Yerleşme Coğrafyası Açısından Bir İnceleme: Yalova Şehri

Coğrafya disiplini içerisinde inceleme alanı oldukça geniş olan şehirler, yerleşme coğrafyasının önemli örneklerini teşkil etmektedir. Bu çalışmada Cumhuriyet döneminin model şehri olarak tasarlanıp günümüze gelen Yalova şehri ele alınmıştır.Yerleşme coğrafyası açısından Yalova şehrinin konumunun sağladığı avantajlar dâhil olmak üzere, şehrin bulunduğu yerde kurulma nedenleri ve gelişim süreci tarihi bir bakışla değerlendirilmiştir. Şehrin günümüzdeki fiziki coğrafya özellikleri, ekonomik yapısı, nüfus ve yerleşme özellikleri gibi unsurları ele alınarak, bunların Yalova şehrine olan etkisi ortaya konmuştur. Çalışmada, Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Uzaktan Algılama yöntemleriyle oluşturulan çeşitli şekiller kullanılarak, elde edilen tüm verilerin mekân ile bağı kurulmuştur. Şehrin kuruluş ve gelişiminde kaplıcaların etkisi fazladır. Yalova şehrinin bulunduğu saha geçmişte kaplıcalara ulaşmak için bir iskele olarak kullanılmıştır. Bu saha, kaplıcaların ve uygun konumunun da etkisiyle sonradan gelişerek şehir hüviyetine kavuşmuştur. Günümüzde Yalova şehri turizmde, çekicilik-ulaşım ve konaklama bakımından önemli alternatifler sunmaktadır. Ulaşımdaki alternatifler, büyük şehirlere olan yakınlık ve sahip olduğu diğer coğrafi avantajlardan dolayı Yalova’nın turizm fonksiyonu ile süs bitkileri yetiştiriciliği alanında geliştiği söylenebilir. Ayrıca İstanbul ile olan idari bağının ortadan kalkmasının ardından Yalova şehri, bölgede önemli bir yerleşme haline gelmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Yerleşme Coğrafyası, Yalova Şehri, Şehir Coğrafyası

An Investigation in Terms of Settlement Geography: Yalova City

This paper discusses Yalova City as a model city from the Republic period to the present day. From a historical perspective, Yalova City, the reasons for its establishment, and its development process are evaluated. The physical geographic characteristics of the city, its economic structure, population, settlement characteristics, and their impact on Yalova are explored. To transfer numerical and verbal information with the basic geographical features of Yalova City, various maps and plans are created by using Geographical Information Systems and remote sensing methods, and it has also been ensured that all data obtained are connected with the location. Yalova has evolved and acquired its identity as a result of its suitable location and the existence of hot springs in its area. Hot springs have a profound effect on the city’s establishment and development. Due to transportation alternatives, proximity to big cities, and other geographical advantages, the field of ornamental plant production flourished in Yalova through tourism. Additionally, after severing administrative ties with Istanbul, Yalova City has become a significant settlement in the region.

Keywords:

Settlement Geography, Yalova City, City Geography,

PDF

___

Ahmed, R., (Altınay), (1930). Hicrî On ikinci Asırda İstanbul Hayatı (1100-1200), İstanbul, Devlet Matbaası, İstanbul. google scholar

Akova, İ., (2013). Sürdürülebilir Turizm, Prof. Dr. Süha Göney’e Armağan (Ed:Mehmet. Bayartan). İstanbul Üniversitesi Yayını, s.107-136, İstanbul. google scholar

Aliağaoğlu, A., Uğur, A. (2021). Şehir Coğrafyası, (8.Baskı), Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara. google scholar

Balcı Akova, S. (2013). Yalova’da Kırsal Alanlarda Kalkınma İmkanları ve Sürdürebilirlik, Prof. Dr. Süha Göney’e Armağan (Ed: Mehmet Bayartan). İstanbul Üniversitesi Yayını, s. 51- 106, İstanbul. google scholar

Bayartan, M. (2002). “Kentsel Fonksiyonların Ortaya Konmasında ve Değerlendirilmesinde Coğrafi Bilgi Sistemlerinin Kullanımı”, 3031 Ekim 2002 Fatih Üniversitesi Coğrafi Bilgi Sistemleri Bilişim Günleri, s. 1-12, İstanbul. google scholar

Bayartan, M. (2010). İnsan-Zaman-Mekân Bağlamında Şehirler, 1. Milletlerarası Şehir Tarihi Yazarları Kongresi, 5-7 Kasım 2010, Türkiye Yazarlar Birliği Yayınları, s. 228-233. Ankara. google scholar

Ceylan, M. A. (2003). Marmara Depreminin (17 Ağustos 1999) Yalova Şehrine Etkileri, Gündüz Eğitim ve Yayıncılık, Ankara. google scholar

Ceylan, M. A. (2000). Ulaşım Coğrafyası Açısından Eskihisar- Topçular Deniz Ulaşımı, Marmara Denizi 2000 Sempozyumu Bildiriler Kitabı (Ed. Bayram Öztürk-Mikdat Kadıoğlu- Hüseyin Öztürk), s.189-197, İstanbul. google scholar

Doğanay H. (1994). Türkiye Beşeri Coğrafyası, Gazi Büro Kitapevi, Ankara. google scholar

Evliya, Çelebi, (1970). Evliya Çelebi Seyahatnamesi, (Çev. Zuhuri Danışman), İstanbul. google scholar

Kazel, E. (2014). Yalova Şehir Coğrafyası (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. google scholar

Göney, S. (2017). Şehir Coğrafyası, Cilt 1 (Ed:Mehmet. Bayartan), Beta Yayıncılık, İstanbul. google scholar

Göney, S. (2017). Şehir Coğrafyası, Cilt 2 (Ed:Mehmet. Bayartan), Beta Yayıncılık, İstanbul. google scholar

Kollektif, (2005). İşte Yalova, Marpar Marmara Piyasa Araştırma Merkezi Ltd. Şti. Yayınları, Yalova. google scholar

Mansel, A. M. (1950). Yalova ve Civarı, Belediyeler Yıllığı Basımı, 713, Ankara. google scholar

Mansel, A. M. (1936). Yalova ve Civarı (Yalova UndÜmgeBung), İstanbul Müzeleri Neşriyatı, İstanbul. google scholar

Tanoğlu, A. (1966). Nüfus ve Yerleşme, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul. google scholar

Taner, N. (1996). Yalova’da Milli Mücadele Günlüğü 1920-1922, İstanbul. google scholar

Taner, N. (1984). Her Yönüyle Yalova, İstanbul. google scholar

Tuncel, M. (2013). Yalova, İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı Basımı, cilt: 43, s. 306-308, İstanbul. google scholar

Tümertekin, E. (1980). İstanbul’da Nüfus Dağılışı. İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Yayını, İstanbul. google scholar

Uğur, A., Aliağaoğlu, A. (2020). Şehir coğrafyası: Türkiye’de Şehir Coğrafyasının Gelişimi. Doğu Coğrafya Dergisi, 25(44), 46-60. google scholar

İbret, B. Ü. (2004). Tosya Şehrinin Fonksiyonel Özellikleri. Marmara Coğrafya Dergisi, 9, 49-88. google scholar

*Modül Planlama ve Yalova Belediyesi Sayısal Verileri. google scholar

*http://www.yalova.bel.tr/Content/images/Yalova%20Uygulama%20 %C4%B0mar%20Plan%C4%B1.pdf google scholar