Mavi Işık Maruziyetinin Sirkadiyen Ritim ve Beslenme Üzerindeki Etkisi

Latin dilinde circa: yaklaşık, dies: bir gün karşılığındadır. Sirkadiyen ritim, 24 saatte bir kendini tekrar eden periyodik kalıplardır. Sirkadiyen ritimler günlük ritimlerden farklı olarak endojen olarak üretilir ve dış zaman işaretleri olmasa bile kendilerini devam ettirir. Bu sistemin yürütücüsü, ön hipotalamusun suprakiazmatik nükleusta (SCN) bulunan ana saattir. Mavi renk olarak algılanan kısa dalga boyları, çoğu biyolojik ve psikolojik ritim dahil olmak üzere sirkadiyen sistem için en güçlü senkronize edici ajandır. Diğer uyarıcılar; sıcaklık, yemek yeme/açlık, dinlenme/aktivite ve sosyal ipuçlarıdır fakat bu uyarıcıların etkileri ışık ile karşılaştırıldığında çok daha zayıftır. Sirkadiyen ritim organizmaların ideal fonksiyonu için önemlidir. Sirkadiyen uyku-uyanıklık bozuklukları veya kronik yanlış hizalanma sıklıkla psikiyatrik ve nörodejeneratif hastalıklara yol açabilmektedir. Nispeten yakın tarihli teknolojik, beslenme ve yaşam tarzı gibi çevresel değişiklikler, birçok bireyi sirkadiyen sistem bozukluklarına yatkın kılmaktadır. Yapay aydınlatma, yüksek hızlı trans-meridyen hareketi ile indüklenen jet-lag, vardiyalı çalışma ve enerji içeriği yüksek yiyeceklere yirmi dört saat erişim, sirkadiyen sistemi düzensiz hale getirerek modern toplumların sağlığını olumsuz yönde etkileyebilecek birkaç faktördür. Mavi ışığa maruz kalma ise gün içinde organizmanın refahını, uyanıklığını ve bilişsel performansını korumak için önemli olsa da, yatmadan hemen önce düşük yoğunluklu mavi ışığa kronik maruziyetin uyku kalitesi, sirkadiyen faz ve döngü süreleri üzerinde ciddi etkileri olabilmektedir. Modern toplumda sosyal jet-lag ve gece mavi ışığa maruz kalma artışı, sirkadiyen yanlış hizalama ve uyku bozukluklarının önemli sağlık sorunları olarak ortaya çıktığını göstermektedir.

Blue Light Exposure Effect on Circadian Rhythm and Nutrition

Circadian rhythm, comes from circa: approximate and dies: one day in Latin language, periodically repeats itself every 24 hours. Unlike daily rhythms, circadian rhthyms are produced endogenously and they maintain themselves even without external time signs. At the head of this system, there is a main clock located in the suprachiasmatic nucleus of the anterior hypothalamus. Short wave lengths perceived as blue color are the strongest synchronizing agent for the circadian system which synchronizes most of the biological and psychological rhythms internally. Other stimulants are temperature, hunger-satiety, rest, physical activity and environmental effects. However, the effects of these stimulants are much weaker compared to light. Circadian rhythm is important for the optimal function of organisms and circadian sleep-wake disorders or chronic misalignment can oftan lead to psychiatric and neuro degenerative disease. Relatively recent environmental changes such as technology, diet, and lifestyle make many people prone to circadian system disruption. Artificial lighting, jet-lag, shift work and 24 hours Access to high-energy foods are a few factors that can negatively affect the health of modern societies by disrupting the circadian rhythm. While exposure to blue light is important to maintain the organism's well-being, alertness and cognitive performance during the day, chronic exposure to low-intensity blue light just before bed time can have serious effects on sleep quality, circadian phase and cycle times. In modern society, social jet-lag and nocturnal blue light exposure indicate that circadian misalignment and sleep disturbances have emerged as major health problems.

___

  • Sözlü, S, Şanlıer, N, Sirkadiyen Ritim, Sağlık ve Beslenme İlişkisi, Turkiye Klinikleri Journal of Health Sciences, 2017, 2(2), 100-9.
  • Poggiogalle, E, Jamshed, H, Peterson, C.M, Circadian Regulation of Glucose, Lipid, and Energy Metabolism in Humans. Proceedings of the Nutrition Society, 2018, 73(3), 223-229.
  • Wahl, S, Engelhardt, M, Schaupp, P, Lappe, C, Ivanov, I.V, The iner clock—Blue light sets the human rhythm, Journal of Biophotonics, 2019, 1-14.
  • Yüksel, A, Sirkadiyen Ritim ile Yeme Zamanı İlişkisi, Journal of Health Professionals Research, 2018, 1(1), 38-43.
  • Potter, G.D.M, Cade, J.E, Grant, P.J, Hardie, L.J, Nutrition and the Circadian System, British Journal of Nutrition, 2016, 116(3), 434-42.
  • Asher, G, Sassone-Corsi, P, Time for Food: The Intimate Interplay between Nutrition, Metabolism, and the Circadian Clock, Cell, 2015, 161(1), 84-92.
  • Oosterman, J.E, Kalsbeek, A, Fleur, S.E, Belsham, D.D, Impact of nutrients on circadian rhythmicity, American Journal of Physiology, 2015, 308(5), 337-350.
  • Manoogian, E.N.C, Panda, S, Circadian rhythms, time-restricted feeding, and healthy aging, Ageing Research Reviews, 2017, 39, 59–67.
  • Rijo-Ferreira, F, Takahashi, J. S, Genomics of circadian rhythms in health and disease, Genome Medicine, 2019, 11(1).
  • Dong, K, Goyarts, E. C, Pelle, E, Trivero, J, Pernodet, N, Blue Light disrupts the circadian rhythm and create damage in skin cells, International Journal of Cosmetic Science, 2019, 41, 558–62.
  • Marangoni, F, Martini, D, Scaglioni, S, Sculati, M, Donini, L.M, Leonardi, F, Poli, A, Snacking in nutrition and health. International Journal of Food Sciences and Nutrition, 2019, 1–15.
  • Froy, O, Circadian rhythms, nutrition and implications for longevity in urban environments, Proceedings of the Nutrition Society, 2017, 77(03), 216–22.
  • Voigt, R.M, Forsyth, C.B, Keshavarzian, A, Circadian rhythms: a regulator of gastrointestinal health and dysfunction, Expert Review of Gastroenterology & Hepatology, 2019, 1747-4124.
  • Crew, R.C, Mark, P.J, Waddell, B.J, Epigenetic regulation of the fetal circadian clock, Nutritional Epigenomics, 2019, 211–29.
  • Lunn, R.M, Blask, D.E, Coogan, A.N, Figueiro, M.G, Gorman, M.R, Hall, J.E, Boyd, W.A, Health consequences of electric lighting practices in the modern world: A report on the National Toxicology Program’s workshop on shiftwork at night, artificial light at night, and circadian disruption, Science of The Total Environment, 2017, 607-608, 1073–1084.
  • Hernández-García, J, Navas-Carrillo, D, Orenes-Piñero, E, Alterations of circadian rhythms and their impact on obesity, metabolic syndrome and cardiovascular diseases, Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 2019, 1–10.
  • Reid, K.J, Assessment of Circadian Rhythms, Neurologic Clinics, 2019, 37(3), 505–26.
  • Nagai, N, Ayaki, M, Yanagawa, T, Hattori, A, Negishi, K, Mori, T, Nakamura, T.J, Suppression of Blue Light at Night Ameliorates Metabolic Abnormalities by Controlling Circadian Rhythms, Investigative Ophthalmology and Visual Science, 2019, 60(12), 3786-93.
  • Nelson, R.J, Chbeir, S, Dark matters: effects of light at night on metabolism. Proceedings of the Nutrition Society, 2018, 77(3), 223-229.
  • Olteanu-Pascal, D, Nadejda L, The influence of light from gadgets on circadian rhythm in children, The 8th International Medical Congress for Students and Young Doctors, 2020, 248-249.
  • Masís-Vargas, A, Hicks, D, Kalsbeek, A, Mendoza, J, Blue light at night acutely impairs glucose tolerance and increases sugar intake in the diurnalrodent Arvicanthisansorgei in a sex-dependent manner, Physiological Reports, 2019, 7(20), 1-19.
  • Atger, F, Gobet, C, Marquis, J, Martin, E, Wang, J, Weger, B, et al., Circadian and feeding rhythms differentially affect rhythmic mRNA transcription and translation in mouse liver, Proceedings of the National Academy of Sciences, 2015, 112(47), E6579–E6588.
Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi-Cover
  • ISSN: 2147-9607
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2014
  • Yayıncı: Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Sayıdaki Diğer Makaleler

