Zwei hethitische hieroglyphensiegel und ein siegelabdruck aus Oylum Höyük

Kilis İli’nde yer alan Oylum Höyük’te 2009-2010 yıllarında yapılan arkeolojik kazılar sırasında iki Hitit mührü ve bir mühür baskısı ele geçmiştir. 1. (Res. 1- 4) Env. No.: OY 09 Env. 025 Ölçü: Yük.: 3, 1 cm; Çap: 3,2 cm Buluntu Yeri: ÖBY 82 # 1; Schnitt: K21 Buluntu Tarihi: 21.07.2009 Tarif: Ucu ip delikli konik kil mühür baskısı (Res.1) Mühür baskısı, kazı başkanının da doğru tespit etiği gibi Kargamış’ta bulunmuş olan iki İni-Tešup mühüründen birine ait olmalıdır (Res. 2). Bu iki mühür, çivi yazılı lejantlardaki küçük farklılıklar dışında hemen hemen aynıdır (Res. 3-4 = Ugaritica III: Fig. 27 ve 29). 2. (Res. 5-7) Env. Nr.: OY 10 Env. 096 Ölçü: Yük.: 1, 35 cm; Çap: 1, 45 cm; Mühür diskinin kalınlığı: 0,1 cm Buluntu Yeri: ÖBY 109 # 1, Schnitt K21 Buluntu Tarihi: 23.07.2010 Tarif: Gümüş ve tunçtan üç ayaklı damga mühür. Kazı envanterine göre mühür, aslan pençesi biçimli gümüş bir üç ayaktan, bir baskı yüzeyinden ve taşıma halkası fonksiyonu gören boru biçimli bir parçadan oluşmaktadır. Mühür sahibinin adı muhtemelen iki işaret ile yazılmaktadır. İlk işaret beş dikey çizgiden oluşmaktadır ve L.395 "nú” işareti olarak yorumlanmalıdır. İsmin ikinci elemanı ise, L. 278 "li” işaretidir. Üçgen biçimli iyilik işaretlerinin (L.370, BONUS) dışında altta iki tane de halka biçimli işaret görülmektedir. Kanımızca bu işaretler L. 402 (SCUTELLA) olarak yorumlanmalıdır ve çivi yazılı metinlerinde yer alan GIŠBANŠUR "Sofracı” anlamına gelmektedir (Dinçol 2007: 227-234). Nuli ismi henüz belgelenmiş değildir. Mühür MÖ 13. yy’a tarihlenir. 3. (Res. 8-9) Env. Nr.: OY 10 Env. 055 Ölçü: Kalınlık: 1,35 cm, Çap: 2,5 cm Buluntu Yeri: ÖBY 89 # 2, L 22 Buluntu Tarihi: 20.07.2010 Tarif: Açık sarı dağ kristalinden (?) plano-konveks mühür. Ekseni boyunca delinmiş, kenarda üç yiv mevcut; düz tarafı yazısızdır. Mühürde bir unvanın yer almamasına rağmen, çift başlı kartaldan anlaşılacağı gibi kral ailesinden birine ait olmalıdır. Mühür sahibinin ismi sağda L. 450 + L. 383 ve L. 35 ile L. 29 işaretlerinden oluşmaktadır. Kanımızca ismi Ara/inata olarak okumak yanlış olmayacaktır. Mühür MÖ 13. yy’a tarihlenir.

Anahtar Kelimeler:

Kilis

PDF

___

Boehmer, R. M. – H. G. Güterbock 1987 Die Glyptik von Boğazköy II, Glyptik aus dem Stadtgebiet von Boğazköy, Graubungskampagnen 1931-1939, 1951-1978, Mainz am Rhein.

Dinçol, A. 2007 "Fünf neue Siegel- und Siegelabdrücke aus Boghazköy und Überlegungen über die Bedeutung des Hieroglyphenzeichens L. 402", VI. Hititoloji Kongresi’nde Sunulan Tebliğ, (5-9 Eylül 2005), Roma: 227-234.

Dincol, A. – B. Dinçol 1981 Hethitische Hieroglyphensiegel im Museum für Anatolische Zivilisationen, Ankara Turizmi, Eski Eserleri ve Müzeleri Sevenler Derneği Yayınları 10, Ankara.

Dinçol, A. 1983 "Hethitische Hieroglyphensiegel im Museen zu Adana, Hatay und İstanbul", Anadolu Araştırmaları / Jahrbuch für Kleinasiatische Forschung IX: 173-249.

Hawkins, J. D. aput S. Herbordt 2005 Die Prinzen- und Beamtensiegel der hethitischen Grossreichszeit auf Tonbullen aus dem Nişantepe-Archiv in Hattusa, Mainz am Rhein.

L. = Zeichennummer in: E. Laroche, Les Hiéroglyphes Hittites, Paris 1960.

Ugaritica III C.F.A. Schaffer (Hrsg.), Ugaritica III, Mission de Ras Shamra 8 (1956).