ANA AKIM MEDYADA SANSASYONEL HABERCİLİK: SAĞLIK İLETİŞİMİ ÖRNEĞİ
Günümüzde ana akım medya kuruluşlarının büyük bölümü yayın politikalarını kamu yararından çok ticari çıkar ilişkileri doğrultusunda şekillendirmektedir. Bu durum özellikle sağlık haberciliği bağlamında değerlendirildiğinde, ana akım medyanın sorunlu yapısı kamu yararı ilkesinin sıklıkla ihlal edilmesine neden olmaktadır. Kamu yararının en çok gözetilmesi gereken alanlardan biri olan sağlık haberciliğinde, medyanın haberi çerçeveleme ve sunma biçimi toplumun değil medyaya sahip olan sermaye gruplarının temsil ettiği çıkar merkezlerinin lehine işletilmektedir. Bu durumda da medya, etik ve sorumlu bir yayıncılık anlayışı benimsemek yerine daha fazla tiraj/ziyaret sayısı ve buna bağlı olarak daha fazla reklam gelirine dayalı kâr odaklı bir yayıncılık yapmaktadır.Bu çalışmada, Türkiye’de ana akımı medyayı temsilen, IAB Türkiye İnternet Ölçümleme Araştırması Ağustos 2017 verilerine göre en çok ziyaretçi alan haber siteleri olan sozcu.com.tr ve sabah.com.tr siteleri örneklem olarak belirlenmiş; bu sitelerde IAB ölçümünden sonraki üç ay içinde yayımlanmış sağlık haberleri belirlenerek, söz konusu içeriklerin başlık ve spotları nitel ve eleştirel bir analize tabi tutulmuştur. Bu doğrultuda, sağlık alanında yapılmış ana akım habercilik örnekleri üzerinden sansasyonel yayıncılık mantığının nasıl işlediği incelenmiş ve buna karşılık sağlık haberciliğinin alternatif bir yapılanmayla toplum yararına nasıl şekillendirilebileceğine dair öneriler ortaya koyulmuştur.
___
- Dağtaş, Erdal (2006), Türkiye’de Magazin Basını, Ankara: Ütopya Yayınevi.
Dursun, Çiler (2005), “Haber ve Habercilik Gazetecilik Üzerine Düşünmek”, Gazetecilik ve Habercilik içinde, (Der.) Sevda Alankuş, İstanbul: IPS iletişim Vakfı Yayınları.
Ekin, Volklan (2010), Tüketim Toplumu, Hedonizm ve Araç Olarak Yazılı Basın, İstanbul: Marmara Üniversitesi SBE Yayımlanmamış Doktora Tezi.
Garnham, Nicholas (2000). Emancipation, the Media, and Modernity. Oxford: Oxford University Press.
İnal, Ayşe (2010a), “Tarihsel Gelişimi İçinden Gazetecilik Etiğini Yeniden Düşünmek” Televizyon Haberciliğinde Etik içinde, (Der.) Bülent Çaplı, Hakan Tuncel, Ankara: Fersa Matbaacılık.
İnal, Ayşe (2010b), “Tabloid Habercilik” Televizyon Haberciliğinde Etik içinde, (Der.) Bülent Çaplı, Hakan Tuncel, Ankara: Fersa Matbaacılık, ss. 163-178.
Keane, John, (1993), Medya ve Demokrasi, Çev. Haluk Şahin, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
McCombs, Maxwell E.; Shaw, Donald L. (1972), “The Agenda-Setting Function of Mass Media”, Public Opinion Quarterly, vol. 36(2), ss. 176-187.
Mills, Wright, (1974), İktidar Seçkinleri, Ankara: Bilgi Yayınevi.
Schudson, Michael (1978). Discovering the News: A Social History of American Newspapers. New York: Basic Books.
Soygüder, Şebnem (2013), “Bir Dil Olarak "Sarı" Rengin Anlamı ve "Sarı Basın" Neden Sarı” Humanities Sciences, 8 (2), ss. 184-206.
Talu, Umur, (2000), Dipsiz Medya, İstanbul, İletişim Yayınevi.
Tokgöz, Oya (1994), Temel Gazetecilik, Ankara: İmge kitabevi.
Wernick, Andrew (1996), Promosyon Kültürü-Reklam, İdeoloji ve Sembolik Anlatım, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.