Çanakkale İli Meyve Alanlarında Elma İçkurdu Cydia pomonella (L.) (Lepidoptera: Tortricidae)’nun Yayılışı Üzerine Bir Araştırma

Elma iç kurdu Cydia pomonella (L.) (Lepidoptera: Tortricidae) başta elma (Malus domestica) olmak üzere armut (Pyrus communis), ayva (Cydonia oblonga) ve ceviz (Junglas regia) bahçelerinde önemli zararlara sebep olmaktadır. Çanakkale ili bu meyve türlerinin yetiştiriciliği açısından nitelikli bir tarımsal üretim merkezidir. Çalışmanın amacı, Çanakkale ilindeki meyve alanlarında zarar yapan elma içkurdunun yayılış alanları ve bulaşıklık oranlarının meyve esaslı metoda göre belirlenmesidir. Örnekler, 2017 yılı Mayıs-Eylül arasında Ayvacık, Bayramiç, Biga, Bozcaada, Gökçeada, Lapseki, Merkez ve Yenice ilçelerinde zararlı ile bulaşık 24 farklı meyve bahçesinden elde edilmiştir. Vuruklu meyveler, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Böcek Moleküler Biyolojisi Laboratuvarı’na getirilmiştir. Ardından kültür kapları içerisinde gelişimleri tamamlanmış ve ergin dönemleri üzerinde teşhis işlemleri gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda, Çanakkale ilinde örnekleme yapılan tüm ilçelerde C. pomonella’ nın varlığı tespit edilmekle birlikte, 24 farklı meyve bahçesinden 19’unda yayılışı ve bulaşıklık oranları belirlenmiştir. Bulaşıklık oranları, önemli ticari üretim alanlarında %2 ile %17 arasında değişmiştir. Bireysel meyve alanlarında ise bulaşık oranları %5 ile %95 arasında bulunmuştur. Ayrıca, Merkez ve Gökçeada’dan elde edilen örneklerde 2 farklı parazitoit türü tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular, Çanakkale ilinde elma içkurdunun yaygın olarak bulunduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Elma içkurdu, Cydia pomonella, Yayılış, Bulaşıklık oranları

