İLK HALKA ARZLARA YÖNELİK KISA DÖNEM FİYAT PERFORMANS İNCELEMESİ ve SEKTÖREL KARŞILAŞTIRMA

Çalışmanın amacı, son yıllarda gerçekleşen ilk halka arzlara ilişkin kısa dönem hisse getirileri incelenerek düşük fiyatlandırmanın varlığını araştırmaktır. Bu amaçla Borsa İstanbul’da 2015-2021 yılları arasında halka arzı gerçekleşen 57 şirket incelenmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre, ilgili dönemde ilk gün ortalama %6,25 düzeyinde anormal getiri elde edilebileceği diğer bir ifadeyle düşük fiyatlandırmanın var olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca 2020 yılında ilk gün ortalama anormal getirilerin %10’un üzerinde olduğu ve 7 günlük kümülatif anormal getirilerinin %70 düzeyine ulaştığı sonucuna varılmıştır. 17 farklı sektörden 57 şirketin halka arz olduğu 2015-2021 döneminde en fazla halka arz bilişim sektöründe gerçekleşmiştir. İlk gün en yüksek ortalama anormal getirinin ise ulaştırma ve depolama sektöründe olduğu ve bu sektörü bilişim sektörünün izlediği görülmüştür. Bununla birlikte; 17 farklı sektörün 14’ünde, ilk gün ortalama anormal getirilerin pozitif olduğu, 3 sektörde negatif olduğu tespit edilmiştir. Bu üç sektör; gayrimenkul yatırım ortaklığı, holding ve yatırım şirketleri ile insan sağlığı ve sosyal hizmetler sektörleridir.

Anahtar Kelimeler:

İlk Halka Arz, Düşük Fiyatlandırma, Borsa İstanbul

Assessment of Tourism Sector for Turkish Economy: An Input – Output Analysis

Tourism sector is one of the important sectors for the countries in terms of increasing employment opportunities, providing income for the economy and raising the foreign currency earnings. Employing 2002 and 2012 input-output tables, the aim of this study is to assess tourism sector of Turkey with the input-output model. According to the results obtained, sectors related to tourism are slightly above the average among all other sectors in terms of employment multipliers, output multipliers and forward - backward linkage effects. The multipliers and linkage effects of these sectors have generally increased in the year of 2012 compared to 2002. Based on Hirschman categories, although the importance of sectors related to tourism generally increased compared to the year of 2002, these sectors are not in the “key sector” category. Consequently, policies increasing the linkages of the tourism sector with the overall economy should be implemented.

Keywords:

Tourism Sector, Input – Output Analysis, Turkey,

PDF

___

Açıkgöz, Ş. ve Gökkaya, V. (2017). Türkiye’de ilk halka arz getirilerinin değişkenliği. Ege Akademik Bakış, 17 (1), 33-58.
Borges, M. R. (2007). Underpricing of ınitial public offerings: The case of Portugal. Int Adv Econ Res, 13, 65–80.
Chipeta, C. ve Jardine, A. (2014). A review of the determinants of long run share price and operating performance of ınitial public offerings on the Johannesburg Stock Exchange. International Business & Economics Research Journal, 13(5), 1161-1176.
Çakır, H. ve Akkoç, S. (2015). İlk halka arzların kısa dönem fiyat performansları: Borsa İstanbul’da sektörel karşılaştırmalı bir uygulama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15 (4), 159-170.
Çelik, M. K. (2016). Firmaların ilk halka arz sonrası faaliyet performanslarının değerlendirilmesi: Borsa İstanbul örneği. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12 (27), 267-282.
Derrien, F. (2010). Initial public offerings. H. K. Baker ve J. R. Nofsinger, (Ed.). Behavioral finance: Investors, corporations and markets içinde (s. 475-490). USA: John Wiley & Sons.
Elma, O. E. (2020). Underpricing puzzle at the scope of share return: A closer look at initial public offerings at Borsa Istanbul. Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 16 (1), 1-14.
Fıratoğlu, B. ve İmişiker, S. (2007). İlk Halka Arz Sonrası Fiyat Hareketleri ve Fiyat İstikrarı Sağlamaya Yönelik İşlemler. Sermaye Piyasası Kurulu Araştırma Raporu, Ankara.
Helwege, J., Pirinsky, C. ve Stulz, R. M. (2007). Why do firms become widely held? An analysis of the dynamics of corporate ownership. The Journal of Finance, 62 (3), 995-1028.
Karaa, İ. E. (2018). Borsa İstanbul’a kayıtlı firmaların halka arz öncesi ve sonrası finansal karakteristikleri. Muhasebe ve Finansman Dergisi, Ocak 2018, 165-176.
Khan, S., Anuar, M. A. ve Malik, M. F. (2014). Review of short term and long term performance of ınitial public offering. Sains Humanica, 2:3 (2014), 113-116.
Khin, E. W., Wong, W. B. ve Ting, L. S. (2017). Initial public offering (IPO) underpricing in Malaysian settings. Journal of Economic & Financial Studies, 05 (03), 14-25.
Kurtaran, A. T. (2012). Türkiye’de ilk halka arzların fiyat performanslarının sektörler itibariyle karşılaştırılması. Doktora Tezi, Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi.
Kurtaran, A. T. (2013). Türkiye’deki ilk halka arzların ilk getirileri ile uzun dönem fiyat performansları arasındaki ilişkinin analizi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 11 (Yaz 2013), 185-210.
Küçükkocaoğlu, G. ve Alagöz, A. (2009). İMKB’de uygulanan halka arz yöntemlerinin karşılaştırmalı analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24 (2), 65-86.
Ljungqvist, A. P. (1994). Pricing initial public offerings: Further evidence from Germany. European Economic Review, 41 (1997), 1309-1320.
Mhagama, F. L. ve Topak, M. S. (2019). The relationship between ınitial public offering and firm performance: A research on Borsa Istanbul (BIST). Istanbul Gelisim University Journal of Social Sciences, 6 (GELISIM-UWE 2019 Special Issue), October 2019, 82-93.
Otlu, F. ve Ölmez, S. (2011). Halka ilk kez arz edilen hisse senetlerinin kısa dönem fiyat performansları ile fiyat performansını etkileyen faktörlerin incelenmesi, İMKB’de bir uygulama. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 2 (2), 14-44.
Ritter, J. R. (1984). The "Hot Issue" Market of 1980. The Journal of Business, 57 (2), 215-240.
Ritter, J. R. ve Welch, I. (2002). A review of IPO activity, pricing, and allocations. The Journal of Finance, 57 (4), 1795-1828.
Sağlam, G. Y. ve Çelik, A. E. (2011). İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda düşük fiyatlandırma ve aracılık türü, arz yılı, aracı kurum etkileri üzerine bir araştırma. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 12 (2), 289-303.
SPK, (2021). Halka Açılma Sözlüğü. https://www.spk.gov.tr/Sayfa/Index/16/1, (Erişim Tarihi: 15.06.2021).
Ünlü, U. ve Ersoy, E. (2008). İlk halka arzlarda düşük fiyatlama ve kısa dönem performansın belirleyicileri: 1995-2008 İMKB örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23 (2), 243-258.
Veri Analiz Platformu, (2021). Yatırımcı İstatistikleri. https://www.vap.org.tr/uyruk-bazinda-yatirimci-sayilari, (Erişim Tarihi: (10 Ekim 2021).
Yaşar, G., Terim, B. ve Kayalı, C. (2020). Borsa İstanbul’ da 2013-2018 yılları arasında ilk kez halka arz edilen payların kısa dönem fiyat performanslarının incelenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12 (4), 3965-3980.
Yazaroğlu, B. (2015). 2010-2014 Yılları arasında halka arz edilen hisse senetlerinin kısa dönem performansları. Yüksek Lisans Tezi, Ankara: TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi.
Yıldırım, D. ve Dursun, A. (2016). Borsa İstanbul’daki ilk halka arzlarda ilk gün düşük fiyat anomalisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30 (1), 189-202.