Birsen Erkuş, Nefise Bahçecik

2421

Özel hastanelerde çalışan yönetici hemşirelerin ve hemşirelerin eleştirel düşünme düzeyi ve problem çözme becerileri

Amaç: Araştırma özel hastanelerde çalışan yönetici hemşirelerin ve hemşirelerin eleştirel düşünme düzeyi ve problem çözme becerilerini belirlemek amacıyla Eylül-Ekim 2010 tarihleri arasında tanımlayıcı olarak gerçekleştirildi. Yöntem: Araştırmada örneklem seçilmemiş olup, çalışma 109 yönetici hemşire ve 1314 hemşirede gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak yönetici hemşirelerin ve hemşirelerin tanıtıcı ve mesleki özelliklerini içeren Bilgi Formu, California Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği (CEDEÖ), Problem Çözme Envanteri (PÇE) kullanıldı. Veriler, yüzdelik, ortalama, standart sapma, ilişkisiz grup t-testi, One Way ANOVA, Scheffe testi ve Pearson korelasyon testi ile değerlendirildi. Bulgular: Yönetici hemşirelerin CEDEÖ puanı 225,2±20,9 olarak , hemşirelerin ise 222,8±21,4 olarak düşük düzeyde bulundu. Hemşirelerin CEDEÖ alt boyutlarından olan “sistematiklik” (27,2±3,9) ve “meraklılık” (42,1±6,1) boyutlarının puan ortalamasının yönetici hemşirelerden daha yüksek olduğu görüldü. Yönetici hemşirelerin PÇE puanı 102,6±12,8 olarak, hemşirelerin ise 101,1±15,6 olarak orta düzeyde bulundu. Yönetici hemşirelerin PÇE alt boyutlarından olan “problem çözme güveni” (31,4±6,7) ve “yaklaşma-kaçınma” (44,5±7,2) boyutlarının puan ortalamasının hemşirelerden daha yüksek olduğu görüldü. Hemşirelerin yaş, eğitim durumu, meslekte çalışma süresi, çalışma şekli, çalıştığı birim CEDEÖ puanlarını, yönetici hemşirelerin ve hemşirelerin eğitim durumu PÇE puanlarını etkilediği ve aralarında istatiksel olarak anlamlı fark olduğu görüldü (p<0.05).Sonuç: Yönetici hemşirelerin ve hemşirelerin CEDEÖ’ye göre eleştirel düşünme düzeyleri düşük, PÇE’ye göre problem çözme becerileri orta düzeyde bulundu. Bu sonuçlara dayalı olarak eleştirel düşünme eğiliminin ve problem çözme becerilerinin arttırılmasına yönelik kurum içi-kurum dışı eğitim programlarının verilmesi ve stratejilerin geliştirilmesi önerildi.
Anahtar Kelimeler:

Hemşire, eleştirel düşünme düzeyi, problem çözme becerisi, yönetici hemşire

Level of critical thinking and problem solving skills of administrator nurses and nurses who work at private hospitals

Purpose: The descriptive study was conducted during September-October 2010 in order to determine critical thinking level and problem solving ability of nurse managers and nurses working at private hospitals.Method: The sample group is formed by 109 nurse managers and 1314 nurses who were available and agreed to take part in the study. Information form including identifying and professional characteristics of nurse managers and nurses, California Critical Thinking Disposition Inventory (CCTDI), and Problem-Solving Inventory (PSI) were used as data collection tools. The data were evaluated with percentage, mean, standard deviation, independent samples test, One-Way ANOVA, Scheffe’s test, and Pearson’s correlation test.Results: CCTDI mean scores were low for the nurse managers (225.2±20.9) and for nurses (222.8±21.4). Mean scores of “systematicity” sub-scale (27.2±3.9) and “inquisitiveness” sub-scale (42.1±6.1) of CCTDI were observed to be higher in nurses compared to nurse managers. PSI mean scores were determined to be average for nurse managers (102.6±12.8) and nurses (101.1±15.6). Mean scores of “problem-solving confidence” (31.4±6.7) and “approach-avoidance” sub-scales (44.5±7.2) of PSI were higher in nurse managers compared to nurses. Age group, educational status, professional working period, unit worked and working type of nurses affected their CCTDI scores whereas educational status of nurse managers and nurses affected PSI scores with statistical significance (p<0.05).Conclusion: Critical thinking levels of nurse managers and nurses were found to be low based on CCTDI and their problem solving skills were determined to be average based on PSI. In the light of these results, it is recommended to provide internal and external training programs and develop strategies in order to improve critical thinking disposition and problem solving skills.
Keywords:

