CBS YARDIMIYLA MODERN ALIŞVERİŞ MERKEZLERİ İÇİN UYGUN YER SEÇİMİ : ANKARA ÖRNEĞİ
Son yıllarda, şehir merkezlerinden uzakta kurulan, bu merkezlerinin büyümelerine yardımcı olan ve onlara canlılık getiren büyük market alanları, sadece zengin alış-veriş imkanlarıyla değil, insanların şehrin kalabalığı ve gürültüsünden uzak, kültürel, sportif vb. aktivitelerde de bulunabilecekleri aynı zamanda şehir gelişimi üzerinde de büyük etkileri bulunan alanlar olarak önemli bir yere sahip olmuşlardır. Bir ürünün, bir malın, bir hizmetin satışını geliştirmek amacıyla tanıtmayı, paketlemeyi, satış elemanlarının yetişmesini, piyasa ihtiyaçlarını tespit etme ve karşılamayı içeren pazarlama etkinliklerinin başarısı, hiç şüphesiz, hitap edilecek tüketici özelliklerinin ve şehir alanının iyi analiz edilmesine bağlıdır. Bu nedenle, pazarlama coğrafyası içerisinde önemli bir yere sahip alış-veriş merkezlerinin özellikleri ve kuruluş yerinin tespiti, iyi bir gözlem ve planlamaya ihtiyaç duymaktadır. Günümüzde pek çok kurum ve kuruluş tarafından yaygın olarak kullanılmaya başlanan coğrafi bilgi sistemleri, özellikle planlamaya yönelik çalışmalarda sınırsız imkanlar sunmaktadır. Coğrafi verinin bilgisayar tabanlı sistemlerde, toplanması, düzenlenmesi, sorgulanması ve analiz edilmesini ifade eden bu sistemler, coğrafya çalışmalarının hız kazanmasına ve sonuçların daha sentezci bir yaklaşımla ortaya konulmasına yardımcı olmaktadır. Toplanan coğrafi verinin, sorgulanması, farklı boyutlarda karşılaştırılması, çakıştırılması, benzerlik ve farklılıkların ortaya konulması, kısa sürede net sonuçların elde edilmesi bu sistemlerin kullanımıyla oldukça kolaylaşmıştır.Ankara’da 1989 yılından itibaren sayıları hızla artan büyük market alanlarının coğrafi bilgi sistemleri ortamında incelenerek, yeni kurulacak market alanlarına uygun yer seçimi alternatifleri sunmak amacıyla hazırlanan bu çalışmada, öncelikle Ankara’daki 9 büyük market alanının ve müşterilerinin özellikleri, Soysal Türkiye Perakende Kataloğu 2004 ve AMPD Tüketici alışkanlıkları raporundan alınan veriler,nüfus verileri ve anketler yardımıyla belirlenmiş, şehrin gelişim yönü de göz önüne alınarak coğrafi bilgi sistemleri yazılımlarından yararlanılarak, mekansal analiz uygulaması yapılmış ve Ankara’da yeni kurulacak modern alış-veriş merkezleri için İstanbul, Eskişehir ve Konya yollarına yakın, Ankara şehrinin batı ve kısmen güney kesimindeki alanların uygun olacağı tespit edilmiştir
Location Choice for Shopping Mall Centers Using GIS: Case Study of Ankara
The big market areas, which were established far from city centers and helped to grow these centers and gave liveliness to them in recent years, had got an important place not only with their rich shopping possibilities but as well as the areas that have strong effects on city development, and also as the places in which people would be able to make cultural, sportive etc. activities while they are away from city crowd and noise. Success of marketing effects that includes such as promoting, packing, training of sales clerks, determining and meeting of market needs for the purpose of developing of a service, there is no doubt that depends on, proper analyzing of consumer characteristics and city area. For this reason, the characteristics of shopping centers which has an important place in the marketing geography, and determining of their building places requires a proper observation and planning. Geographical data systems that started to be used commonly by a lot of associations and establishments present undefined possibilities for the studies which are particularly directed towards planning. These systems, which mean collecting, arranging, questioning and analyzing of geographical data in the computer based systems, help geographical studies to gain moment and to bring up the results by a more synthetic approach. Questioning of geographical data, and comparing of it in different dimensions, conflicting, bringing up its similarities and differences, and then obtaining of net outcomes had become simplest by using of these systems. This study was prepared by studying of the large market areas, which have been increasing since 1989 in Ankara, in geographical data systems in order to present choosing alternatives for proper locations to the markets to be newly established. Fist of all, characteristics of 9 biggest market areas in Ankara and their customers’ had been determined by the help of the data obtained from “Soysal Retail Directory Turkey 2004” and “AMPD Consumer Habits Report”, census data, and public surveys, then spatial analysis application had been made taking the progressing direction of the city into consideration and benefiting from geographical data systems software, and then determined that the areas located in the west and partially the south sides of Ankara which are close to the Eskişehir and Konya highways would be proper for the modern shopping centers to be established
Keywords:
Spatial Analysis, Shopping Mals, GIS, Planing Geography Ankara,
___
- Akpınar,E., Usul,N. http://gis.esri.com/library/userconf/proc04/docs/pap1080.pdf : 2005-01-25 : 1795kb, (son ziyaret 31 Mayıs 2005).
