KEVSERÎ MECMUASI'NDA YİTİK BİR SAYFADAN ÜÇ MAKAM
Bu çalışmada Kevserî Mecmuası'nda yitik bir ya da birkaç sayfada kayıtlı olduğu tahmin edilen, Kevserî Mecmuası'nın istinsahı olan İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi'nde bulunan 1806 [1221] tarihli "T 1856" numaralı "Edvâr-ı İlm-i Musiki" adlı eserde mevcut olan nâmurâd, heftgâh ve şeşgâh makamlarının incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaçla Osmanlı/Türk musikisi yazılı kaynakları ve bu alanda yapılan çalışmalar taranmış, yitik sayfalarda olduğu tespit edilen üç makam ile ilgili mevcut çalışmalar incelenmiş ve mezkûr üç makamın çevirisi yapılmıştır. Çevirisi yapılan makam tarifleri Arel-Ezgi-Uzdilek sisteminden de istifade edilerek notaya aktarılmış, yakın tarihli yazılı kaynaklarındaki tarifler ile karşılaştırılarak benzerlik ve farklılıkları incelenmiştir. Elde edilen veriler yorumlanarak bulgular bölümünde sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler:
Kevserî Mecmuası, Kitabu'İlmi'l-Musiki alâ vechi’l-Hurûfât, Nâyî Mustafa Kevserî, Edvâr-ı İlm-i Musiki
THREE MAKAMS FROM A MISSING PAGE IN KEVSERÎ MECMUASI
In this study, it is aimed to examine the nâmurâd, heftgâh and şeşgâh makams present in the book named "Edvâr-ı İlm-i Musiki" is numbered "T 1856", which is a copy of Kevserî Mecmuası and is estimated as to be written on one or more missing pages of Kevserî Mecmuası. For this purpose, the written resources of Ottoman/Turkish music and the studies carried out in this field are searched, the existing studies related to the three makams which are found to be in missing pages are examined and the mentioned makams are translated. The translated makams descriptions are transferred into note by using the Arel-Ezgi-Uzdilek system and compared with the descriptions in the recent written resources, the similarities and differences are examined and the data obtained are interpreted and presented in the findings section.
Keywords:
Kevserî Mecmuası Kitabu İlmil Musiki ala vechi’l Hurufat, Nâyi Mustafa Kevserî, T 1856, Edvâr-ı İlm-i Musiki,
___
- Abdülbaki Nasır Dede. Tedkik ü Tahkik. Milli Kütüphane, Milli Kütüphane Yazmalar Koleksiyonu, Arşiv Numarası: 06 Mil Yz A 8937.
- Arel, H. S. (1993). Türk Musikisi Nazariyatı Dersleri. Onur Akdoğu, Haz. Ankara: Kültür Bakanlığı Sanat/Müzik Dizisi Yayınları.
- Başer, F. A. (2013). Türk Musikisinde Abdülbaki Nasır Dede, Birinci Kitap: Abdülbaki Dede'nin hayatı ve "Tedkik u Tahkik" Metin-sadeleştirme-sözlük Tıpkıbasım. İstanbul: Fatih Üniversitesi Konservatuarı Müdürlüğü Yayınları.
- Devellioğlu, F. (2012). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lugat (29. Baskı). Ankara: Aydın Kitap Evi Yayınları.
- Ekinci, M. U. (2016). Kevserî Mecmuası. 18. Yüzyıl Saz Müziği Külliyatı, İstanbul: Pan Yayıncılık.
- Kevserî, Nayi Mustafa. Kevserî Mecmuası. Milli Kütüphane. No. Mf 1994 A 4941.
- Özkan, İ. H. (2014). Türk Musikisi Nazariyatı ve Usûlleri Kudüm Velveleleri (13. Basım), İstanbul: Ötüken Yayınları:180.
- Öztuna, Y. (1969). Türk Musikisi Ansiklopedisi. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
- T 1856. Edvâr-ı İlm-i Musiki. İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi. No. T1856. vr. 63a-65a.
- Tura, Y. (2001). Kantemiroğlu Edvârı, c. I-II, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Tura, Y. (2006). Tedkîk ü Takîk-İnceleme ve Gerçeği Araştırma. İstanbul: Pan Yayıncılık.
- Yalçın, G. (2016). 19. Yüzyıl Türk Musikisinde Haşim Bey Mecmuası-Birinci Bölüm: Edvar. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.
- Yalçın, G. (2017). Kantemiroğlu Edvârı’nda “Hüseynî Küllî Külliyât-ı Makâmât” adlı saz eserinin incelenmesi. Uluslararası Hakemli Müzik Araştırmaları Dergisi (UHMAD). S. 11, s. 32-70.
- Yalçın, G. (2017). Kevserî Mecmuası'nda Nâ-Malûm Dört Makam. Porte Akademik Müzik ve Dans Araştırmaları Dergisi, Sayı: 16, 93-105. Retrieved from http://porteakademik.itu.edu.tr/docs/librariesprovider181/Yay%C4%B1n-Ar%C5%9Fivi/16. say%C4%B1/porte-akademik-16-6.pdf
- Yalçın, G. (2019). Kevserî Mecmuası'nda Görülmeyen Bir Edvâr: Der Beyân-ı Edvâr-ı Kantemiroğlu. Ahenk Müzikoloji Dergisi, (4), 1-14. Retrieved from http://dergipark.org.tr/ahenk/issue/46590/580205
- Yıldırım A. ve Şimşek H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Teknikleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- ISSN: 2536-4421
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Yayıncı: Nilgün SAZAK
Sayıdaki Diğer Makaleler
KEVSERÎ MECMUASI'NDA YİTİK BİR SAYFADAN ÜÇ MAKAM