12069

İttihat ve Terakki Yönetimi ve Gayrimüslim Cemaatler

Yirminci yüzyılın ilk yılları Osmanlı Devleti’nde otuz üç yıl iktidarı elindebulunduran Sultan Abdülhamid ile muhalefetin mücadelesi ile geçmiştir. Buçerçevede Osmanlı asker ve aydınlarından müteşekkil İttihat ve Terakki Cemiyeti,muhalefetini daha kapsamlı ve etkin kılmak için gayrimüslim Osmanlı tebaasıile de yakın işbirliği içerisine girmiştir.İttihatçıların Sultan Abdülhamit’in güçlü ve baskıcı yönetimine karşı ayrılıkçıErmeni örgütleri, Rum Ortodoks cemaati ve Yahudi cemaati ile kurulanstratejik işbirliği “Hürriyetin İlanı” sonrası umulan sürekliliği göstermeyecektir.Yahudi cemaati, İttihat ve Terakki yönetimindeki devletin yanında yer alırkenilerleyen süreç Rum ve Ermeni cemaatleri ile İttihatçıların yollarının ayrılmasıile sonuçlanacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Osmanlı Devleti, İttihat ve Terakki Cemiyeti, Gayri

The early years of the 20th century passed under the shadow of the power struggle between Sultan Abdulhamid who ruled the country for 33 years and his opponents. In this sense, the Committee of Union and Progress composed of Ottoman soldiers and intellectuals collaborated with the non-Muslim Ottoman subjects in order to make its opposition more comprehensive and effective. However, contrary to all expectations, the strategic cooperation among the members

Keywords:

Ottoman State, the Committee of Union and Progress, Non-Muslim,

PDF

___

Ahmet Şerif, Anadoluda Tanin, Hazırlayan: Mehmet Çetin Börekçi, TTK yay, Ankara 1999.
Apak, Rahmi, Yetmişlik Bir Subayın Hatıraları, TTK yayınları, Ankara 1988.
Aydoğan, Erdal - İsmail Eyüboğlu (Hazırlayanlar), Bahaeddin Şakir Beyin Bıraktığı Vesikalara Göre İttihat ve Terakki, Alternatif yay., Ankara, 2004.
Bali, Rıfat N., Bir Türkleştirme Serüveni (19231945), İletişim yayınları, İstanbul 2001.
Bali, Rıfat N., Musanın Evlatları Cumhuriyetin Yurttaşları, İletişim yayınları, İstanbul 2001.
Bayur, Yusuf Hikmet, Türk İnkılâbı Tarihi, C. I, Kısım II, TTK yay., Ankara 1991.
Besalel, Yusuf, Osmanlı ve Türk Yahudileri, Gözlem yay., İstanbul 1999.
BOA (Başbakanlık Osmanlı Arşivi), DH. İD. D. No: 211, V. No: 1, 1328 R. 22
Castellan, Georges, Balkanların Tarihi, Milliyet yayınları, İstanbul 1993.
Emiroğlu, Kudret, Anadoluda Devrim Günleri II. Meşrutiyetin İlanı, İmge Kitabevi yayınları, Ankara 1999.
Galanti , Avram, Türkler ve Yahudiler, İstanbul 1947.
Hanioğlu, M. Şükrü, Bir Siyasal Örgüt Olarak Osmanlı İttihad ve Terakki Cemiyeti ve Jön Türklük 18891902, İletişim yayınları, İstanbul 1985.
Koçaş, Sadi, Tarihte Ermeniler ve Türk Ermeni İlişkileri, Kastaş yayınları, İstanbul 1990.
Levi , Avner, Türkiye Cumhuriyetinde Yahudiler, Redaksiyon: Rıfat N. Bali, İletişim yayınları, İstanbul 1998.
Lewis, Bernard, Modern Türkiyenin Doğuşu, TTK yayınları, Ankara, 1993.
Minassian, Anahide Ter, 18761923 Döneminde Osmanlı İmparatorluğunda Sosyalist Hare- ketin Doğuşunda ve Gelişmesinde Ermeni Topluluğunun Rolü, der. Mete, Tunçay - Erik Jan, Zürcher, Osmanlı İmparatorluğunda Sosyalizm ve Milliyetçilik 18761923, İletişim, İstanbul 2000.
Ortaylı, İlber, Son Devirde Osmanlı Musevileri, Osmanlı İmparatorluğunda İktisadi ve Sos- yal Değişim Makaleler I, Turhan Kitabevi, yay., Ankara 2004.
Talat Paşa, Talat Paşanın Anıları, yayına haz.: Alpay Kabacalı, İş Bankası Kültür yayınları, İstanbul 2003.
Tunaya, Tarık Zafer, Türkiyede Siyasal Partiler, c. 1, İkinci Meşrutiyet Dönemi, Hürriyet Vakfı yayınları, İstanbul 1988.
Tunçay, Mete - Erik Jan, Zürcher, Osmanlı İmparatorluğunda Sosyalizm ve Milliyetçilik 1876 1923, İletişim yay., İstanbul 2000.
Von Grunebaum, Gustave Edmund, İslâmiyet 2. Kitap Osmanlı Devletinin Kuruluşundan Gü- nümüze Kadar-1, Çev. Esat Mermi Erendor, Bilgi yay., Ankara 1993.
Yalçın, Hüseyin Cahit, Siyasal Anılar, Baskıya Hazırlayan Rauf Mutluay, İş Bankası Kültür yayınları, İstanbul 1976.
Yalman, Ahmet Emin, Yakın Tarihte Gördüklerim ve Geçirdiklerim, c. 1, Rey yayınları, İstanbul 1970.