TURİZM VE MUHASEBE İLE İLİŞKİLİ LİSANSÜSTÜ TEZLERİN BİBLİYOMETRİK ANALİZİ

Her alanda olduğu gibi turizm alanında da sağlıklı bir muhasebenin yapılmaması o alanın gelişimini olumsuz etkileyecektir. Sektörel açıdan gelişim için girdi ve çıktı analizlerinin yapılarak kar/zarar oranlarının ve -varsa- aksaklıkların belirlenebilmesi gerekmektedir. Bu gelişimin sağlanabilmesinde, hazırlanan lisansüstü tez çalışmalarının önemli bir rolü bulunmaktadır. Bu bağlamda çalışma, 1987-2020 yılları arasında Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi Veri Tabanı üzerinde bulunan turizm ve muhasebe ile ilişkili erişilebilir 48 adet lisansüstü tez çalışmalarının belirli parametrelerce analiz edilmesini amaç edinmiştir. Bibliyometrik analize tabii tutulan çalışmalar; tezlerin türleri, yayımlanma yılları, anabilim dalları, yazıldığı iller, yazarların ve danışmanların cinsiyetleri, danışmanların unvanları, kullanılan yöntemler, veri toplama teknikleri, uygulama alanları, konuları ve sayfa sayıları parametrelerince incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre çalışmaların 34’ünü yüksek lisans ve 14’ünü doktora tezi oluşturmuştur. Özellikle 2007 yılından sonra turizm ve muhasebe alanlarıyla ilişkili tez çalışmalarında artış yaşandığı görülmüştür. Anabilim dalları incelendiğinde en çok çalışmanın işletme anabilim dalında yapıldığı fakat son yıllarda özellikle turizm işletmeciliği anabilim dalında yapılan çalışmalarda bir artış yaşandığı görülmüştür. Çalışmaların konusu kapsamında incelendiğinde daha çok maliyet konusu üzerinde çalışıldığı anlaşılmıştır. Çalışmaların çoğunluğunda nitel araştırma yöntemleri kullanılmıştır. En çok kullanılan veri toplama tekniğini ise örnek olay tekniği oluşturmuştur. Uygulama alanları incelendiğinde çalışmaların çoğunluğunun bir araştırma alanı olarak konaklama tesislerini tercih ettiği görülmüştür. Çalışmaların daha çok 100-149 sayfa aralığında yazıldığı anlaşılmıştır. Daha önce turizm ve muhasebe ile ilişkili lisansüstü tez çalışmaların birlikte incelendiği bibliyometrik bir çalışmanın olmaması bu çalışmayı özgün kılmaktadır.

___

  • Acar, A. (2020). Bir Sosyal Performans Göstergesi Olarak Kurumsal Sosyal Sorumluluğun Firmanın Finansal Performansı Üzerindeki Etkisi: Marka Değerinin Aracı Rolü. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Akmeşe, K.A. (2018). Konaklama İşletmelerinde Stratejik Yönetim Muhasebesi Uygulamaları Ve Bütünleşik Bilgi Sistemlerinin İşletme Performansına Etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Alagöz, M. (2012). Konaklama İşletmelerinde Çevre Muhasebesi Uygulamaları: Marmaris İlçesi Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Muğla Sıtkı Kocaman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
  • Alkan, G. (2014). Türkiye’de Muhasebe Alanında Yapılan Lisansüstü Tez Çalışmaları Üzerine Bir Araştırma (1984-2012). Muhasebe ve Finansman Dergisi. 61, 41-52.
  • Baporikar, N. (2021). Stakeholder Approach for Quality Higher Education. In I. Management Association (Eds.), Research Anthology on Preparing School Administrators to Lead Quality Education Programs IGI Global, 1664-1690.
  • Beşel, F. (2017). Türkiye’de Maliye Alanında Yapılmış Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi (2003-2017). International Journal of Public Finance. 2(1), 27-62.
  • Bilim, T. (2013). Turizm İşletmelerinde İşçilik Maliyetlerinin Analizi ve Muhasebeleştirilmesi: Bir Araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Borgman, C.L., & Furner, J. (2002). Scholarly Communication and Bibliometrics. In B. Cronin (Ed.), Annual Review of Information Science and Technology. 36, 3-72.
  • Bozkurt, R. (2010). Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Yöntemi ve Beş Yıldızlı Bir Otel İşletmesinde Örnek Uygulaması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
  • Calaylı, İ. (2011). İstanbul’daki Beş Yıldızlı Otellerde, Yiyecek İçecek Maliyet Konrol Sürecinde Kullanılan Bilgi Teknolojilerinin Karar Vermeye Etkileri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Çardak, D. (2016). Otel İşletmelerinde Maliyet Muhasebesi Sistemleri: Kapadokya Bölgesi Uygulama Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
  • Çelik, A.Y. (2019). Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Muhasebe Hilelerinin Önlenmesi Açısından İç Denetimin Etkinliğinin İncelenmesi İstanbul Bölgesinde Uygulama. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Dağlıoğlu, E. (2019). İç Kontrol Sisteminin Turizm İşletmeleri Üzerindeki Etkisi Ve Muğla İli Marmaris Bölgesindeki Turizm İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
  • Demir, İ. (2016). Nevşehir’de Faaliyet Gösteren Konaklama İşletmelerinin Çağdaş Finansman Teknikleri İle İlgili Bilgi ve Kullanım Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
  • Demiroğlu, M. (2018). Fikri Mülkiyet Haklarının Vergilendirilmesine Yönelik Düzenlemelerin Analizi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Eğlenoğlu, G. (2015). Seyahat Acenteleri ve Tur Operatörlerinde Fiyatlandırma Kararlarını Etkileyen Faktörler Ve Muhasebeleştirme. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Celal Bayar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa.
  • Eraslan, O. (2018). İşletmelerde Nakit Akım Analizi Ve Borsa İstanbul Turizm Şirketlerinde Bir Uygulama. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
  • Erdinç, S.B. (2008). Konaklama İşletmelerinde Nakit Yönetimi Etkinliğinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
  • Eskin, İ. (2013). Kobi’lerin Gerçeğe Uygun Değer ile Finansal Raporlanması ve Bir Turizm İşletmesinde Uygulama. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trakya.
  • Gobi, K. (2017). Tms-2 Kapsamında Konaklama İşletmelerinde Tamamlanmamış Hizmet Üretim Maliyetleri Üzerine Bir Araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Karabük Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karabük.
  • Gönen, S. (2007). Konaklama İşletmelerinde Muhasebe Organizasyonu ve İç Kontrol Sisteminin Etkinliğinin Arttırılmasına Yönelik Bir Uygulama. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Gül, K. (1996). Otel İşletmelerinde İşletme Sermayesi ve Alacak Yönetimi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Güven, G. (2016). Lokantalarda Kullanılan Maliyet Hesaplama Yöntemleri Üzerine Bir Araştırma: Antakya Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
  • Izgar, G. (2017). Araştırmaya Dayalı Öğrenme Yaklaşımına İlişkin Üniversite Öğrencilerinin Görüşleri: Örnek Olay İncelemesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 21(3), 741-764.
  • İşseveroğlu, G. (1993). Türkiye’de Otel İşletmelerinde Muhasebe Organizasyonu. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
  • İyitoğlu, V. (2016). Menü Analizinde Zaman Etkenli Faaliyet Tabanlı Maliyetleme ve Veri Zarflama Analizinin Birlikte Kullanılması: Lüks Bir Restoran İşletmesinde Uygulama. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
  • Kahiloğulları, S. (2012). Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Finansal Analiz Tekniklerinin Kullanımı: Akdeniz Bölgesi’nde Bir Araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
  • Kahraman, S. (2012). Konaklama İşletmelerinin Yönetim Muhasebesi ve Finansal Analiz Kapsamında Değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
  • Karataş, G. (2016). Turizm İşletmelerinde Devlet Teşviklerinin TMS-20 Standardı ve Yasal Düzenlemeler Açısından İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
  • Kartal, Ş.B. (2019). Büyük Ölçekli Otellerde Muhasebe Bilgi Sistemi Verilerinin Kullanımı: Türkiye örneği. (Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Kaya, S. (2017). Otellerde Yönetim Muhasebesi Uygulamaları: Maliyet-Hacim-Kâr Analizleri Üzerine Bir Uygulama. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Korkmaz, N.İ. (2019). Hizmet İşletmelerinde Maliyet-Kârlılık Analizi ve Turizm İşletmesi Uygulaması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Köroğlu, Ç. (2012). Stratejik Maliyet Yönetimi Kapsamında Sürece Dayalı Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Yönteminin Analizi ve Bir Otel İşletmesinde Uygulama. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
  • Olğaç, Y. (2012). Otel İşletmelerinde Basel II Uzlaşısı’na Uyum Süreci: İstanbul’da Faaliyet Gösteren Beş Yıldızlı Otel İşletmelerine Yönelik Bir Araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Düzce Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Düzce.
