Kanıta dayalı halk sağlığı

Bir toplumda var olan sağlık sorunlarının tanımlanması, tanımlanan sorunlar arasından öncelikli olanların tespit edilmesi ve ardından bu sorunların önlenmesi ile kontrolüne yönelik etkililiği kanıtlanmış müdahale yöntemlerinin oluşturulması, uygulanması ve değerlendirilmesi Halk Sağlığının temel çalışma alanını oluşturmaktadır. Kanıta Dayalı Halk Sağlığı, tüm bu aşamaların gerçekleştirilmesi sırasında güncel bilimsel kanıtların kullanılarak, toplumsal ihtiyaç ve önceliklere yanıt verecek kararlar alınmasını sağlayan yapılandırılmış bir süreçtir. Bu yazıda, Kanıta Dayalı Halk Sağlığı yaklaşımının temel ilkelerinin, güncel örnekler kullanılarak özetlenmesi hedeflenmiştir.

Evidence based public health

Identifying and prioritizing health problems in a community, organizing, implementing and evaluating evidence based interventions for the prevention and control of the defined problems are within the domain of Public Health. While implementing these stages, Evidence Based Public Health uses a structured process in addressing communities’ needs and priorities through appraising up to date scientific evidence. The aim of this article is to summarize the fundamental principles of Evidence Based Public Health by using current examples.
Keywords:

-,

___

  • Guyatt G. Evidence based medicine. Chicago: AMA Press; 2002.
  • Sackett DL, Straus SE, Richardson WS, Rosenberg W, Haynes B. Evidence based medicine-how to practice and teach EBM. Edinburg: Churchill Livingstone; 2000.
  • Topuzoğlu, A, Ay P. Kanıta Dayalı Tıp, Klinik Epidemiyolojik Çalışmaların Eleştirel Değerlendirilmesi İstanbul: Ege Yayınları; 2007.
  • Brownson RC, Baker EA, Leet TL, Gillespie KN. Evidence-Based Public Health. New York: Oxford University Press;2003.
  • Jenicek M, Stachenko S. Evidence-based public health, community medicine, preventive care. Med Sci Monit. 2003;9:1-7.
  • Rychetnik L, Hawe P, Waters E, Barratt A, Frommer M. A glossary for evidence based public health. J Epidemiol Community Health. 2004;58:538-45.
  • Brownson RC, Fielding JE, Maylahn CM. Evidence-based public health: a fundamental concept for public health practice. Annu Rev Public Health. 2009;30:175-201.
  • Gordis L. Epidemiology. Philadelphia: W.B. Saunders Company; 1996.
  • Dicker RC. Analyzing and Interpreting Data. In: Gregg MB (eds) Field Epidemiology. Second edition. New York: Oxford University Press;2002. p. 132-172.
  • Tezcan S. Epidemiyoloji: Tıbbi araştırmalarda yöntem bilim. Ankara: Hacettepe Halk Sağlığı Vakfı; 1992.
  • Dobrow MJ, Goel V, Upshur RE. Evidence-based health policy: context and utilisation. Soc Sci Med. 2004;58:207-17.
  • McMichael C, Waters E, Volmink J. Evidence-based public health: what does it offer developing countries? J Public Health (Oxf). 2005;27:215-21.
  • Anderson LM, Brownson RC, Fullilove MT, et al. Evidence-based public health policy and practice: promises and limits. Am J Prev Med. 2005;28:226-30.
  • Abramson JH, Abramson ZH. Survey methods in community medicine: Epidemiological research, programme evaluation, clinical trails, beşinci baskı. Edinburgh: Churchill Livingstone; 1999.
  • Briss PA, Zaza S, Pappaioanou M, et al. Developing an evidence-based Guide to Community Preventive Services--methods. The Task Force on Community Preventive Services. Am J Prev Med. 2000;18:35-43.
  • The Community Guide.org [Internet]. Promoting Physical Activity: Environmental and Policy Approaches. Available from: http://www. thecommunityguide.org/pa/environmental-policy/index.html
  • Borenstein M, Hedges LV, Higgins PTJ, Rothstein HR. Introduction to Meta-Analysis. West Sussex: John Wiley & Sons Ltd; 2009.
  • Harris KC, Kuramoto LK, Schulzer M, Retallack JE. Effect of school- based physical activity interventions on body mass index in children: a meta-analysis.CMAJ. 2009; 31:719-26.
  • Vilnius D, Dandoy S. A priority rating system for public health programs. Public Health Rep. 1990;105:463-70.
  • Tones K. Health promotion, health education and the public health. In: Detels R, McEwen J, Beaglehole R, Tanaka H (eds). Oxford Textbook of Public Health, dördüncü baskı. New York: Oxford University Press;2002. p. 829-863.
  • T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Türkiye Kalp ve Damar Hastalıklarını Önleme ve Kontrol Programı Risk Faktörlerine Yönelik Stratejik Plan ve Eylem Planı. Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayın No 743, 2008.