MESS GREVLERİ 1977–1980

The strikes of MESS, 1977–1980 are the most effective, broad-based and sustained labour actions in the recent history of Turkey. Organized and carried out during a period of economic disintegration and political instability, these strikes had a political mission from the outset, influencing heavily the agenda for the country and providing an important platform for discussion in the rise and fall of the socialist movement. They are extremely important and instructive not only in connection with the relation between politics and the union movement, but also for the new ideas about unions and union activity they gave rise to at the time. Moreover, they have also provided the union movement with invaluable experience in improving the tecnique of collective bargaining and enhancing the strategy of strikes. The objective of this paper is to take stock of this important experience, albeit in its most essential and basic features

___

  • Ataç, Sami (1977), Bu mudur sınıf sendikacılığı? Otomobil-İş Aylık Dergi, Haziran 1977, Sayı: 55.
  • Banksen; Aylık Yayın Organı (1979), Ekim 1979, Sayı: 62.
  • Banksen; Aylık Yayın Organı (1979), Kasım 1979, Sayı: 63.
  • Baydar, Oya (1977), Eleştiriden İhanete, Politika Gazetesi, 20 Aralık 1977.
  • Bezirci, Asım (1978), Aziz Nesin, MESS Grevi, Nazım Hikmet (I), Politika Gazetesi, 29 Mart 1978,
  • Birleşik Metal-İş Arşivi: Maden-İş Gazete, Özel Sayı, DİSK’i bölmek ihanettir
  • Birleşik Metal-İş Arşivi: T. Maden-İş, Bank-Sen, Baysen ve Yeraltı Maden-İş Sendikaları Genel Yönetim Kurullarının DİSK Onur Kurulu kararına karşı ortak açıklaması
  • Boratav, Korkut (2003); XX. Yüzyıldan XXI. Yüzyıla: Türkiye Ekonomisinin Genel Görünümü; Özgür Üniversite'de 22 Şubat 2003 tarihinde verdiği konferansın banttan çözülmüş versiyonu; http://www.uzaklar.net/ Erişim: Ekim 2005
  • Boratav, Korkut (2005), 1980’li Yıllarda Türkiye’de Sosyal Sınıflar ve Bölüşüm, , İmge Kitabevi, İstanbul, Eylül 2005.
  • Boratav, Korkut (1988), Türkiye İktisat Tarihi, Gerçek Yayınevi, Yeni Dizi:1, İstanbul, Şubat 1988.
  • Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Web: http://www.disk.org.tr/
  • DİSK 6. Genel Kurulu Çalışma Raporu (1977), İstanbul, 22–26 Aralık 1977.
  • DİSK 7. Genel Kurulu Çalışma Raporu (1980), İstanbul, 25–30 Haziran 1980.
  • DİSK Dergi (1976), 25, Temmuz 1976.
  • DİSK Dergi (1976), 26, Ağustos 1976.
  • DİSK Dergi, (1976) 27, Eylül 1976.
  • DİSK Dergi (1977), 2 (32)Şubat 1977.
  • DİSK Dergi (1977), 3 (33) Mart 1977.
  • DİSK Dergi (1977), 3, Mart 1977.
  • DİSK Dergi (1977), 4, Nisan 1977.
  • DİSK Dergi (1977), 5–6 (35–36) Mayıs-Haziran 1977.
  • DİSK Dergi (1979), 8 (56), Ağustos 1979.
  • DİSK, Toplu İş Sözleşmesi Kanun Önerisi, Web: http://www.disk.org.tr/ Erişim: Kasım 2006. Kasım 2006.
  • Eriş, Hasan (1988), Grup Sözleşmelerini Kabul Etmek Bir Teslimiyet Değil, İşçinin Alınteri; Aylık Yayın Organı, 1 Nisan 1988, Yıl: 2, Sayı: 16.
  • Gelenek ve Gelecek MESS’in 40 Yılı (1999), İstanbul, Aralık 1999.
  • Gülmez, Mesut (2005), Sendikal Haklarda Uluslararası Hukuka ve Avrupa Birliğine Uyum Sorunu; Belediye-İş Yayınları, Ankara Eylül 2005
  • Hürcam-İş Aylık Yayın Organı (1979), Kasım 1979, Sayı: 40.
  • Kristal-İş Sendikası Haber Ajansı (1979), 29 Ekim 1979, Sayı: 979/1–18.
  • Maden-İş Gazete (1977), 15 Ağustos 1977, Sayı: 92.
  • Maden-İş Gazete (1977), 30 Ağustos 1977, Sayı: 93.
  • Maden-İş Gazete (1997), 1 Kasım 1977, Sayı: 95.
  • Maden-İş Gazete (1977), Lokavtınız Vız Gelir Bize Vız, Özel Sayı, 24.10.1977.
  • Maden-İş, Gazete (1978),15 Şubat 1978, Sayı: 97.
  • Maden-İş Gazete (1978), 1 Haziran 1978. Sayı: 102.
  • Maden-İş Gazete (1978), 15 Temmuz 1978, Sayı: 104.
  • Maden-İş Gazete (1978), 15 Ağustos 1978. Sayı: 105
  • Maden-İş Gazete (1979), 15.8.1979, Sayı: 121.
  • Maden-İş Gazete (1979), 1 Ekim 1979, Sayı: 123.
  • Maden-İş Gazete (1980), Temmuz 1980, Sayı: 139.
  • MAHA Ajansı (1979), Gün: 24.9.1979, Sayı: 979/117.
  • MAHA Ajansı (1978), Gün: 4.2.1978, Sayı: 978/1.
  • MAHA Ajansı (1978), Maden-İş Sendikası Genel Yürütme Kurulunun Grev ve Lokavttan Çıkan Üyelerine Bildirisi, Gün: 4.2.1978, Sayı: 978/1 Ek.
  • MESS Gazetesi, 21 Aralık 1977.
  • MESS Gazetesi, 8.7.1977, Sayı: 298.
  • Nesin, A. (1981), Büyük Grev, Aziz Nesin’in Hikâye Kitapları Dizisi. 34, Nesin Vakfı, İstanbul, 1981.
  • Nesin, Aziz (1981), Yanıtım, Büyük Grev, Aziz Nesin’in Hikâye Kitapları Dizisi. 34, Nesin Vakfı, İstanbul, 1981.
  • Otomobil-İş Aylık Dergi (1977), Şubat-Mart 1977, Sayı: 52.
  • Otomobil-İş Aylık Dergi (1977), Ağustos 1977, Sayı: 56.
  • Otomobil-İş Aylık Dergi (1977), Ağustos–2, 1977, Sayı: 57.
  • Otomobil-İş Aylık Dergi (1977), Eylül 1977, Sayı: 58.
  • Otomobil-İş Aylık Dergi (1980), Aralık 79-Ocak 80, Sayı: 79.
  • Otomobil-İş Aylık Dergi (1980), Aralık 79-Ocak 80, Sayı: 79.
  • Öz, Rasim (2002), Kemal Türkler Kürsüde, Ketev Yayınları, İstanbul, 2002.
  • Özeren, A. Aydın (1977), MESS’in Uyduları ve Yandaşları, Otomobil-İş Aylık Dergi (1977), Başyazı, Mayıs 1977, Sayı: 54, s. 1.
  • Petrol-İş (1985), ’85 Petrol-İş Yıllığı, Araştırma–8, 1986, İstanbul.
  • Petrol-İş; 63 Grev 63 Mücadele (1987), Yayın: 16, Eylül 1987, İstanbul.
  • Şafak, Can (2006), Sendikalar Eriyor, Birgün Gazetesi, 28 Ocak 2006.
  • Şafak, Can (2006), DİSK Tarihinden Bir Yaprak: Eylem Birliği (1978-1980), sendika.org, 22 Şubat 2006.
  • Şafak, Can (2006), Türkiye’de Toplu Pazarlığın Değişen Çizgisi (1980–2005), Çalışma ve Toplum, DİSK/Birleşik Metal-İş, Ekonomi ve Hukuk Dergisi, 10, 2006/3.
  • Şafak, Can (1988), Eskimiş Yeni Oyun mu? Oyunun Kuralı mı? İşçinin Alınteri; Aylık Yayın Organı, 1 Nisan 1988; Yıl: 2, Sayı: 16.
  • T.C. Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü Web: http://www.byegm.gov.tr/
  • T.C. Başbakanlık Özlük ve Yazı İşleri Müdürlüğü, 5.3.1980 tarih ve 383–02205 sayılı “Toplu Sözleşme Koordinasyon Kurulu” konulu Genelge.
  • T.C. Başbakanlık Toplu Sözleşme Koordinasyon Kurulu, 13.6.1980* gün ve Müs. 8 sayılı, Toplu Sözleşme Koordinasyon Kurulunun Tespit Ettiği Esaslar, konulu yazı.
  • T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı; Çalışma Hayatı İstatistikleri Web. http://www.calisma.gov.tr/istatistik/cgm/yillar_tis.htm;
  • T.C. Sıkıyönetim Komutanlığı Askeri Savcılığı, İddianame, DİSK - DİSK’e Bağlı Sendikalar-İlgili Kişi ve Kuruluşlar Soruşturması 1, İstanbul, 25 Haziran 1981, E.1980/3971, K.1981/1291.
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi Web: http://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/hukumetler.htm
  • Tercüman Gazetesi, 13 Temmuz 1977.
  • Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti Programı. http://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/hp44.htm
  • Türk-İş XI. Genel Kurula Sunulan Çalışma Raporu (1979); 16–22 Nisan 1979, Ankara.
  • Türk-İş 12. Genel Kuruluna Sunulan Çalışma Raporu (1982), Ankara 24–28 Mayıs 1982, Türk-İş Yayınları No. 139.
  • Türk-İş, Aylık Yayın Organı (1989), Aralık 1989, Sayı: 242.
  • Türkiye Maden-İş Sendikası XXII. Dönem Çalışma Raporu (1977), İstanbul, Eylül 1977.
  • Türkiye Sendikacılık Ansiklopedisi (1998), Türkiye Maden-İş Sendikası, Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı Ortak Yayını, İstanbul, 1998.
  • Üstün, Süleyman (1977), Nesin? (2), Politika Gazetesi, 14 Aralık 1977.
  • Yükselen, İ. H. (1998), MESS Grevleri (1964–1980), Türkiye Sendikacılık Ansiklopedisi (1998), Cilt: 2.