Çizgi Filmlerde Çocuk Karakterlerin Öfke Hâlleri

Çocuklar tarafından sıkça izlenen çizgi filmlerde çeşitli duygulara yer verilmektedir. Bu duyguların içinden olan öfke, çeşitli nedenlerle çocuk karakterler tarafından gösterilmektedir. Bu çalışma çizgi filmlerde çocuk karakterlerin öfkelerini gösterme biçimlerini, öfkelenme nedenlerini ve öfkelerinin sonuçlarını incelemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma yapılırken doküman analizi deseni kullanılmış, incelenecek çizgi filmler belirlenirken ortaokul öğrencilerinin görüşlerine başvurulmuştur. Bu görüşlerden yola çıkılarak beş çizgi filmden beşer bölüm izlenerek betimsel analiz yapılmıştır. Daha sonra bu çizgi filmler, ortaya çıkan yeni veriler ışığında içerik analizine tabi tutulmuştur. Çalışma sonucuna göre çocuk karakterlerin en çok rekabet, haksızlık, kışkırtılma gibi durumlarda öfkelendikleri; öfkelerini sıklıkla kaş çatarak, parmak sallayarak ve bağırarak sergiledikleri; öfkelerinin sonucunda da büyük oranda öfkelenmeye devam ettikleri, tepkisiz kaldıkları ve öfke unsurundan uzaklaştıkları görülmüştür.
Anahtar Kelimeler:

Duygu, çizgi film, medya

Anger Situations of Child Characters in Cartoons

In cartoons, viewed by most children, there are various emotions. Anger is one of the emotions that have been displayed by child characters because of several reasons. The main purpose of this paper is indicating the way of how child characters show their anger, underlying reasons and consequences of their anger. On this study, the pattern of document analysis has used, examined cartoons have determined by taking into consideration of secondary school students. Based on these opinions, descriptive analysis has been executed by watching five chapters from five cartoons. Afterward, these cartoons have been subjected to content analysis in the light of new data. According to the results of the study, child characters usually get angry in the situation of competition, injustice and incitement; they often exhibit their anger via frown, finger shaking and shouting; as a result of their anger, they continued to be angry substantially, remained unresponsive and become distant from the elements of anger.
Keywords:

Emotion, cartoon, media,

___

  • Arslan, H. (2013). Çocuklar için medya dünyasında yayınlanabilecek bir karakter oluştururken dikkat edilmesi gereken biçim ve içerik özellikleri ve bir uygulama örneği. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
  • Balkaya, F., Şahin, N.H. (2003). Çok boyutlu öfke ölçeği. Türk Psikiyatri Dergisi, 14(3),192-202.
  • Conners, J. L. (2005). Visual representations of the 2004 presidential campaign: Political cartoons and popular culture references. American Behavioral Scientist, 49(3), 479-487.
  • Ekici, F.Y. (2015). Çizgi filmlerin çocuklar üzerindeki etkilerine ilişkin çok boyutlu bir değerlendirme. Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi, (5), 70-84.
  • Eşitti, Ş. (2016). Çizgi filmlerde küresel ve yerel kültürün inşası: Caillou ve Pepee örneği. Karadeniz-Blacksea-Черное море, (32), 125-144.
  • Göktepe, E. (2015). Geçmişten günümüze hareketli görüntü ve Türkiye’de animasyonun gelişimi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
  • Hapkiewicz, W. G. (1979). Children's reactions to cartoon violence. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 8(1), 30-34. Karakuş, N. (2015). Okul öncesi döneme hitap eden tema içerikli çizgi filmlerin değerler eğitimine katkısı yönünden değerlendirilmesi (Niloya Örneği). Değerler Eğitimi Dergisi, 13(30), 251-277.
  • Karakuş, N. (2016). Maysa ve Bulut İsimli Animasyon Çizgi Filmin Kültürel Ögeler Açısından İncelenmesi/The Evalutıon of the Cartoon Named Maysa and Bulut in terms of Cultural Elements. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(34).
  • Karaman, K. (2010). Çizgi/dizi film karakterlerinin çocukların tüketim alışkanlıkları üzerine etkisi (Giresun örneği). Karadeniz-Blacksea-Черное море, (07), 66-84
  • Karataş, E. (2014). Çocuk edebiyatında “karakter” kavramı. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, (33), 60-79.
  • Kaylor, B. T. (2012). Cartoonish claims: Editorial cartoon depictions of religion. Mass Communication and Society, 15(2), 245-260.
  • Keys, J. (2016). Doc McStuffins and Dora the Explorer: representations of gender, race, and class in US animation. Journal of Children and Media, 10(3), 355-368.
  • Kılınç, F. (2013). Çizgi filmlerdeki temel sosyal değerler: Pepee ve Pocoyo örneği. Marmara Üniversitesi.
  • Kirsh, S. J. (2006). Cartoon violence and aggression in youth. Aggression and violent behavior, 11(6), 547-557.
  • Kökdemir, H. (2004). Öfke ve öfke kontrolü. PİVOLKA, 3(12), 7-10.
  • Leaper, C.,Breed, L., Hoffman, L., & Perlman, C. A. (2002). Variations in the gender‐stereotyped content of children's television cartoons across genres. Journal of
  • Applied Social Psychology, 32(8), 1653-1662.
  • Li, Y., Yu, F., Xu, Y. Q., Chang, E., & Shum, H. Y. (2001, October). Speech-driven cartoon animation with emotions. In Proceedings of the ninth ACM international conference on Multimedia (pp. 365-371). ACM.
  • Luisi, T. (2019). Toyswill be toys: gendered interaction frames in the Toy Story trilogy. Journal of Childrenand Media, 13(1), 20-35.
  • MEB. (2011). Duygularını kontrol etme. Alanlar Ortak, [Çevrimiçi: http://www.megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Duygular%C4%B1%20Kontrol%20Etme.pdf], Erişim tarihi: 18.04.2019.
  • Mittell, J. (2004). Genre and television: From cop shows to cartoons in American culture. Routledge.
  • Osborn, D. K., & Endsley, R. C. (1971). Emotional reactions of young children to TV violence. Child development, 321-331.
  • Soykan, Ç. (2003). Öfke ve öfke yönetimi. Kriz Dergisi, 11(2), 19-27.
  • Şahin, H. (2005). Öfke ve öfke denetiminin kuramsal temelleri. Burdur Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(10), 1-22.
  • Tatlılıoğlu, K., Karaca, M. (2013). Öfke olgusu hakkında sosyal psikolojik bir değerlendirme. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(6), 1101-1123.
  • Temizyürek, F., Acar, Ü. (2014). Çizgi filmlerdeki subliminal mesajların çocuklar üzerindeki etkisi. Cumhuriyet International Journal of Education, 3(3), 25-39.
  • Türkmen, N. (2012). Çizgi filmlerin kültür aktarımındaki rolü ve Pepee. Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 36(2), 139-158.
  • Webster, L., Li, J. Y., Zhu, Y., Luchsinger, A., Wan, A., & Tatge, M. (2016). Third-Person Effect, Religiosity and Support for Censorship of Satirical Religious Cartoons. Journal of Media and Religion, 15(4), 186-195.
  • Wells, P. (2008). The Animated Bestiary: Animals, Cartoons, and Culture. Rutgers University Press.
  • Yaşar, M., & Paksoy, İ. (2011). Çizgi filmlerdeki saldırgan içerikli görüntülerin, çocukların serbest oyunları sırasındaki saldırganlık düzeylerine etkisi. Journal of the Cukurova University Institute of Social Sciences, 20(2).
  • Yıldırım, A. Ve Şimşek H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yılmaz, O. (2016) Kurgusal nitelikli çocuk kitapları ve karakter eğitimi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(3), 311-325.
  • Yorulmaz, B. (2013).Din ve değerler eğitimi açısından Caillou çizgi filminin değerlendirilmesi. Diyanet İlmi Dergi, (3), 127-143.