed into both gardens in 16th of March, and the captured adults into the traps have been counted twice in a week. In 2016, after the adults were caught in the traps, on the 20th of April, to test mating disruption (MD) of A. lineatella in the orchard (No:1) of 2 ha, 3 and 2 dispensers {134 mg (67.6%) E,5 Decenly acetate + (2.9%) E,5 Decanol) were hung per tree in the edge rows and other trees, respectively. In 0.2 ha of the treated orchard was tested only MD, in the rest of the orchard was applied MD+ insecticides to pest control. In the reference orchard (No:2) of one ha insecticides treatments were applied for controlling the pest. Efficacy on the MD was evaluated to compare the fruit injury level among 1000 fruit at the time of harvest and the captured adults onto the traps in the application parcel. In the results, in 2015, during the season, the total number of adults captured onto the traps of 1st and 2nd orchards was 159 and 162, respectively, while the population fluctuation in both orchards was found similar. The first adult was captured onto the traps in the 16th of April, and four different population peaks were observed in the 18th of May, 10th of June, 15th of July and 22nd of August. In 2016, the population density of adults was low as compared to the population observed in 2015. A total of 32 adults have been captured onto the traps found in the orchard (No:2) that was without of the application of MD and 2 peaks were observed in the 19th of May and the 20th of July. In case of the parcels with MD application were counted only 6 adults onto pheromone traps. The infested fruit rates were 2.2, 2.0 and 3.6% in MD, insecticides+MD and insecticides, respectively.