Sağlık Alanında Öğrenim Gören Lisans ve Ön lisans Öğrencilerinin Stres Düzeyleri ile Zaman Yönetimi Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Selma ARSLANTAŞ, Kamile ÖNER

GEN TERAPİSİNDE CRISPR-CAS9

Elif Tuğçe SAMSUNLU

Manisa Celal Bayar Üniversitesi Hafsa Sultan Hastanesi Adli Tıp Polikliniği’ne 2015-2019 Arasında Başvuran Kadın Adli Olgularımızın Değerlendirilmesi

Gökmen KARADAĞ, Mehmet Sunay YAVUZ, Ufuk AKIN, Faruk AYDIN, Yusuf AYDIN

Mavi Işık Maruziyetinin Sirkadiyen Ritim ve Beslenme Üzerindeki Etkisi

Asghar AMANPOUR, Fatma ÇELİK, Sevde KAHRAMAN, Büşra ÇINAR

Tip 2 Diyabetli Bireylerde Seyahat Zevk mi? Yoksa Eziyet mi? Kalitatif Bir Yaklaşım

Sibel ŞENTÜRK, Nurten TERKEŞ, Derya AKÇA

COVID-19 Şüpheli veya Kesin Tanısı Alan Hastalarda Kalp Hızı Değişkenliği: Sağlıklı Kontrollere Kıyasla ve Proinflamatuvar Sitokinler Açısından Bir Retrospektif Analiz

Dursun TOPAL, İsmet ZENGİN, Berat UĞUZ, Selvi ÖZTAŞ, Selma KENAR TİRYAKİOĞLU

Yanıkların Yıkıcı Bir Nedeni: Sentetik Kannabinoid Suistimali

Kamil YAMAK, Berrak KARATAN

Alzheimerlı Hastalara Bakım Verenlerin Sosyal Destek Düzeylerinin ve Bakım Yüklerinin Yaşam Kalitesine Etkisi

Buğra YILDIRIM, Hakan BAYDUR, Ercüment ERBAY

Tiroid papiller karsinom, papiller mikrokarsinom ve tiroid papiller karsinomun lenf nodu metastazında apoptoz ve hücre siklusu ile ilişkili belirleyicilerin (p16, p2l, p27, p53, bcl-2, bax, bcl-xl ve siklin-D1) doku microarray yöntemiyle saptanması

Fazilet UĞUR DUMAN, Gizem AKKAŞ AKGÜN, Hasan AYDEDE, Semin AYHAN, Peyker TEMİZ

Akut Lenfoblastik Lösemili Çocuklarda Motor Fonksiyonlar ile Yaşam Kalitesi ve Günlük Yaşam Aktiviteleri Arasındaki İlişkinin Araştırılması

Songül ATASAVUN UYSAL, Tülin DÜGER, Şule ÜNAL, Vesile YILDIZ KABAK, Fulya İPEK