BAŞKURT HALK EDEBİYATINDAKİ KÉM KÖSLÖ (KİM GÜÇLÜ) MASALININ İNCELEMESİ

Sözlü edebiyat ürünleri, dolayısıyla masallar, bir toplumun kültürünün, tarihinin ve dilinin nesilden nesile aktarılmasında önemli bir yere sahiptir. Anlatıcılar, aktarılan ürüne anlatıldığı dönemin ve ortamın koşullarına göre eklemeler ya da çıkarmalar yapabilir. Kém Köslö masalında da anlatıcı içinde bulunduğu dönemin şartlarına göre, masalın sonunda dinleyicilere, özellikle de genç çocuklara, okumanın, aklın ve bilimin önemini hatırlatmasının yanında vatanın her şeyden güçlü ve üstün olduğunu belirtir. Çalışmada incelenen masal, hem verdiği mesajlar hem de içerisinde tespit edilen motifler ve söz sanatları açısından çözümlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Başkurt masalları, sesen, söz sanatları, ceditçilik, motif

AN INVESTIGATION OF KIM KOSLO TALE IN BASHKIR FOLK LITERATURE

Spoken literary texts, namely tales, have significant places in transmitting the culture, history and language of a society from one generation to the other. Narrators may add new features or subtract some others from the narrated texts in accord with the conditions of their context and time. As in Kém Köslö tale, congruent with his time and conditions, narrator tells his audience, especially the little kids, that the homeland is by far the strongest and the most superior of all. Besides, he reminds the importance of education, reason and science. The tale investigated in this study is analyzed in terms of its enlightening messages and motives and figures of speech identified in it.

Keywords:

Bashkir tales, sesen, figures of speech, Jadidism, motif,

PDF

___

Bilgegil, M. K. (1980) Edebiyat Bilgi Ve Teorileri I Belagat. - Ankara Sevinç Matbaası.
Burangolov, M. (1995) Sasan Amanatı. –Ufa.
Çobanoğlu, Ö. (2012) Halkbilimi Kuramları Ve Araştırma Yöntemleri Tarihine Giriş. –Ankara.
Galin, S. (1999) Tél Asķısı Halıķta ‘Başkort Folklorınıŋ Aŋlatmalı Hüźlégé. –Ufa.
Gümüş, İ. (2017) Türk Masalları ve Max Lüthi Yöntemi. Ankara: Gece Kitaplığı.
Milci Çetin, E. (2006) Başkurt Masalları Ve Başkurt Türkçesindeki Sözcük Grupları (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). –İstanbul.
Özşahin, M. (2017) Başkurt Türkçesi Sözlüğü, -Ankara: TDK Yayınları.
Sakaoğlu, S. ( 1999) Masal Araştırmaları. -Ankara: Akçağ Yayınları.
Söleymanov E. vd. (2002) Başkort İlénnen Küçteneç ‘Dastannar, Ekiyetler, Jırlar’. –Kazan.
Söleymenov E. M. vd. ( 1982) Başkort Halık İjadı ‘Ekietter, Rivayetter, Hetireler, İjadı. –Ufa.
Thompson, S (1955-1958) Motif-İndex Of Folk-Literature: A Classification Of Narrative Elements İn Folktales, Ballads, Myths, Fables, Mediaeval Romances, Exampla, Fabliaux, Jest-Books, And Local Legends Bloomington.