Sema POLATCI, Mihriban CİNDİLOĞLU DEMİRER

Örgütsel-Sosyal Destek İle Duygusal Zekanın İş ve Yaşam Tatmini Üzerine Etkisi

Bu çalışmanın amacı, algılanan örgütsel destek, algılanan sosyal destek ve duygusal zekanın iştatmini ve yaşam tatmini üzerindeki etkilerini belirlemektir. Araştırmanın örneklemini, Çorumilinde bankacılık sektöründe çalışan toplam 223 banka çalışanı oluşturmaktadır. Veriler kolaydaörnekleme yöntemi kullanılarak, anket yolu ile toplanmıştır. Elde edilen veriler doğrultusundaanalizler, SPSS ve AMOS programlarında yapılmıştır. Analiz sonuçları incelendiğinde, algılananörgütsel desteğin iş tatmini ve yaşam tatminini pozitif yönde etkilediği belirlenmiştir. Algılanansosyal destek ile duygusal zekanın iş tatmini ve yaşam tatmini üzerinde etkisi olmadığı tespitedilmiştir. Elde edilen sonuçların hem teorik hem de uygulayıcılar açısından önemine dikkatçekilmiş ve ileride yapılacak olan araştırmalar için öneriler geliştirilmiştir.

The Effects of Organizational-Social Support and Emotional Intelligence on Job and Life Satisfaction

The aim of this study is to determine the effects of perceived organizational support, perceived social support and emotional intelligence on job satisfaction and life satisfaction. Data were collected from the banking sector employees working in Çorum (N=223) via questionnaire method. Based on the data obtained, the analyzes were performed in SPSS and AMOS programs. As a result of the analysis, it was determined that the perceived organizational support has a positive effect on job satisfaction and life satisfaction. Perceived social support and emotional intelligence have no effect on job satisfaction and life satisfaction. The importance of the results in terms of both theoretical and practitioners was drawn and necessary recommendations were developed.

PDF

___

Acar, F. (2002), Duygusal zeka ve liderlik, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12, 53-68.
Akın, M. (2008). Örgütsel destek, sosyal destek ve iş/aile çatışmalarının yaşam tatmini üzerindeki etkileri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 25(2), 141-170.
Akkoç, İ., Çalışkan, A. & Turunç, Ö. (2012). Örgütlerde gelişim kültürü ve algılanan örgütsel desteğin iş tatmini ve iş performansına etkisi: güvenin aracılık rolü. Yönetim ve Ekonomi, 19(1), 105-135.
Allen, D. G., Shore, L. M., & Griffeth, R. W. (2003). The role of perceived organizational support and supportive human resource practices in the turnover process. Journal of Management. 29(1), 99-118.
Baah, K. D. & Mekpor, B. (2017). The leaders’ emotional intelligence An antecedent of employees’ voluntary workplace behaviour: Evidence from the Ghanaian banking sector, African Journal of Economic and Management Studies, 8(3), 352-365.
Bedi, M. & Bedi, K. (2017). Emotional intelligence and life satisfaction: an empirical study among managers in Indian banking sector, Amity Global Business Review. 12, 116-122.
Blau, P. M. (1964). Exchange and Power in Social Life, New Brunswick, New Jersey. Bozoğlan, B. (2014). Çatışmanın yordayıcısı olarak sosyal destek ve yaşam doyumu. Kastamonu Eğitim Dergisi. 22(1), 161-175.
Börk, A. & Adıgüzel, O. (2015). The impact of role conflict and role ambiguity on job satisfaction and organizational commitment: asurvey on banking sector of coastal aegean area. Electronic Turkish Studies, 10(10), 249-266.
Brayfield, A. H. & Rothe, H. F. (1951). An Index of job satisfaction. Journal of Applied Psychology. 35: 307-311.
Chan, D. W. (2006). Emotional Intelligence and Components of Burnout Among Chinese Secondary School Teachers in Hong Kong. Teaching and Teacher Education, 22(8), 1042-1054.
Diener, E., Emmons, A. R., Larsen, J. R. & Griffin, S. (1985). The Satisfaction With Life Scale. Journal of Personality Assessment. 49(1), 71-75.
Dixon, M. A. & Sagas, M. (2007). The Relationship Between Organizational Support, Work Family Conflict, and The Job-Life Satisfaction of University Coaches. Research Quarterly for Exercise and Sport. 78(3), 236-247.
Ducharme, L. & Martin, J. (2000). Unrewarding work, coworker support, and job satisfaction: a test of the buffering hypothesis, Work and Occupations, 27(2), 223-243.
Eisenberger, R., Huntington, R., Hutchison, S. & Sowa, D. (1986). Perceived organizational support, Journal of Applied Psychology, 71(3), 500-507.
Eisenberger, R., Cummings, J., Armeli, S. & Lynch P. (1997). Perceived organizational support, discretionary treatment, and job satisfaction, Journal of Applied Psychology, 82(5), 812-820.
Eker, D., Arkar, H. & Yaldız, H. (2001), Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği’nin Gözden Geçirilmiş Formunun Faktör Yapısı, Geçerlik ve Güvenilirliği, Türk Psikiyatri Dergisi, 12(1), 17-25.
Erdost, Çolak, H. E. (2013). Duygular ve Duygu Durumlar, İçinde, Örgütsel Davranış, Edt. İnci Erdem, Nobel Kitapevi, Ankara.
Emhan, A., Cura, F. & Zincirkıran, M. (2015). İş memnuniyeti ve öğrenme kapasitesinin örgütsel performans üzerindeki etkisi: bankacılık sektöründe bir uygulama, İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 17(2), 92-108.
Evirgen, B., Aziz, B., & Doğaner, D. M. (2016). Banka müdürlerinin etik davranışları çalışanlarının iş tatmini ve örgütsel bağlılıklarını güçlendirir mi?, Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 17(1), 1-21.
Ferguson, M., Carlson, D., Zivnuska, S., & Whitten, D. (2012). Support at work and home: The path to satisfaction through balance. Journal of Vocational Behavior, 80(2), 299-307.
Goleman, D. (2006). Emotional Intelligence: Why it Can Matter More Than IQ, Bantam Books, 10th. New York.
Güner, F., Çiçek, H. & Can A. (2014). Banka çalışanlarının mesleki stres ve tükenmişlik düzeylerinin iş doyumu ve yaşam doyumu düzeyleri ile ilişkisi, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 6 (3), 59-76.
Gürbüz, S. & Şahin, F. (2015). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. 2. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
Kanbur, E., Canbek, M. & Özyer, K. (2017). Çalışanların sosyal destek düzeyleri ile algıladıkları performansları arasındaki ilişkinin incelenmesi: tokat il emniyet müdürlüğünde bir araştırma, International Journal Of Social Science, 59, 309-322.
Keser, A. (2003). Çalışmanın Anlamı, İnsan Yaşamındaki Yeri ve Yaşam Doyumu Üzerine Bir Uygulama. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Korkmazyürek, H. & Hazır, K. (2014). Algı, Tutum ve Duygular, İçinde: Örgütsel Davranış, Edt. Ünsal Sığrı ve Sait Gürbüz, Beta, Basım Yayım Dağıtım, İstanbul.
Kozarevic, E., Peric, A., Delic, A. (2014). Job satisfaction of banking sector employees in the federation Of Bosnia And Herzegovina, economia. Seria Management, Faculty of Management, Academy of Economic Studies, Bucharest, Romania, 17(1), 30-49.
Köker, S. (1991). Normal ve sorunlu ergenlerin yaşam doyumu düzeylerinin karşılaştırılması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
Law, K. S., Wong, C. & Song, L. J. (2004). The construct and criterion validity of emotional intelligence and its potential utility for management studies. Journal of Applied Psychology, 89, 483-496.