Administrator nurses, critical thinking levels, nurse, problem solving skills,

PDF

___

  • Bahar M. Yataklı tedavi kurumlarında çalışan yönetici hemşirelerin problem çözme becerileri ve yaratıcılık düzeyleri [tez]. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2006.
  • Benner PE, Sutphen M, Hughes RG. Clinical reasoning, decision making and action: thinking critically and clinically. Patient safety and quality: An evidence-based handbook for nurses. AHRQ Publication. 2008; 1-18.
  • Cerullo SB, Cruz ALM. Clinical reasoning and critical thinking. Rev Lat Am Enfermagem, 2010; 18: 124-129.
  • Kökdemir D. Belirsizlik durumlarında karar verme ve problem çözme [tez]. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2003.
  • Mcewen M, Brown SC. Conceptual frameworks in undergraduate nursing curricula: Report of a national survey. J Nurs Educ. 2002; 41: 5-14.
  • Martin C. The theory of critical thinking of nursing. Nurs Educ Perspect. 2002; 23: 243-247.
  • Roberts JD, While AE, Fitzpatrick J. Problem solving in nursing practice: application, process, skill acquisition and measurement. J Adv Nurs. 1993; 18: 886-890.
  • Oerman MH, Truesdell S, Ziolkowski L. Strategy to asses, develop, and evaluate critical thinking. J Contin Educ Nurs. 2000; 31: 155-160.
  • Kaya N, Bolol N, Turan N, Kaya H, İşçi Ç. Kulak burun boğaz kliniklerinde çalışan hemşirelerin karar verme stratejileri ve mesleki doyumları. Fırat Tıp Dergisi. 2011; 16: 25-31.
  • Facione NC, Facione PA. Externalizing the critical thinking in knowledge development and clinical judgment. Nurs Outlook. 1996; 44: 129-136.
  • Taylan S. Heppner’in problem çözme envanterinin uyarlama güvenilirlik ve geçerlilik çalışmaları [tez]. Ankara; Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü 1990.
  • Tezel A, Arslan S, Topal M, Aydoğan Ö, Koç S, Şenlik M. Hemşirelik öğrencilerinin problem çözme becerileri ve depresyon düzeylerinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2009; 12: 1-10.
  • Eşer İ, Khorsid L, Demir Y. Yoğun bakım hemşirelerinde eleştirel düşünme eğilimi ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2007; 11: 13-22.
  • Sarıoğlu Ö. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi’nde çalışan yoğun bakım ve servis hemşirelerinin eleştirel düşünme eğilimlerinin karşılaştırılması [tez]. Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2009.
  • Walsh CM, Hardy RC. Dispositional differences in critical thinking related to gender and academic major. J Nurs Educ. 1999;38: 149–55.
  • Rodriguez G. Demographics and disposition as predictors of theaplication of critical thinking skills in nursing practice [dissertation]. Colarado: University of Colarado; 2000.
  • Hicks FD, Merritt SL, Elstein AS. Critical thinking and clinical decision making in critical care nursing: A pilot study. Heart Lung. 2003; 32: 169-180.
  • Wangensteen S, Johansson IS, Björkström ME, Nordström G. Critical thinking dispositions among newly graduated nurses. J Adv Nurs. 2010; 66: 2170-2181.
  • Beşer A, Kıysal A. Critical thinking dispositions and problem solving skills among nursing students. DEUHYO ED. 2009; 2: 88-94.
  • Arslan G, Demir Y, Eşer İ, Khorshıd L. Hemşirelerde eleştirel düşünme eğilimini etkileyen etmenlerin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2009;12: 72-80.
  • Kıranşal N, Adana F, Erdağı S. Kars’ta çalışan hemşirelerin eleştirel düşünme düzeylerinin incelenmesi. İstanbul: 42. Ulusal Psikiyatri Kongresi Kitabı; 2006.
  • Zaybak A, Khorshid L. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu öğrencilerinin eleştirel düşünme düzeylerinin incelenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2006; 22: 137-146.
  • Kawashima A, Petrini MA. Study of critical thinking skills in nursing students and nurses in Japan. Nurse Educ Today. 2004; 24: 280-292.
  • Zhang H, Lambert V. Critical thinking dispositions and learning styles of baccalaureate nursing students from China. Nurs Health Sci. 2008; 10: 175-181.
  • Feng RC, Chen MJ, Chen MC, Pai YC. Critical thinking competence and disposition of clinical nurses in a medical center. J Nurs Res. 2010; 18: 77-87.
  • Scott JN, Markert RJ. Relationship between critical thinking skills and success in preclinical courses. Acad Med. 1994;69: 920-924.
  • Kantek F, Gezer N. Bir sağlık yüksekokulunda öğrencilerin eleştirel düşünme ve problem çözme becerilerinin incelenmesi. International Conference on New Trends in Education and Their Implications. 2010; 186-190.