- Alkibay,S. (1994) Organize Alış-Veriş Merkezlerinin Yönetimi ve Türkiye’deki Örneklerin İncelenmesi. Pazarlama Dünyası, 46, 22-31.
- AMPD (2001) Alışveriş Alışkanlıkları Araştırması Özet Sonuçları, Taylor Nelson Sofres, Piar.
- AOGM (2005) Ankara-Gölbaşı-Karagedik Proje Alanı, http://www. arsaofisi. gov.tr/projeler/fal72.htm
- (son ziyaret 03 Ekim 2005).
- Beddington,N. (1982) Design for Shopping Centers. Londra
- Careil,S.F. (1967) Confort CollectifUrbanisme et Commerce, Paris
- Crewe,K., Gabriel,P. (1998) Downtown Revitalization, www.public.asu.edu/~sspatil/Projects/Studio_II/ Studio1.ppt, (son ziyaret 31 Mayıs 2005).
- Demircioğlu,E. (2004) Kentsel alanda yeni planlanan taşınmazların kentsel dönüşümde bir araç olarak kullanılabilirliği: Akmerkez ve Tepe-Nautilus alışveriş merkezi örnekleri, Gebze İleri Teknoloji Enstitüsü, Şehir ve Bölge Planlaması Anabilim Dalı,Yüksek Lisans Tezi.
- Erdoğan,T. (2003) Rekabet hukuku açısından perakende sektöründe alım gücü, Ankara
- Erinç.S. 1959. “Bölge planı nasıl yapılır?”, İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Dergisi,5,10,36-51.
- Erkip,F. (2005) “The rise of the shopping mall in Turkey: the use and appeal of a mall in Ankara”, Cities, Volume 22, Issue 2 , April 2005, 89-108.
- ESRI (2005) http:/www.esri.com/software/arcgisanalyst.html, (son ziyaret 31 Mayıs 2005).
- Friedber,A. (1991). Les Flanerus du Mall: Cinema and the Postmodern Condition, Publications of the Modern Language Association, 106, 419-431.
- Goss,J.G. (1993) The magic of the mall, Annals of the Association of American Geographers, 83, 20-46.
- Lausberg,I. (1999) Factory Outlet Center (FOC) als neue Angebotsform in Deutschland eine Institutionenorientierte Analyse. Universitat GH Essen, Fachbereich Wirtschaftwissenschaften, Lehrstuhl für Betriebswirtschaftslehre, insbesondere Marketing und Handel, Essen.
- Merenne-Schoumaker,B. (1974) “La perception du centreville: le cas de Liege”, Bull. Societe Geographique de Liege, No:10.
- Oluç,M. (1989) “Dağıtım 3 (Perakendecilik)”, Pazarlama Dünyası, 15, 3-14.
- Pride,W.M.,Ferrel,O.C. (1983) Marketing Basic Concepts and Decisions, Boston
- Scott,N.K. (1989) Shopping Centre Design, Londra.
- Soysal Eğitim Danışmanlık (2004) Soysal Türkiye Parakende Kataloğu 2004, Mart Matbaacılık, İstanbul
- Suarez,A.,Rodrigeuez del Bosque,I., Rodriguez-Poo,J.M., Moral,I. (2004) “Accounting for heterogeneity in shopping centre choice models”,Journal of Retailing and Consumer Services,Volume 11, Issue 2 , March 2004, 119-129.
- Timor,A.N. (2004) Yaygınlaşan Bir Pazarlama Yöntemi: Modern Alışveriş Merkezleri ve Türkiye’deki Durumu. Çantay Kitabevi,İstanbul.
- Türel A. (1986) “Ankara kent formunda konut alanlarının gelir gruplarına göre farklılaşması”, A nkara 1985’den 2015’e, ODTÜ Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Çalışma Grubu, Ankara Büyükşehir Belediyesi, Ego Genel Müdürlüğü Yay.,163-169.
- Ummadi,P.,Bowling,J.D., Business Geographics: An analytical GIS approach to find ideal store locations,Department of Geography, www.msu.edu/~ummadipr/business.ppt, ( son ziyaret 31 Mayıs 2005).
- Weinberg,P.,Diehl,S., (1998) “Standortwahl in Shopping-Centern nach verhaltenswissenschaftlichen Gesichtspunkten”, Universitet des Saarlandes, Magazin Forschung 1, http://www.unisaarland.de/de/profil/ veroeffentlichungen /ff_magazin/1998/1-1998/, (son ziyaret 31 Mayıs 2005).
- Vaughan R., Clulow, V. (2004) “Retail concentration: a comparison of spatial convenience in shopping strips and shopping centres”, Journal of Retailing and Consumer Services, July 2004,11,4,207-221.
- ISSN: 1303-5851
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2003
- Yayıncı: Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi