Yusuf Emre KARAKAŞ, İsmail GÜÇLÜ, Serbülent KAPICI

COVİD-19 pandemi sürecinde konaklama işletmelerinde tedarik zincirinde tedarikçi performansının değerlendirilmesi

İşletmeler değişen pazar koşulları ile birlikte yoğun rekabetin yaşandığı piyasalarda, tüketicilerin ihtiyaçlarını etkin ve hızlı bir şekilde karşılamak durumundadır. Bu da tedarik zincirindeki bütün fonksiyonların birbiri ile uyumlu bir şekilde çalışmalarını gerektirmektedir. İşletmelerin müşteri memnuniyetlerini en üst düzeye çıkarmak ve rekabet avantajını sürekli kılmak için tüm süreçlerin en iyi şekilde yönetilmesi büyük önem arz etmektedir. Firmaların mal ve hizmet alımı konusunda birlikte çalışacağı tedarikçilerin değerlendirilmesi önemli bir süreçtir. Bu husus, tedarikçiden beklenecek mal ve hizmetin kalitesi ve etkinliği bakımından büyük önem arz etmektedir. Müşteri memnuniyetinin önemli olduğu konaklama işletmelerinde tedarikçi performansının değerlendirilmesi, hizmetin kalitesine direkt etki edecek olması bakımından önemli bir problemdir. Bu çalışma, konaklama işletmelerinde faaliyet gösteren bir firmanın tedarikçi performans değerlendirmesi sürecini içermektedir. Bu çalışmadaki amaç, konaklama ve hizmet sektöründe performans değerlendirme ölçütlerini belirlemek, bu ölçütlere dayanarak potansiyel tedarikçileri belirlenen kriterler doğrultusunda değerlendirmek ve en uygun olanını tespit etmektir. Bu çalışmada çok kriterli karar verme yöntemlerinden biri olan Bulanık Analitik Hiyerarşi Prosesi (BAHP) ile COVİD-19 sürecinde konaklama işletmelerinde tedarikçi secimi performansı değerlendirilmiştir. Sektörden satın alma uzmanlarından elde edilen bilgiler çözümlenerek nitel analize tabi tutulmuş ve bu araştırmanın ana kriterleri ile alt kriterleri oluşturulmuştur. Kriterlerin öncelik sırası ve ağırlıkları ikili karşılaştırma matrisleri kullanılarak bulunmuştur. Adana ilinde 5 yıldızlı bir konaklama işletmesinin pandemi sürecinde işletmenin gıda tedarikini sağlayan 3 tedarikçisi değerlendirilerek performansları ölçülmüştür.

Assessment of supplier performance in the supply chain of hospitality enterprises during the COVID-19 pandemic process

Businesses have to meet the needs of consumers effectively and quickly in markets where there is intense competition with changing market conditions. This requires that all functions in the supply chain work in harmony with each other. It is of great importance that all processes are managed in the best way to maximise the enterprises' customer satisfaction and maintain their competitive advantage. It is critical to evaluate the suppliers that companies will work with to purchase goods and services. This issue is of great importance regarding the quality and efficiency of the goods and services to be expected from the supplier. Evaluating supplier performance in hospitality businesses where customer satisfaction is essential is a critical problem, as it will directly affect the quality of the service. This study includes the supplier performance evaluation process of a company operating in hospitality businesses. The purpose of this study is to determine performance evaluation criteria in the hospitality and service sector, evaluate potential suppliers based on these criteria, and choose the most suitable one. This study assessed supplier selection performance in hospitality establishments during the COVID-19 process with the Fuzzy Analytical Hierarchy Process (AHP), one of the multicriteria decision-making methods. The information obtained from procurement experts from the sector was analyzed and subjected to qualitative analysis, and the main criteria and sub-criteria of this research were established. The priority order and weights of the bars were found using paired comparison matrices. During the pandemic process of the 5-star hospitality business in Adana, three food supply suppliers were evaluated, and their performances were measured.