  • Stewart S, Dempsey LF. A longitudinal study of baccalaureate nursing students’ critical thinking dispositions. J Nurs Educ. 2005; 44: 814.
  • Girot EA. Critical thinkers or better decision makers. J Adv Nurs. 2000; 31: 288-297.
  • Drennan J. Critical thinking as an outcome of a master’s degree in nursing programme. J Adv Nurs. 2010; 66: 422- 431.
  • Howenstein MA, Bilodeau K, Brogna MJ. Factors associated with critical thinking among nurses. J Contin Educ Nurs. 1996; 27(3): 100- 103.
  • Hawley DP, The measurement of a critical thinking disposition among practicing registered nurses [dissertation]. Las Cruces: New Mexico State University; 1996.
  • Dirimeşe E. Hemşirelerin ve öğrenci hemşirelerin eleştirel düşünme eğilimlerinin incelenmesi [tez]. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi; 2006.
  • Kelleci M, Gölbaşı Z. Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin problem çözme becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2004; 8: 1-8.
  • Chang MA, Gaskill D. Nurses’ perceptions of their problem solving ability. J Adv Nurs. 1991;16: 813-819.
  • Makhathini JTN, Uys LR. An evaluation of the problem-solving ability of diplomates from a comprehensive nursing programme. Nurse Educ Today. 1996;16(5): 340-349.
  • Terzioğlu F. The perceived problem solving ability of nurse managers. J Nurs Manag. 2006;14: 340–347.
  • Gemlik N, Sur H. Özel hastane yöneticilerinin problem çözme becerilerini algılama düzeylerine ilişkin bir inceleme. Modern Hastane Yönetimi Dergisi. 2003; 7(1): 1-5.
  • Tunç HA, Kıyak M. Bir kamu hizmet hastanesinde çalışan hemşirelerin problem çözme becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi [tez]. İstanbul: Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı; 2008.
  • Çiçek HS, Akbayrak N. Hemşireler ile diğer bayan sağlık çalışanlarının problem çözme becerileri arasındaki farkın incelenmesi. Hemşirelik Forumu Dergisi. 2004; 7: 55-59.
  • Yıldız H. Hemşirelerin tükenmişlik düzeylerinin ve problem çözme becerilerinin incelenmesi [tez]. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı; 2009.
  • Mundy K, Denham SA. Nurse educators still challenged by critical thinking. Teaching and Learning in Nursing. 2008; 3: 94–99.
  • Wang JJ, Lo CH, Ku YL. Problem solving strategies integrated into nursing process to promote clinical problem solving abilities of RN-BSN students. Nurse Educ Today. 2004; 24: 589-595.
  • Botti M, Reeve R. Role of knowledge and ability in student nurses’ clinical decision-making. Nurs Health Sci. 2003; 5: 39-49.
  • Erenler AG. Acil servis hemşirelerinin problem çözme becerilerini algılayışları ile kaygı düzeyleri arasındaki ilişki [tez]. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2007.
  • Çiçekoğlu P. Acil servislerde ve kliniklerde çalışan hemşirelerin problem çözme becerilerini algılamaları [tez]. İzmir: Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2005.
  • Hoffman K, Elwin C. The relatıonship between critical thinking and confidence in decision-makıng. Australian Journal of Advanced Nursing. 2004; 22: 8-12.
  • Gürleyük GC. Sınıf Öğretmeni Adaylarının Çeşitli Değişkenler Acısından Eleştirel Düşünme Eğilimleri, Problem Çözme Becerileri ve Akademik Başarı Düzeylerinin İncelenmesi [tez]. Zonguldak: Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2008.
  • Tümkaya S, Aybek B, Aldağ H. Üniversite öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimleri ve problem çözme becerilerinin incelenmesi. EJER. 2009; 36: 57-74.
Clinical and Experimental Health Sciences-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2011
  • Yayıncı: Marmara Üniversitesi
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Başlangıç sondalama derinliği ile mekanik periodontal tedavi sonrası rezidüel cep oranı arasındaki ilişki

Süleyman Emre Meşeli, Bahar Kuru, Leyla Kuru

Özel hastanelerde çalışan yönetici hemşirelerin ve hemşirelerin eleştirel düşünme düzeyi ve problem çözme becerileri

Birsen Erkuş, Nefise Bahçecik

Sıçanda endotoksemiye bağlı çoklu organ hasarında kolinerjik anti-inflamatuvar yolun rolü

Meltem Kolgazi, Fatih Özgür, Ömer BEYAZOĞLU, Ali Kocagöz, Mehmethan Çelik, Merve AÇIKEL ELMAS, Meral Yüksel, Feriha Ercan, İnci Alican

Asetilkolin esteraz inhibitörü olan hidrazid hidrazonlar üzerinde çalışmalar

Usame Abu Mohsen, Bedia Koçyiğit Kaymakçıoğlu, Emine Elçin Oruç Emre, Zafer Asım Kaplancıklı, Sevim Rollas

Suprakondiler humerus kırıklı bir çocukta median sinirin posterior kompartmana migrasyonu: Olgu sunumu

Sermet İNAL, Canan İNAL, Ferruh TAŞPINAR