Leon, R.-D. & Tanasescu, R.-I. (2018). Emotional intelligence and occupational stress in romanian organizations, Management Dynamics in the Knowledge Economy, 6 (1), 51-65.
Lewin, K. (1951). Field theory in social science: Selected theoretical papers (D. Cartwright, Ed.). Chicago: University of Chicago Press.
Loi, R., Hang-Yue, N. ve Foley, S. (2006). Linking Employees’ Justice Perceptions to Organizational Commitment and Intention To Leave: The Mediating Role of Perceived Organizational Support, Journal of Occupational and Organizational Psychology, 79(1), 101-120.
Naseer M., Shazia A., Mohammad K. U. R. & Fazal H. (2018). The moderating effect of age, gender and educational level on relationship between emotional intelligence and job satisfaction: An analysis of the banking sector of Pakistan, Middle East Journal Of Business, 13(3), 4-12.
Niharika, U & Kiran, V. (2014). Life satisfaction among bank employees, International Journal of Science and Research, 3(6), 1665-1667.
Orgambídez, A. & Almeida, H. (2017). Work engagement, social support, and job satisfaction in Portuguese nursing staff: A winning combination, Article in Applied Nursing Research. 36, 37-41.
Özkalp, E. & Kırel, Ç. (2011), Örgütsel Davranış, Ekin Basım Yayın Dağıtım, 5. Baskı, Bursa.
Pandey, N. & Sharma, M K. (2016). The impact of emotional intelligence on job satisfaction: evidence from a large indian bank, The IUP Journal of Soft Skills, 10 (3), 7-23.
Pavot, W. & Diener, E. (2008). The satisfaction with life scale and the emerging construct of life satisfaction. The Journal of Positive Psychology. 3(2), 137- 152.
Pavot, W., Diener, E., Colvin, C. R. & Sandvik, E. (1991). Further validation of the satisfaction with life scale: evidence for the cross-method convergence of well-being measures. Journal of Personality Assessment. 57(1), 149- 161.
Polatcı, S. (2015). Örgütsel ve sosyal destek algılarının yaşam tatmini üzerindeki etkisi: iş ve evlilik tatmininin aracılık rolü, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(2), 25-44.
Polatcı, S. & Özyer, S. (2015), Duygusal emek stratejilerinin duygusal zekanın tükenmişliğe etkisindeki aracılık rolü, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(3), 15: 131-156.
Rhoades, L. & Eisenberger, R. (2002). Perceived organizational support: A review of the literature, Journal of Applied Psychology, 87(4), 698-714.
Riggle, R. J., Edmondson, D. R., & Hansen, J. D. (2009). A meta analysis of the relationship between perceived organizational support and job outcomes: 20 years of research. Journal Of Business Research. 62(10), 1027-1030.
Robbins, S. P., Odendaal, A., & Roodt, G. (2003). Organizational Behavior. Global and Southern African Perspectives 9th ed. Cape Town: Pearson Education.
Salovey, P., & Mayer, J. D. (1990). “Emotional Intelligence”, Imagination, Cognition and Personality, 9, 185-211.
Sekaran, U. (1989). Paths to the job satisfaction of bank employees. Journal of Organizational Behavior, 10, 347-359.
Sökmen, A. & Ekmekçioğlu, E. B. (2016). Algılanan örgütsel desteğin duygusal bağlılıkla ilişkisinde iş tatmininin aracılık rolü: kamu sektöründe bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi. 8(2), 118-133.
Sökmen, A. & Benk, O. (2019). Algılanan örgütsel destek, iş tatmini ve diğergamlık ilişkisi: akademisyenler üzerine bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi. 11(3), 2231-2241.
Sudak, M. & Zehir, C. (2013). Kişilik tipleri, duygusal zeka, iş tatmini ilişkisi üzerine yapılan bir araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi. 11 (22) , 141-165.
Spector, P. E. (1997). Job satisfaction: Application, assessment, causes, and consequences (Vol. 3). Sage publications.
Şahin, S., Aydoğdu, B. & Yoldaş, C. (2011). Duygusal zekâ ve iş doyumu arasındaki ilişkiler: eğitim müfettişleri üzerinde bir araştırma. İlköğretim Online. 10(3), 974-990.
Thevanes, N. & Y. Saranraj, Y. (2018). The impact of perceived organizational support on job satisfaction of academic staff. Asian Journal of Economics, Business and Accounting. 6(2), 1-8.
Topkaya, N. & Büyükgöze Kavas, A. (2015). Algılanan sosyal destek, yaşam doyumu, psikolojik yardım almaya ilişkin tutum ve niyet arasındaki ilişkiler: bir model çalışması, Turkish Studies, International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 10(2), 979- 996.
Yalçın, İ. (2015). İyi oluş ve sosyal destek arasındaki ilişkiler: Türkiye’de yapılmış çalışmaların meta analizi. Türk Psikiyatri Dergisi. 26(1), 21-32.
Yıldırım, İ. (1997). Algılanan sosyal destek ölçeğinin geliştirilmesi güvenirliği ve geçerliği, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 81-87.
Zhang, L., Lin, Y. & Wan, F. (2015). Social support and job satisfaction: elaborating the mediating role of work-family ınterface. Current Psychology. 34(4), 781-790.
Zimet, G. D., Dahlem, N. W., Zimet, S. G. & Farley, G. K. (1988), The multidimensional scale of perceived social support, Journal of Personality Assessment, 52(1), 30-41.
Wong, C. S. & Law, K. S. (2002). The effects of leader and follower emotional intelligence on performance and attitude: An exploratory study. Leadership Quarterly, 13, 243-274.