Sosyal Hizmet Uzmanlarının Suriyeli Sığınmacılara Yönelik Tutumlarının İncelenmesi

Bu araştırmanın amacı, günümüzde artan sığınmacı karşıtlığından hareketle, sosyal hizmet uzmanlarının, Suriyeli sığınmacılara dönük tutumlarını incelemektir. Araştırmada örneklemi Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği üyeleri oluşturmuştur. Araştırmaya 107 kadın, 35 erkek olmak üzere toplam 142 kişi katılmıştır. Anket tekniğinin kullanıldığı araştırma formunda demografik sorular ve “Suriyeli Sığınmacılara Yönelik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Bu ölçeğe ek olarak araştırmacı tarafından hazırlanan, sosyal hizmet uzmanlarının sahadaki tecrübelerine yönelik 18 sorudan oluşan sosyodemografik bilgi formu kullanılmıştır. Bulgulara göre Suriyelilere yönelik tutumların çeşitli değişkenlere göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık gösterdiği saptanmıştır. Araştırma bulgularından hareketle, genel olarak sosyal hizmet uzmanlarının Suriyeliler hakkında olumlu görüşe sahip oldukları, ılımlı çözüm üretme, haklarını savunma ve onlara yardımda bulunmada olumlu görüşe sahipken, hükümetin ve halkın uyguladığı politikayı takdir etmede daha negatif tutuma sahip oldukları saptanmıştır. Sonuç olarak, Suriyeli sığınmacıların, sığınılan ülkedeki topluma uyumlarının sağlanması, ayrımcılık karşıtı uygulamaların güçlendirilmesi, hizmetlere hak temelli yaklaşımla erişmelerini sağlayacak sosyal politikaların planlanması desteklenmelidir.

Anahtar Kelimeler:

Sığınmacılarla ilgili tutumlar, Sosyal hizmet uzmanları, Suriyeli sığınmacılar, Zorunlu göç

Examining the Attitudes of Social Workers towards Syrian Refugees

The aim of this research is to examine the attitudes of social workers towards Syrian refugees, based on the increasing anti-refugee opposition. The sample of the study consisted of the members of the Social Workers Association. A total of 142 people, 107 women and 35 men, participated in the study. Demographic questions and the "Attitude Scale Towards Syrian Refugees" were used in the research form in which the questionnaire technique was used. In addition to this scale, a sociodemographic information form consisting of 18 questions about the experiences of social workers in the field, prepared by the researcher, was used. According to the findings, it was determined that attitudes towards Syrians showed a statistically significant difference according to various variables. Based on the research findings, it has been determined that social workers generally have a positive view of Syrians, have a positive view of producing moderate solutions, defending their rights and helping them, while they have a more negative attitude in appreciating the policy implemented by the government and the people. As a result, Syrian refugees should be supported to adapt to the society in the country of refuge, strengthen anti-discrimination practices, and plan social policies that will enable them to access services with a rights-based approach.

Keywords:

Attitudes towards asylum seekers, forced migration, social workers, syrian refugees,

PDF

___

Adil, B. (2020). Türkiye'nin göç yönetimi stratejisi ve Türkiye'de yaşayan Suriyelilere yönelik tutumlar: Ankara ili örneği (Doktora tezi). Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kırıkkale.
Ankaralı, H., Pasin, Ö., Karacan, B., Tokar, M., Künüroğlu, M., Çaça, M., Özislam, M. E. ve Şahingöz, N. B. (2017). Üniversite öğrencilerinin Türkiye’deki Suriyeli sığınmacılara bakış açısı. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(3), 122-132.
Apak, H. (2014). Suriyeli göçmenlerin uyumu ve gelecek beklentileri: Mardin örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mardin Artuklu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mardin.
Arabacı, Z., Hasgül, E. ve Serpen, A. S. (2016). Türkiye’de kadın göçmenlik ve göçün kadın sağlığı üzerine etkisi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 16(36), 129-144.
Artan, T., Özkan, A.O., Açıkgöz, N. ve Salduz, Ç. (2018). Göç alanında çalışan sosyal hizmet uzmanlarının süpervizyon gereksinimine bakış açılarının değerlendirilmesi. Atlas International Refereed Journal on Social Science, 4 (13), 1099-1109.
Artar, F. (2019). Medyada sınıfsal temsil mücadelesi: Suriyeli mülteciler ‘yardıma muhtaç’ mı ‘ucuz emek’ mi? Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 22(2), 26-61.
Boztepe, V. (2017). Televizyon haberlerinde Suriyeli mültecilerin temsili. İlef Dergisi, 4(1), 91-122.
Budak, P., Sefa Demir, M., Tan, M. ve Sarı, M. (2017). Yerel halkın algısında Suriyeli sığınmacılar ve toplumsal etkileri: Elâzığ ili örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 62, 543-564.
Buz, S. (2004). Zorunlu çıkış zorlu kabul mültecilik. Ankara: SGDD Yayınları.
Çağlar, İ. ve Özkır, Y. (2014). Suriyeli mültecilerin Türkiye basınında temsili. Ortadoğu Yıllığı, 10, 484-501.
Çambay, S. (2019). Türkiye’deki Suriyeli mültecilerin dijital gazetelerdeki temsil sorunu. Turkish Studies, 14(1), 157-180. doi: 10.7827/TurkishStudies.14791.
Çetin, S. (2017). İzmir’deki yerel halkın Suriyeli sığınmacılara yönelik algısı (Yüksek lisans tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Afyonkarahisar.
Çömez Polat, F. ve Kaya, E. (2017). Bir ötekileştirme pratiği: Türkiye’de yaşayan Suriyelilere yönelik tutumlar. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1), 38-48.
Doğan, F. (2019). Yabancı ile bir arada yaşama ve ötekileştirme: Mardin halkının bakışından Suriyeli sığınmacılar (Yüksek lisans tezi). Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Aydın.
Döner, H. (2016). Suriyeli göçmenlerle yaşanan sorunlar üzerine sosyolojik bir araştırma: Hatay ili örneği (Yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Elâzığ.
Duyan, V. (2012). Sosyal hizmet: Temelleri, yaklaşımları, müdahale yöntemleri. Ankara: SHUDER Genel Merkezi Yayınları.
Ekici, H. (2019). Türk toplumunda Suriyelilere yönelik algılanan tehditler ve çözüm önerileri. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 1(44), 695-730.
Erdener, M., Alsancak, F., Atalay, Z. ve Karataş, K. (2022). Sosyal hizmet bölümü öğrencilerinin Suriyeli bireylere yönelik tutumları. Bilgin Kültür Sanat, 174-185.
Erdoğan, M. M. (2014). Türkiye’deki Suriyeliler: Toplumsal kabul ve uyum araştırması. Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi, Ankara.
Erdoğan, M. M. (2020). Suriyeliler barometresi 2019: Suriyelilerle uyum içinde yaşamın çerçevesi. Ankara: Orion Kitabevi.
Gölcü, A. ve Dağlı, A. N. (2017). Haber söyleminde ötekiyi aramak: Suriyeli mülteciler örneği. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 28, 11-38. doi: 10.31123/akil.437410.
Gözübüyük Tamer, M. (2016). Trabzon kamuoyunun geçici koruma kapsamındaki Suriyelilere bakış açısı. Karadeniz Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 2(2), 180-211.
Güllüpınar, F. (2012). Göç olgusunun ekonomi politiği ve uluslararası göç kurmaları üzerine bir değerlendirme. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 2(4), 53-85.
Hassoy, H. (2016). Sığınmacılara İlişkin Genel Durum. Savaş, Göç, Sağlık. Ankara: Türk Tabipler Birliği Yayınları, 16-19.
İçduygu, A. (2017). Türkiye’deki Suriyeli sığınmacılar: “Siyasallaşan” bir sürecin analizi. Toplum ve Bilim Dergisi, 140, 27-42.
Kabaklı Çimen, L. ve Ersoy Quadir, S. (2018a). Üniversite öğrencilerinin Suriyeli sığınmacılarla ilgili tutumlarının sivil katılımları bağlamında incelenmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(2), 1251-1273.
Kabaklı Çimen, L. ve Ersoy Quadir, S. (2018b). Türk vatandaşlarının Suriyeli sığınmacılarla ilgili görüşleri: Konya ili örneği. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 53(2), 327-345.
Kahraman, F. ve Kâhya Nizam, Ö. (2016). Mültecilik hallerini mekân üzerinden okumak: Gaziantep örneğinde Türkiyelilerin gözünden Suriyeli kent mültecileri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(44), 808-825.
Kap, D. (2014). Suriyeli mülteciler: Türkiye’nin müstakbel vatandaşları. Akademik Perspektif Dergisi, 1(3), 30-35.
Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. İstanbul: Nobel Akademi Yayınları.
Karasu, M.A. (2016). Şanlıurfa'da yaşayan Suriyeli sığınmacıların kentle uyum sorunu. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21 (3), 995-1014.
Kardeş, S., Banko, Ç. ve Akman, B. (2017). Sosyal medyada Suriyeli sığınmacılara yönelik algı: Bir sözlük değerlendirmesi. Göç Dergisi, 4(2), 185-200.
Kaygısız, S. (2021). Sosyal hizmet bölümü öğrencilerinin Suriyeli sığınmacılara yönelik tutumları (Yüksek lisans tezi). İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. İstanbul.
Kırlıoğlu, M. ve Gencer, T.E. (2020). Göçmen ve sığınmacılarla sosyal hizmet dersinin sosyal hizmet öğrencilerinin Suriyelilere yönelik algısına etkisi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 31(3), 1127-1152.
Koç, F. ve Paslı, F. (2022). Geçici koruma altındaki Suriyelilere yönelik hizmet sunan sivil toplum kuruluşlarında görev yapan sosyal hizmet uzmanlarının deneyimleri. Toplum ve Sosyal Hizmet, 33(1), 133- 158. doi: 10.33417/tsh.950171.
Koçak, M. C. ve Küçük, O. (2020). Suriyeli sığınmacıların toplumsal yaşamda konumlandırılışı: Trabzon örneği. Journal of Humanities and Tourism Research, 10(1), 130-142.
KONDA. (2016). KONDA barometresi: Suriyeli sığınmacılara bakış. Erişim adresi: https://konda.com.tr/rapor/51/suriyeli-siginmacilara-bakis. Erişim tarihi: 17.05.2023.
Mete, H. (2018). Local peoples’ perceptions on Syrian refugees in Turkey: The case of ‘gün’ groups (Yüksek lisans tezi). İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi, Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
Mültecilerle Dayanışma Derneği. (2023). Basın açıklaması: Afette depremzede mültecilere yönelik tutumlar endişe verici. Erişim adresi: https://multeci.org.tr/2023/02/13/afette-depremzede-multecilere-yonelik-tutumlar-endise-verici/. Erişim tarihi: 06.05.2023.
Özdemir, F. ve Öner-Özkan, B. (2016). Türkiye’de sosyal medya kullanıcılarının Suriyeli mültecilere ilişkin sosyal temsilleri. Nesne Dergisi, 4(8), 227-244.
Öztürkler, H. ve Türkmen, G. (2015). Suriyeli mültecilerin Türkiye’ye ekonomik etkileri: Sentetik bir modelleme. Ankara: Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi.
Padilla, Y. (1997). Immigrant policy: Issues for social work practice. Social Work, 6(42), 595-606.
Paksoy, A. F. ve Şentöregil, M. (2018). Türk basınında Suriyeli sığınmacılar: İlk beş yılın analizi (2011-2015). Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 11(1), 237-256.
Pandır, M., Efe, İ. ve Paksoy, A. (2015). Türk basınında Suriyeli sığınmacı temsili üzerine bir içerik analizi. Marmara İletişim Dergisi, 24, 1-26. doi: 10.17829/midr.20152419995.
Salduz, Ç. (2021). Çokkültürcü sosyal hizmetin geçici koruma altındaki Suriyelilere ilişkin uygulamalar kapsamında değerlendirilmesi (Yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. İstanbul.
Sönmez, M. E. ve Adıgüzel, F. (2017). Türkiye’de Suriyeli sığınmacı algısı: Gaziantep şehri örneği. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(3), 797-807.
Trevithick, P. (2000). Social work skills. Buckingham/Philadelphia: Open University Press.
Tunç, A. Ş. (2015). Mülteci davranışı ve toplumsal etkileri: Türkiye’deki Suriyelilere ilişkin bir değerlendirme. Tesam Akademi Dergisi, 2(2), 29-63.
Göç İdaresi Başkanlığı. (2023). Geçici koruma istatistikleri. Erişim adresi: https://www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638. Erişim tarihi: 21.07.2023.
TÜİK (2019). (Türkiye İstatistik Kurumu). Uluslararası göç istatistikleri. Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Uluslararasi-Goc-Istatistikleri-2019-33709. Erişim tarihi: 13.06.2021.
Uçak, O. (2017). Göç hareketleri ve medyada göçmen haberleri. Yeni Medya Elektronik Dergisi, 1(3), 242-254.
UNHCR (2020). (United Nations High Commissioner for Refugees). Erişim adresi: https://www.unhcr.org/tr/unhcr-turkiye-istatistikleri. Erişim tarihi: 13.06.2021.
Ünal, R. ve Gedik, M. (2022). Türkiye’de göç yönetimi ve sosyal hizmet bakış açısından değerlendirilmesi. Toplumsal Politika Dergisi, 3(1), 52-70.
Ünal, S. (2014). Türkiye’nin beklenmedik konukları: “Öteki” bağlamında yabancı göçmen ve mülteci deneyimi. Journal of World of Turks, 6(3), 65-89.
Yazıcı, T. (2016). Yeni medyanın nefret dili: Suriyeli mültecilerle ilgili Ekşi Sözlük örneği. Global Media Journal TR Edition, 7(13), 115-136.
Yılmaz D. ve Günay M. A. (2022). Türk toplumunda Suriyeli sığınmacı algısı. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 117-139.
Zastrow, C. (2014). Sosyal hizmete giriş. Ankara: Nika Yayınevi.