PDF

___

Anonim, 2018. T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü, Bitki Koruma Ürünleri Daire Başkanlığı. https://bku.tarim.gov.tr/Kullanim/TavsiyeArama (Ulaşıldığı tarih: 11.03.2018)
Brunner, J.F., Rice, R.E., 1984. Peach twig torer, Anarsia lineatella Zeller (Lepidoptera: Gelechiidae), development in Washington and California. Environmental Entomology. 13 (2):607–610.
Cengiz, C. F., Subchev, M., 2015. Flight patterns of Anarsia lineatella Zeller (Lepidoptera: Gelechiidae) in South-East Turkey. Journal of Multidisciplinary Engineering Science and Technology. (JMEST) 2 (8): 2147-2150.
Chapman, P.J., Lienk, S.E., 1971. Tortricid fauna of apple in New York (Lepidoptera: Tortricidae); including an account of apples occurrence in the state, especially as a naturalized plant. Special Publication March 1971, Geneva: New York State Agric. Exp. Station, Cornell University, 7 Ithaca, NY, USA.
Damos, P., Savopoulou-Soultani, M., 2006. Temperature dependent development of A .lineatella in the laboratory. In: Proc.8th European Congress of Entomology 45 pp,17-22 September 2006, Izmir.
Damos, P., Savopoulou-Soultani, M., 2007. Flight patterns of Anarsia lineatella (Lepidoptera: Gelechiidae) in relation to degree–days heat accumulation in northern Greece. Communications in Agricultural and Applied Biological Sciences. 72: 465–468.
Damos, P.T., Savopoulou-Soultani, M., 2008. Temperature-dependent bionomics and modeling of Anarsia lineatella (Lepidoptera: Gelechiidae) in the laboratory. J. Econ. Entomol.. 101 (5):1557-1567.
Damos, P.T., Savopoulou-Soultani, M., 2010. Synchronized diapause termination of the peach twig borer Anarsia lineatella (Lepidoptera: Gelechiidae): Brownian motion with drift? Physiological Entomology. 35 (1): 64-75.
Gençsoylu, İ., Akşit, T., Ozer, G., Cacamer, A., Başpınar, N., 2006. Population dynamics and damage on shoots and fruits caused by of Grapholita molesta Busck (Lep.: Tortricidae), Anarsia lineatella Zell. (Lep.: Gelechiidae) and Ceratitis capitata Wied. (Dip.: Tephritidae) in some peach varieties. Asian Journal of Plant Sciences. 5 (3): 487-491.
Hanedan, T., Cengiz, F.C., 2016. Hatay ilinde kayısı bahçelerinde Şeftali filiz güvesi Anarsia lineatella Zell. (Lepidoptera: Gelechiidae)’nın yayılışı, popülasyon yoğunluğu ve zarar oranlarının belirlenmesi. Uluslararası Katılımlı Türkiye VI. Bitki Koruma Kongresi. S: 310. 5-8 Eylül 2016 Konya, Türkiye.
Hazır, A., 2008. Doğu Akdeniz Bölgesi şeftali ve nektarinlerde zararlı türler ile parazitoit ve predatörlerin saptanması, önemli zararlıların popülasyon gelişmesi ve mücadelede kullanılan bazı pestisitlerin Chilocorus bipustulatus L. (Coleoptera : Coccinellidae)’a etkisi. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, Doktora Tezi, 145s.
Kısakürek, Ö.R., 1976. Güney Anadolu Bölgesinde taş çekirdekli meyve ağaçlarında zarar yapan Şeftali güvesi (Anarsia lineatella Zell.)’nin biyo-ekolojisi ve mücadelesi üzerinde araştırmalar. T. C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü, Adana Bölge Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Yayınları, Araştırma Eserleri Serisi, No : 43.
Kocourek, F., Berankova, J., Hrdy, I., 1996. Flight pattens of the peach twig borer, Anarsia lineatella Zell. (Lep.: Gelechiidae) in Central Europe as observed using pheromone traps. Anz. Scahdlingsyde, Pflanzenshultz, Umweltshultz. 69: 84-87.
Kovancı, B., Kılınçer, N., 1984. Bursa İli’nde Şeftali güvesi (Anarsia lineatella Zell.) erginlerinin yakalanmasında cinsel çekici feromonun kullanılma olanakları. Uludağ Üni. Zir. Fak. Dergisi. 3: 1-6.
Kutinkova, H.Y., Arnaudov, V.A., Dzhuvinov, V.T., 2015. Sustainable control of Oriental fruit moth, Cydia molesta Busck, using Isomate OFM Rosso dispensers in peacho Orchards in Bulgaria. Chemical Engineering Transactions. 44:229-234.
Kutinkova, H., Gandev, S., Dzhuvinov, V.T., Lingern, B., 2016. Control of oriental fruit moth Cydia molesta and peach twig borer Anarsia lineatella by using pheromone dispensers in Bulgaria. J. Biopest. 9 (2):220-227.
Kyparıssoudas, D. S., 1989. Simultaneous control of Cydia molesta and Anarsia lineatella in peach orchards of Northern Greece by combining mating disruption and insecticide treatments. Entomologia Hellenıca. 7:13-16.
Mamay, M., Yanık, E., Doğramacı, M., 2014. Phenology and damage of Anarsia lineatella Zell. (Lepidoptera: Gelechiidae) in peach, apricot and nectarine orchards under semi-arid conditions. Phytoparasitica. 42:641-649.
Milonas, P.G., Savopoulou-Soultani, M., 2004. Diapause termination in overwintering larvae of a Greek strain of Adoxophyes orana (Lepidoptera: Tortricidae). Environmental Entomology. 33, 513–519.
Oloumi Sadeghi, H., Esmaili, M., 1983. The moth population study of peach twig borer (Anarsia lineatella Zell.) in Ghazvin and Karadj from 1975-1980. Entomologie et Phytopatalogie Appliques. 50 (1/2): 1-16.
Özpınar, A., Şahin, A.K., Polat, B., Özbek, İ., 2012. Çanakkale ili meyve alanlarında Grapholita molesta Busck, 1916, (Lepi.:Tortricidae)’nın yayılışı ve ergin popülasyon değişimi. Bitki Koruma Bült.. 52 (1): 71-80.
Özpınar, A., Özbek, İ., Sahin, A.K., 2014. Adult population fluctuation of Oriental fruit moth, Grapholita molesta (Lep.: Tortricidae), in peach orchards of Çanakkale, Turkey A. Journal of Entomological Society of Iran. 34 (3): 1-8.
Öztürk, N., 2003. Mersin ili kayısı bahçelerinde Şeftali güvesi Anarsia lineatella Zell. (Lepidoptera: Gelechiidae)’nin Popülasyon Takibi ve Mücadelesi Üzerinde Araştırmalar. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. 50 s.
Öztürk, N., Hazır, A., Ulusoy, M. R., 2010. Mut (Mersin) ilçesinde kayısıda zarar yapan Şeftali güvesi, Anarsia lineatella Zeller, 1839 (Lepidoptera: Gelechiidae)’ya karşı çiftleşmeyi engelleme tekniğinin etkinliği. Türkiye Entomoloji Dergisi. 34 (3): 337-350.
Öztürk, N., Ulusoy, M. R., Erkılıç, L., Ölmez, S., 2006. Malatya ili kayısı bahçelerinde zararlı Şeftali güvesi, Anarsia lineatella Zell. (Lep.: Gelechiidae)’nın ergin popülasyon gelişimi üzerine araştırmalar. Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi. 21 (1): 11-16.
Sciarretta, A., Trematerra, P., 2006. Geostatistical characterization of the spatial distribution of Grapholita molesta and Anarsia lineatella males in an agricultural landscape. Journal of Applied Entomology. 130 (2): 73-83.
Seferoğlu, Ü. A., Demirel N., 2016. Mersin ili erkenci kayısı bahçelerinde Şeftali filiz güvesi, Anarsia lineatella Zeller (Gelechiidae: Lepidoptera)’nin popülasyon yoğunluğu ve zarar oranının belirlenmesi. Uluslararası Katılımlı Türkiye VI. Bitki Koruma Kongresi. S: 339. 5-8 Eylül 2016 Konya, Türkiye
TUİK, 2016. www. tuik.gov.tr (Erişim Tarihi: 03.02.2018).