Endüstri ilişkileri disiplinin kayıp halkası olarak toplumsal cinsiyet

Özet: Toplumsal cinsiyet olgusunun endüstri ilişkileri sınırları dışında kalması ya da bırakılması bir problem olarak birçok araştırmacı tarafından ele alınmaktadır. Kadınların eğitim seviyesinin yükselmesi ve çalışma hayatına katılımının artmasıyla birlikte kadın araştırmacılar sosyal bilimleri yeniden şekillendirmeye başlamış, bu durum endüstri ilişkileri alanında da kadın ve toplumsal cinsiyet çalışmalarına ilgiyi arttırmıştır. Son dönemlerde geleneksel endüstri ilişkileri disiplini içinde toplumsal cinsiyet ya da kadın konusuna yönelik ilgi ve farkındalık artmakla birlikte endüstri ilişkileri aktörleri ve kurumlarını toplumsal cinsiyet bakış açısıyla inceleyen bir endüstri ilişkileri teorisi bulunmamaktadır. Bu çalışmada endüstri ilişkileri disiplini içinde toplumsal cinsiyetin yeri incelenecektir. Endüstri ilişkileri çalışmaları ile toplumsal cinsiyeti bütünleştirmek için oldukça yararlı bir çerçeve sunan Gramscinin hegemonya, ideoloji ve sağduyu kavramları analiz edilecektir.

Abstract: Many researchers are studying on social gender phenomenon which is staying or leaving out of the borders of industrial relations as a problem. By increasing the education level of women and participating in working life, female researchers have begun to reformulate social sciences and this situation attracts the attention of industrial relations field to women and social gender studies. Although, interest and awareness about social gender or women has been increasing recently, there is no industrial relations theory examing the the actors and institutions of industrial relations in the point view of social gender. In this study, the place of social gender will be examined in the discipline of industrial relations. Hegemony, ideology and goodsense concepts of Gramsci, who has presented a very useful frame of industrial relations studies in order to integrate social gender by industrial relations, will be analyzed.

___

Abbott, K. (2006) A Review of Employment Relations Theories and Their Application. Problems and Perspective in Management, 1, 187-199.

Aka, A. (2009) Antonio Gramsci ve Hegemonik Okul. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 12, Sayı 21, 329-338.

Altuntaş, B. ve Topcuoğlu, R.A. (2014) Engelli Hakları, Bakım Güvencesi ve Toplumsal Cinsiyete Dayalı İş Bölümü Çerçevesinde Evde Bakım Hizmeti VI. Sosyal İnsan Hakları Ulusal Sempozyumu, 13-14 Kasım, Eskişehir, 307-322.

Carnoy, M. (2001) Gramsci ve Devlet, Mehmet Yetiş (Çev.), Praksis, Sayı 3, 252-278.

Danieli, A (2006) Gender: The Missing Link in Industrial Relations Research. Industrial Relations Journal, Vol.37, Iss.4, 329-343.

Demirbilek, S (2007) Cinsiyet Ayrımcılığının Sosyolojik Açıdan İncelenmesi., Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, Cilt 44, Sayı 511, 12-27.

Dunlop, J. (1993) Industrial Relations Systems. Boston: Harward Business School Press Classic.

Edlund, J. (2003) The Influence of the Class Situations of Husbands and Wives on Class Identity, Party Preference and Attitudes Towards Redistribution: Sweden, Germany and the United States. Acta Sociologica, 46, 195-213.

Edwards, P. (2005) The Challenging But Promising Future of Industrial Relations: Developing Theory and Method in Context-Sensitive Research., Industrial Relations Journal, Vol.36, Iss.4, 264-282.

Elson, D. (1999) Labor Markets as Gendered Institutions: Equality, Efficiency and Empowerment Issues, World Development, Vol.27, No.3, 611-627.

Flanders, A. (1968) Collective Bargaining: A Theoretical Analysis., British Journal of Industrial Relations, Vol.6, Iss.1, 1-26.

Forrest, A. (1993) A View From Outside the Whale: The Treatment of Women and Unions in Industrial Relations., Briskin and McDermott (Ed.) Women Challenging Unions: Feminism, Democracy and Militancy içinde Toronto: University of Toronto Press, 325-341.

Gramsci, A. (1971) Antonio Gramsci: Selection from Prison Notebooks. Q. Hoare and G.N.Smith, (Ed.) London: Lawrence&Wishart , 450-480.

Gramsci, A. (2003) Hapishane Notları. A. Tokatlı (Çev.), İstanbul: Gerçek Yayınlar, 18-40.

