Ömer ANLAR, Temel TOMBUL, Hüseyin ÇAKSEN

Van ilinde ilkokul çağı çocuklarında başağrısı

Amaç: ilköğretim çağındaki çocuklarda kronik başağrısı nedenlerinin araştırılması ve sosyoekonomik faktörlerin etkisinin irdelenmesi. Yöntem: Çalışma, 1997-1998 eğitim yılı döneminde, Van il merkezinde bulunan biri özel, diğeri devlet ilköğretim oku-lu olmak üzere iki okulda yapıldı. Yaşları 6-12 yıl arası olan toplam 1085 çocuk (587 erkek, 498 kız) çalışma kapsamına alındı. Velilere baş ağrısı özelliklerini sorgulayan formlar gönderildi. Formlarda sorulan sorular doğrultusunda baş-ağrısı beyan edilen çocuklarda sistemik ve ayrıntılı nörolojik muayene ile birlikte gerekli görülen vakalarda ileri inceleme yapıldı. Başağrısı sınıflandırılması için "International Headache Society" sınıflandırma kriterleri uygulandı. Bulgular: 1085 çocuktan 119'unda (% 11) kronik başağrısı yakınması vardı. Çocukların 40'ında migren, 39'unda kronik sinüzite bağlı ve 28'inde psikojenik veya gerilim tipi başağrısı saptandı. Bunlara ek olarak, çocukların 9'unda görme problemi ve 3'ünde diş infeksiyonu saptandı. Migren ve gerilim tipi başağrısı devlet okulu öğrencilerinde daha yüksekti. Sonuç: Muayene edilen çocuklarda kronik başağrısının en yaygın nedeni migren olarak saptandı, ikinci sırayı akut ve kronik sinüzit vakaları aldı. Psikojenik başağrısı vakaları üçüncü sıradaydı. Sosyo-ekonomik düzeyi düşük olan veya bölgenin özelliklerinden dolayı göçe maruz kalan devlet okullarında eğitimlerini sürdüren çocuklarda, migren ve psikojenik başağrısının yüksek olması dikkat çekiciydi.

Anahtar Kelimeler:

Migren bozuklukları, Sosyoekonomik faktörler, Sinüzit, Çocuk, Baş ağrısı

___

1. Rothner AD, Winner P. Headache in children and adolescents. In: Silberstein SD, Lipton RB, Dalessio DJ, eds. Wolff's Headache and Other Head Pain, 7th ed. New York: Oxford University Press, 2001:539-61.
2. Haslam RHA. The nervous system. In: Behrman RE, Kliegman RM, Jenson HB, eds. Textbook of Pediatrics,/16th ed. Philadelphia: WB Saunders Co, 2000: 1793-866.
3. Hockaday JM. Migraine in children. Mater Child Health 1991; 16: 246-7.
4. Anttila P, Metsahonkala L, Sillanpaa M. School start and occurrence of headache. Pediatrics 1999; 103: e80.
5. Carlsson J. Prevalence of headache in schoolchildren: relation to family and school factors. Acta Paediatr 1996; 85: 692-6.
6. Fenichel GM. Clinical Pediatric Neurology. 2nd ed. Mexico: WB Saunders, 1993: 74-75.
7. Olesen J. Headache Classification Committee of the International Headache Society. Classification and diagnostic criteria for headache disorders, neuralgias and facial pain. Cephalalgia 1988; 8: (Suppl 7): 1-96.
8. Deda G, Çaksen H, Öcal A. Headache etiology in children: a retrospective study of 125 cases. Pediatr hit 2000; 42: 668-73.
9. Chu ML, Shinnar S. Headaches in children younger than 7 years of age. Arch Neurol 1992; 49:79-82.
10. Metsahonkala L, Sillanpaa M, Tuominen J. Outcome of early school-age migraine. Cephalalgia 1997; 17: 662-5.
11. Abu-Arefeh I, Russell G. Prevalence of headache and migraine in school children. Brit Med J 1994; 309: 765-9.
12. Aysun S, Yetük M. Clinical experience on headache in children: analysis of 92 cases. J Child Neurol 1998; 13: 202-10.
13. Pascual J, Berciano J. Clinical experience with headaches in preadolescent children. Headache 1995; 35: 551-3.
13. Chu ML, Shinnar S. Headaches in children younger than 7 years of age. Arch Neurol 1992; 49: 79-82.
14. Metsahonkala L, Sillanpaa M, Tuominen J. Outcome of early school-age migraine. Cephalalgia 1997; 17: 662-5.
15. Metsahonkala L, Sillanpaa M, Tuominen J. Social environment and headache in 8- to 9-year-old children: a follow-up study. Headache 1998; 38: 222-8.
16. Sillanpaa M, Anttila P. Increasing prevalence of headache in 7-year-old schoolchildren. Headache 1996; 36: 466-70.