  • Öğmen, C. (2010). Otel İşletmelerinde Mevsim Dışı Satışların Maliyet Yönetimi Açısından İncelenmesi ve Örnek Bir uygulama. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
  • Ören, V.E. (2011). Müşteri Karlılık Analizinde Faaliyet Tabanlı İle Zaman Etkenli Faaliyet Tabanlı Maliyet Yöntemlerinin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi: Seyahat Acentesi Örnek Olayı. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
  • Özulucan, A. (1995). Turizm Sektöründe Özendirme Önlemleri, Bu Önlemlerin Etkinliği ve Muhasebeleştirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Sarı, M. (2012). Konaklama İşletmelerinde Yönetim Muhasebesi Uygulamalarını Tespit Etmeye Yönelik Bir Çalışma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gümüşhane Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gümüşhane.
  • Sevin, H.D. (1998). Hastane İşletmelerinde Otelcilik Hizmetleri, Maliyeti ve Kontrolü Ankara İli Uygulama Örnekleri. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Subaşı, M. & Okumuş, K. (2017). Bir Araştırma Yöntemi Olarak Durum Çalışması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 21(2), 419-426.
  • Süklüm, N. (2014). Konaklama İşletmelerinde Her Şey Dahil Sistemin Müşteri Karlılık Analizi Açısından Değerlendirilmesi: Bir Araştırma. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
  • Şahin, M.A. (2019). Gelir Yönetimi İle Stratejik Yönetim Muhasebesi Uygulamalarının Entegrasyonu: Otel İşletmelerine Yönelik Bir Model Önerisi ve Bir Uygulama. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Şen, L.M. (2008). Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Sistemi ve Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Sistemi’nin Otel İşletmelerinde Uygulanması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
  • Şen, L.M. (2013). Konaklama İşletmelerinde Faaliyet Tabanlı Bütçeleme ve Beş Yıldızlı Otel İşletmesi Uygulaması. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
  • Tepeli, Y. (2018). Yönetim Muhasebesi Açısından Sistematik Risk İle Mali Oranlar Arasındaki İlişkinin Analizi ve Halka Açık Olmayan Şirketlerde Sistematik Riskin Tahmin Edilmesi: Turizm Sektörü’nde Bir Araştırma. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
  • Tuğlu, U. (2010). Çevre Muhasebesi ve Alanya'daki Bir Konaklama İşletmesinde Uygulanması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
  • Turpcu, E. (2012). Konaklama İşletmelerinde Çalışan Muhasebe Elemanlarının İş Tatmin Düzeylerinin Araştırılması ve Hatay İlinde Bir Uygulama. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
  • Yalçınkaya, P. (2019). Kurumsal Yönetim Aracı Olarak Gönüllü Raporlamanın Turizm Sektörü Açısından Değerlendirilmesi: Fortune 500 Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
  • Yay Özer, E. (2015). Turizm Sektöründeki Teşviklerin Tms-20 Çerçevesinde Muhasebeleştirilmesi ve Mardin İline Yönelik Bir Araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
  • Yazıcıoğlu, İ. (2002). Konaklama İşletmelerinde Finansal Performans Değerleme Aracı Olarak Karların Kalitesinin Analizi ve Ortaya Çıkan Eğitim İhtiyacı. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Yetiş, Z. (2017). İç Kontrol Sisteminin İşletme Performansı Üzerindeki Etkisi: Otel İşletmeleri Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Yiğit, E. (2019). Uluslararası Muhasebe Standartları Tms-2 ve Tms-16’nın Turizm İşletmelerinde Uygulanabilirliği ve Konya İlinde Faaliyet Gösteren Konaklama İşletmelerine Yönelik Bir Uygulama Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Yılmaz, G. (2015). Konaklama İşletmelerinde Maliyet Muhasebesi Maliyet Analizleri ve Uygulama. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Yücel, H. (2006). Turizm İşletmelerinde Kombine Hizmet Muhasebesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.