Hakim, C. (1991) Grateful Slaves and Self-made Women: Fact and Fantasy in Womens Work Orientations., European Sociological Review, 7(2), 101- 118.

Hansen, L.L. (2002) Rethinking The Industrial Relations Tradition From a Gender Perspective: An Invitation to Integration., Employee Relations, Vol.24, Iss:2, 190-210.

Hartley, J. (1992) Joining a Trade Union. Hartley, J. and Stephenson, G. (Ed.), Employment Relations içinde, London: Blackwell, 163-183.

Healy, G., Hansen, L. and Ledwith, S. (2006) Editorial: Still Uncovering Gender in Industrial Relations, Industrial Relations Journal, 37: 4, 290-298.

Holgate, J; Hebson, G. and McBride A. (2006) Why Gender and Difference Matters: A Critical Appraisal of Industrial Relation Research, Industrial Relations Journal, 37: 4, 310-328.

Kağnıcıoğlu, D. (2010) Endüstri İlişkileri Sistemi, Kağnıcıoğlu, D.; Uçkan, B. (Ed.), Endüstri İlişkileri içinde Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını, 25-41.

Karadeniz, O. (2011) Türkiyede A Tipik Çalışan Kadın ve Yaygın Sosyal Güvencesizlik., Çalışma ve Toplum, 2011/2, Sayı: 29, 83-127.

Kirton G., Greene, A. (2005) Gender, Equality and Industrial Relations in The New Europe: An Introduction, European Journal of Industrial Relations, 11:141.

Kirton, G. (2006) The Making of Women Trade Unionists, Gender and Organizational Theory Series, Hampshire: Ashgate, 1-25.

Koray, M. (2005) Avrupa Birliği ve Türkiyede Cinsiyet Eşitliği Politikaları, Çalışma ve Toplum, 2011/2, 13-54.

Ledwith, S. (2012) Outside, Inside: Gender Work in Industrial Relations., Equality, Diversity and Inclusion: An International Journal, Vol. 31, Iss: 4, 340-358.

Omay, U. (2011) Yedek İşgücü Ordusu Olarak Kadınlar., Çalışma ve Toplum, 2011/3, Sayı: 30, 137-165.

Örücü, E.; Kılıç, R. ve Kılıç T. (2007) Cam Tavan Sendromu ve Kadınların Üst Düzey Yönetici Pozisyonuna Yükselmelerindeki Engeller: Balıkesir İli Örneği., Yönetim ve Ekonomi, C.14, S.2, 117-135.

Özçatal, E.O. (2011) Ataerkillik, Toplumsal Cinsiyet ve Kadının Çalışma Yaşamına Katılımı., Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 1, 21-38.

Özkazanç, A. Bilim ve Toplumsal Cinsiyet, http://kasaum.ankara.edu.tr/görsel/129952923 (11.12.2013).

Pocock, B. (1997) Gender in The Field of Industrial Relations: What Are We Missing? Current Research in Industrial Relations, Proceedings of The 11th AIRAANZ Conference, Brisbane, Queensland, Austria, 30 January-1 February 1997.

Pocock, B. (2000) Analysing Work: Arguments For Closer Links Between The Study of Labour Relations and Gender Bias., Journal of Interdisciplinary Gender Studies, Vol.5, No.2, 10-25.

Pollert, A. (1997) Gender and Class Revisited: Or The Poverty of Patriarchy., Sociology, Vol.30, No. 4, 639 659.

Rubery, J. and Fagan, C. (1995) Comparative Industrial Relations Research: Towards Reversing The Gender Bias. British Journal of Industrial Relations, Vol.33, No.2, 209-306.

Scott, J. (2007). Toplumsal Cinsiyet: Faydalı Bir Tarihsel Analiz Kategorisi, İstanbul: Agora Kitaplığı, 10-25.

Suğur, S. (2005) Türkiyede Tekstil Sektöründe Kadın Emeği ve Değişen Toplumsal Cinsiyet İlişkileri. Amme İdaresi Dergisi, Cilt 38, Sayı 1, 47-68.

Wajcman, J. (2000) Feminism Facing Industrial Relations in Britain. British Journal of Industrial Relations, 38:2, 183-201.

Waters, M. (2008) Modern Sosyoloji Kuramları (çev. Z. Cirhinlioğlu), İstanbul: Gündoğan Yayınları, 380-40.

http://eee.bianet.org/.../125439-varto-belediyesinde-yuzde-50-kadin-kotasi (8.11.2013).

http://www.kesk.org.tr/node/221 (12.10.2013).