PDF

___

Abdel-Kader, M.G. & Dugdale, D. (2001) Evaluating investments in advanced manufacturing technology: A fuzzy set theory approach, British Accounting Review, 33(1), 455-489.
Acar, D. ve Ateş, B. A. (2011). Tedarik Zinciri Temel Faaliyetlerinde Dış Kaynak Kullanımı: Tekstil- Konfeksiyon Sektörü İşletmelerinde Bir Araştırma. Mali Çözüm, 21 (105), 17-46.
Akal, Z. (2005). İşletmelerde Performans Ölçüm ve Denetimi: Çok Yönlü Performans Göstergeleri (6.Baskı). Ankara: Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları.
Akdemir, A. (2009). İşletmeciliğin Temel Bilgileri. Bursa: Ekin Yayınları.
Akman, G. ve Alkan, A. (2006). Tedarik Zinciri Yönetiminde Bulanık AHP Yöntemi Kullanılarak Tedarikçilerin Performansının Ölçülmesi: Otomotiv Yan Sanayiinde Bir Uygulama. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 5 (9), 23–46.
Al-Aomar, R. ve Hussain, M. (2017). An assessment of green practices in a hotel supply chain: A study of UAE hotels. Journal of Hospitality and Tourism Management, 32, 71–81.
Bahar, O. ve Çelik İlal, N. (2020). Coronavirüsün (COVİD-19) Turizm Sektörü Üzerindeki Ekonomik Etkileri. International Journal of Social Sciences and Education Research, 6(1), 125-139.
Batman, O., Bilgiçli, İ. ve Yıldırgan, R. (2020). Otel Çalışanı ve Misafirinin COVİD-19 Pandemi Kurallarına Uyumu: Antalya ve Muğla Karşılaştırması, Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 3(12), 935-955.
Buckley, J.J. (1985). Fuzzy Hierarchical Analysis, Fuzzy Sets Systems, 17(1), 233–247.
Chang, D.Y. (1996). Applications of the extent analysis method of fuzzy AHP. European Journal of Operational Research, 95(3), 649-655.
Faris, C. W, Robinson, P. J., Wind, Y. (1967). Industrial Buying and Creative Marketing. USA: Allyn and Bacon Publisher.
Ghodsypour, S.H. ve O’Brien,C. (1998). A Decision Support System for Supplier Selection Using An Integrated Analytic Hierarchy Process and Linear Programming, Int. J. Production Economics, 56- 57, 199-212.
Göktürk, İ. F., Eryılmaz, A. Y. ve Yuluğkural, Y. (2011). Bir İşletmenin Tedarikçi Değerlendirme ve Seçim Probleminin Çözümünde AAS ve VIKOR Yöntemlerinin Kullanılması. Dumlupınar Üniversitesi Fen Bilimler Enstitüsü Dergisi, (025), 61–74.
Habib, M. (2011). Supply Chain Management-Theory and Evolution. Bangladesh: American International University.
Kazançoğlu, Y. ve Özturkoğlu, Y. (2018). Integrated Framework of Disassembly Line Balancing with Green and Business Objectives Using a Mixed MCDM. Journal of Cleaner Production, (191), 179-191.
Kıvılcım, B. (2020). COVİD-19 (Yeni Koronavirüs) Salgınının Turizm Sektörüne Muhtemel Etkileri. Uluslararası Batı Karadeniz Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 4(1): 17-27.
Kozak, N., Akoğlan Kozak, M. ve Kozak M. (2014). Genel Turizm İlkeler-Kavramlar. Ankara: Detay Yayıncılık.
Lee, C.C. ve Chang, C.P. (2008). Tourism Development and Economic Growth: A Closer Look at Panels. Tourism Management, 29, 180-192.
Liou, T.S. ve Wang, M.J. (1992). Ranking fuzzy numbers with integral value, Fuzzy Sets and Systems, 50(3), 247- 255.
Lu, M., ve De Bock, J. (2016). Sustainable Logistics and Supply Chains. Switzerland: Springer.
Manap Davras, G. ve Karaatlı, M. (2014). Otel işletmelerinde tedarikçi seçimi sürecinde AHP ve BAHP yöntemlerinin uygulanması. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32 (1), 87-112.
Nebol, E. (2016). Tedarik Zinciri ve Lojistik Yönetimi (1.Basım b.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Sadraoui T. ve Mchirgui N. (2014). Supply Chain Management Optimization within Information System Development. International Journal of Econometrics and Financial Management, 2(2), 59-71.
Önder, E. ve Kabadayı, N. (2015). Supplier Selection in Hospitality Industry Using ANP. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 5 (1).
Önüt, S., Kara, S. S. ve Işik, E. (2009). Long term Supplier Selection Using A Combined Fuzzy MCDM approach: A case study for a telecommunication company. Expert Systems with Applications, 36(2 ), 3887–3895.
Ross, D. F. (2000). Creating Market – Winning Strategies Through Supply Chain Partnerships. Competing Through Supply Chain Management, 7-9.
Sarıoğlan, M. (2011). Konaklama İşletmelerinde Tedarik Zinciri Yönetimi Kapsamında Tedarikçi Seçim Kriterleri Üzerine Görgül Bir Araştırma. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14 (25), 239-253.
Tellioğlu, S. ve Etlioğlu, M. (2019). Herşey Dahil Otellerdeki Satınalma Yöneticilerinin Satınalma Davranışlarını ve Kararlarını Etkileyen Faktörler. Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 3 (4), 132-149.
Ţigu, G. ve Călăreţu, B. (2013). Supply Chain Management Performance in Tourism. Continental Hotels Chain Case. The AMFITEATRU ECONOMIC journal, Academy of Economic Studies - Bucharest, Romania, vol. 15(33), 103-115.
Tunçer, P. (2013). Örgütlerde Performans Değerlendirme ve Motivaston. Sayıştay Dergisi, 88, 87–108.
Ünal, Z., Güven, S. ve İpekçi Çetin, E. (2019). Otel işletmelerinin tedarikçi seçiminde bulanık AHP ile ağırlıklandırılmış hedef programlama uygulaması. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(1), 188-204.
Xia, W. ve Wu, Z. (2007). Supplier selection with multiple criteria in volume discount environments. Omega, 35(5), 494–504.
Zadeh, L.A. (1965). Fuzzy Sets, Journal Information and Control, 8(3), 199–249.
Zheng, C. ve Zhang, J. (2020). The Impact of COVID-19 On The Efficiency Of Microfinance Institutions. International Review of Economics & Finance, 71, 407-423.
https://www.euro.who.int/en/health-topics/health-emergencies/coronavirus-covid-19/novelcoronavirus- 2019-ncov
https://covid19.saglik.gov.tr/Eklenti/39551/0/covid19rehberigenelbilgilerepidemiyolojivetanipdf.p df