PAMİR KIRGIZLARININ HALK BİLMECELERİNDE GÖKYÜZÜ ve YILDIZLAR

Bu yazıda Türkiye'de yaşamakta olan Pamir Kırgızlarının bilmecelerinde karşılaşıldığı gökyüzü ve yıldızlar kavramlarından bahsedilecektir. Makalenin ana muhtevasını halk bilmecelerinin sanatsal yapısında bu kavramların kullanılmasının sosyal-hayati, fikri temelleri, üstlendiği görevler, nicelik ve nitelik özellikleri hakkında ifade edilen görüş ve fikirler oluşturmaktadır. Çalışmada, incelenen metinlerin özelliklerine bağlı olarak, sadece gökyüzü ve yıldızlar kavramlarının her birinin tek tek ve birlikte ikili olarak kullanıldığı örnekler araştırma konusu olmuştur. Bu kavramların her ikisi de Ay, Güneş, Yer vb. gibi diğer uzay nesneleri ile birlikte bilmece denotatesinin işlevini gördüğü durumlar, daha ileride yapılacak olan bağımsız çalışmalar için bırakılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Pamir Kırgız, bilmece, etnfelsefe, gökyüzü, yıldızlar, kavram, концепт

Keywords:

концепт,

PDF

___

Kaıypov, S. T. (2022). Табышмактар памир кыргыздарынын элдик оозеки салтында (Этнофилософиялык интерпретациялоо тажрыйбасы). I. Uluslararası Türkiyat Kongresi Bildiri Tam Metin Kitabı. Çankırı, 1127–1146.
Kayıpov, S. (2010). Ethnological Revieә of the Van Kyrgyz [Теxt]. Inter¬nati¬onal Journal of Central Asian Studies, Seoul, 14, 181-199.
Özdemir, T. (1997). Türkistan’dan Anadolu’ya Bir Göç ve Tarımsal Üretim Amaçlı İskan Örneği: Ulupamir. Türk Coğrafya Dergisi, (32), 161–185.
Rémy Dor. (1980). Si Tu Me Dis: Chante! Chente!... / Documents pour Servir a la Connaissance de la Tradition Orale des Kirghiz du Pamir Afghan [Text] T. 1. These pour le Doktorat Es-Lettres par Rémy Dor Presentee le 22 Desembre, Paris.
Кaйыпoв С. Т. (1916). Пaмир кыргыздaрынын тaмaк-aш мaдaнияты. 2-т. Үрүмчү: Шинжaң эл бaш бaсмaсы/Шинжaң илим-теxникa бaсмaсы. (пaмир кыргыздaрынaн жыйнaлгaн 34 тaбышмaк колдонулгaн).
Кaйыпoв С. Т. (2020). Экосистема жана Адам: (Ч. Айтматовдун сабактары). “Манас”, Ч. Айтматов ааламы: Манастаануу-фольклортаануу, айтматовтаануу илимий журналы. 2 (8), 83–91.
Кайыпов С. Т. (2017). Түркияда жашаган памир кыргыздарынын макал, лакаптары: Лингво¬фольклористикaлык булaк кaтaры. Бишкек: Борбордук Aзия Университети.
Маанаев Э.-Плоских В. М. (1983). На “кры¬¬¬¬¬ше мира”: Исторические очерки о па¬миро-алайс¬ких кир¬гизах. Фрунзе: Мектеп.
Табышмактар. (2002). К. Ибраимов, А. Акматалиев (Түз.). Бишкек: Шам.