“Sordum Sarı Çiçeğe” Adlı Eserin Çocuk Edebiyatı Bağlamında İncelenmesi
Edebiyat, duygu ve düşünce dünyamızı estetik bir şekilde anlama ve anlamlandırmamızı sağlamaktadır. Yetişkinler için edebiyat ne kadar önemli ise çocuklar için de o denli öneme sahiptir. Kendi duygu ve düşünce dünyasında var olan çocuk, çevreyi anlama ve anlamlandırma arayışına girer. Çevresini ilkin ailesi ve yakın çevresi aracılığıyla tanıyan çocuk, okul çağına geldiğinde nitelikli edebî eserler ile duygu ve düşünce dünyasını şekillendirmeye başlar. Bunun için çocuğun okuması gereken eserlerin belli nitelikler taşıyarak “çocuğa göre” olması büyük bir önem taşımaktadır. Nuran Turan’ın çocuklar için kaleme aldığı “Sordum Sarı Çiçeğe” adlı eser alanyazında belirlenen “çocuğa görelik” ilkelerine göre incelemeye tabi tutulmuştur. Çalışmada, doküman incelemesi araştırma deseni uygulanmıştır. Elde edilen veriler, Okulöncesi Öğretmenliği Çocuk Edebiyatı (2000) kitabında yer alan “Çocuk Kitaplarının İç Yapı Özellikleri” ile “Çocuk Kitaplarının Dış Yapı Özellikleri” adlı bölümler ve Sever’in (2019) “Çocuk ve Edebiyat” adlı kitabında yer alan “Çocuk Edebiyatının Temel Ögeleri” bölümünde belirlenen ölçütler dikkate alınarak değerlendirilmiştir. Çalışmanın amacı, literatürde Yunus Emre’nin hayatını konu eden çocuk romanlarından biri olan “Sordum Sarı Çiçeğe” adlı eseri iç yapı, dış yapı ve eğitsel ilkeleri dikkate alarak incelemektir. İncelenen eserin iç yapı, dış yapı ve eğitsel ilkeler bakımından çocuğa göre olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler:
Nuran Turan, çocuk edebiyatı, çocuğa görelik, Sordum Sarı Çiçeğe, Yunus Emre., children, relevance to children
An Analysis of the Book Named “Sordum Sarı Çiçeğe” in the context of Children’s Literature
Literature enables people to understand and make sense of the world of emotions and thoughts in an aesthetic way. Just as literature is important for adults, it is also important for children. Every child, who exists in her/his own world of emotions and thoughts, needs to understand and make sense of the environment. While they have limited world knowledge because of being engaged with only their families and close circle at the early ages, they begin to shape their world of feelings and thoughts with qualified literary works when they reach school age. For this purpose, it should be kept in mind that the works children are supposed to read must be "relevant to them" and must have certain qualities. The work named “Sordum Sarı Çiçeğe” written for children by Nuran Turan was examined according to the principles of "relevance to children" determined in the literature. In the study, document analysis research design was applied. The data obtained has been evaluated by taking into account two chapters, which are Internal Structural Features of Children's Books and External Structural Characteristics of Children's Books, in the book named Preschool Education Children's Literature and the criteria determined in Basic Elements of Children’s Literature section taking place in the book named “Çocuk ve Edebiyat” written by Sever (2019). The aim of the study is to examine the work “Sordum Sarı Çiçeğe”, which is one of the children’s novels about Yunus Emre’s life in the literature, by taking into account the internal structure, external structure and educational principles. It has been determined that the examined work is suitable for the children in terms of internal structure, external structure and educational principles.
Keywords:
children, relevance to children, Nuran Turan, children's literature, relevance to children, Sordum Sarı Çiçeğe, Yunus Emre.,
___
- Alpay, M. & Anhegger, R. (1975). Çocuk edebiyatı çocuk kitapları. İstanbul: Cem Yayınevi.
- Başoğlu, N. (2021). Yunus Emre’yi anlatan çocuk kitapları üzerine bir inceleme. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23 (Yunus Emre ve Türkçe Özel Sayısı), 169-180.
- Çakır, P. (2009). 6.,7., 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki öykülerin "çocuğa görelikler" açısından incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
- İner, H. & Akpınar, Ş. (2021). Nuran Turan’ın hikâyelerinde sevgi değeri. International Journal of Languages Education, 9(2), 175-190.
- Karagül, S. & İnce Samur, A. Ö. (2017). Ortaokul Türkçe ders kitaplarında yer alan öykülerdeki kişilerin karakter özelliklerinin incelenmesi, Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(2), 336-352.
- Kirazlı, N. (2018). Behiç Ak’ın çocuk edebiyatı yapıtlarının çocuğa görelik açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi.
- Kurt, S. (2019). Yunus Emre konulu romanlarda Türk halk kültürü unsurları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
- Oğuzkan, F. (2021). Çocuk edebiyatı. (11. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Önder, M. (2014). Nur Ana Büyükada’da macera. İstanbul: Erdem Yayınları. (Nuran Turan’ın, Nur Ana Büyükada’da macera adlı kitabının arka kapak yazısı.)
- Sever, S. (2000). “Çocuk kitaplarında dilsel ve görsel duyarlık.”. I. Ulusal Çocuk Kitapları Sempozyumu: Sorunlar ve Çözüm Yolları. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
- Sever, S. (2004). Okulöncesi dönemdeki çocuklara seslenen kitaplarda bulunması gereken özellikler. (3. Baskı). Açıköğretim Fakültesi Okulöncesi Öğretmenliği Lisans Programı Çocuk Edebiyatı. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
- Sever, S. (2007). “Çocuk edebiyatı öğretimi nasıl olmalıdır?”. II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
- Sever, S. (2019). Çocuk ve edebiyat. (10. Baskı). İzmir: Tudem Yayınları.
- Sever, S., Dilidüzgün, S., Neydim, N. ve Aslan, C. (2007). İlköğretimde çocuk edebiyatı. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını.
- Sınar, Ç. A. (2007). Çocuk edebiyatı. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
- Turan, N. (2000). “Çocuk kitapları resimlemesi”. I. Ulusal Çocuk Kitapları Sempozyumu: Sorunlar ve Çözüm Yolları. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
- Turan, N. (2020) Sordum sarı çiçeğe. [SSÇ] (13. Baskı). İstanbul: Erdem Çocuk.
- Yalçın, A. &Aytaş, G. (2002). Çocuk edebiyatı. Ankara: Akçağ Yayınları.
- Yıldırım, A.& Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
- Yurttaş, H. (1995). Çocuk ve kitap. Varlık Dergisi, 1058, 2-6.
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2018
- Yayıncı: Oğuzhan YILMAZ