PDF

___

Anonim, 2017a. https://gd.eppo.int/taxon/CARPPO/distribution. Erişim tarihi: 8 Ekim 2017.
Anonim, 2017b. http://www.tuik.gov.tr. Erişim tarihi: 1 Ekim 2017.
Anonim, 2017c. http://www.fao.org/faostat/en. Erişim tarihi: 1 Ekim 2017.
Avcı, M., 1997. Marmara Bölgesi ormanlarının Tortricidae (Lep.) faunası. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University. 47 (1): 111-138.
Barnes, M.M., 1991. Codling moth occurrence, host race formation and damage. Tortricid pests: their biology, natural enemies and control. Elsevier, Amsterdam. 313–328.
Boivin, T., Bouvier, J-C., Beslay, D., Sauphanor, B., 2004. Variability in diapause propensity within populations of a temperate insect species: interactions between insecticide resistance genes and photoperiodism. Biological Journal of the Linnean Society. 83 (3): 341–351.
Çetin, G., Göksel, P., Dura, O., Hantaş, C., 2014. Spreading, infestation and damage rates and adult population monitoring of tomato leaf miner [Tuta absoluta (Meyrick)(Lepidoptera: Gelechiidae)] on open field tomato grown in the South Marmara Region of Turkey. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri. 7 (7) :1618-1624.
Çiftçi, K., Türkyılmaz, N., Özkan, A., Kumaş, F., 1985. Antalya ili elma bahçelerindeki önemli zararlılar ile doğal düşmanlarının tespiti üzerinde ön çalışmalar. Bitki Koruma Bülteni. 49-61.
Ertop, S., Özpınar, A., 2011. Çanakkale ili kiraz ağaçlarındaki fitofag ve yararlı türler ile bazı önemli zararlıların popülasyon yoğunluğu. Türkiye Entomoloji Bülteni 1 (2): 109-118.
Franck, P., Reyes, M., Olivares, J., Sauphanor, B., 2007. Genetic architecture in codling moth populations: comparison between microsatellite and insecticide resistance markers. Molecular Ecology 16 (17): 3554-3564.
Geier, P. W., 1963. The life history of Codling Moth, Cydia pomonella (L)(Lepidoptera: Tortricidae), in the Australian Capital Territory. Australian Journal of Zoology 11 (3): 323-367. İren, Z., 1952. Türkiye’de yeni bulunan Hyponomeuta padella L. ve Carpocapsa (Cydia) pomonella L. parazitleri . Bitki Koruma Bülteni. 16–81.
İşçi, M, 2008. Elma içkurdu (Cydia pomonella Lep: Tortricidae)’nun farklı elma çeşitlerindeki zarar oranlarının belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. 96 s.
İşci, M., Ay. R., 2017. Determination of resistance and resistance mechanisms to thiacloprid in Cydia pomonella L.(Lepidoptera: Tortricidae) populations collected from apple orchards in Isparta Province, Turkey. Crop Protection. 91: 82-88.
Mamay, M., Yanık, E., 2013. Şanlıurfa’da elma bahçelerinde elma içkurdu [Cydia pomonella (L.)(Lepidoptera: Tortricidae)]’nun populasyon gelişimi ve farklı metotlar kullanılarak bulaşıklık oranının belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi. 19: 113-120.
Men, Q-L., Chen, M-H., Zhang, Y-L, Feng, J-N., 2013. Genetic structure and diversity of a newly invasive species, the codling moth, Cydia pomonella (L.)(Lepidoptera: Tortricidae) in China. Biological invasions. 15 (2): 447-458.
Meraner, A., Brandstätter, A., Thaler, R., Aray, B., Unterlechner, M., Niederstätter, H., Parson, W., Zelger, R., D-Via, J., Dallinger, R., 2008. Molecular phylogeny and population structure of the codling moth (Cydia pomonella) in Central Europe: I. Ancient clade splitting revealed by mitochondrial haplotype markers. Molecular Phylogenetics and Evolution. 48(3): 825-837.
Özdemir, M., Özdemir, Y., Seven, S., Bozkurt, V., 2005. Orta Anadolu bölgesinde kültür bitkilerinde zararlı Tortricidae (Lepidoptera) faunası üzerine araştırmalar. Bitki Koruma Bülteni. 45 (1-4): 17-44.
Özpınar, A., Şahin, A.K., Polat, B., 2009. Çanakkale ilinde elma içkurdu [Cydia pomonella (L.) (Lepidoptera: Tortricidae)]’nun yayılış alanı ve popülasyon gelişmesinin belirlenmesi. Türkiye III. Bitki Koruma Kongresi. Bildiriler: 100. 15-18 Temmuz, Van.
Öztemiz, S., Küden, A., Nas, S., Lavkor, I., 2017. Efficacy of Trichogramma evanescens and Bacillus thuringiensis var. kurstaki in control of Cydia pomonella (L.) in Turkey. Turkish Journal of Agriculture and Forestry. 41 (3): 201-207.
Shel‘Deshova, G.G., 1967. Ecological factors determining distribution of the codling moth Laspeyresia pomonella (Lepidoptera: Tortricidae) in the northern and southern hemispheres. Entomol. Rev. 46: 349–361.
Kaynaş, K., Sakaldaş, M., 2013. Elma Yetiştiriciliği El Kitabı. Bayramiç Elmasının Coğrafi İşaret Tescili ve Pazarlama Başarısı Projesi. 98s. Çanakkale.
Thaler, R., Brandstätter, A., Meraner, A., Chabicovski, M., Parson, W., Zelger, R., Dalla Via, J., Dallinger, R., 2008. Molecular phylogeny and population structure of the codling moth (Cydia pomonella) in Central Europe: II. AFLP analysis reflects human-aided local adaptation of a global pest species. Molecular Phylogenetics and Evolution. 48(3): 838-849.
Wearing, C.H., Attfield, B.A., Colhoun, K., Marshall, R.R., 2012. Codling moth, Cydia pomonella L., colonization of a newly-planted organic pome fruit orchard in Central Otago, New Zealand, and methods of pest management over the first ten years. Crop Protection. 40: 105-113.