Halil HATİPOĞLU, Hüseyin ARSLAN, Mehmet KARAKUŞ, Servet ABRAK

Harran Ovası İkinci Ürün Koşullarına Uygun Bazı Susam (Sesamum indicum L.) Genotiplerinin Belirlenmesi

Bu araştırma, bazı susam hatları ile Arslanbey ve Özberk-82 susam çeşitlerinin Harran Ovası koşullarındaki II. ürün performanslarını belirlemek amacıyla, 2010 ve 2011 yetiştirme sezonlarında GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğünün Talat Demirören Araştırma İstasyonunda yürütülmüştür. Deneme tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Parsellerde; sıra arası mesafe 70 cm, sıra üzeri mesafe ise 15 cm olacak şekilde her parselde 4 sıra ekim yapılmış olup, parsel ebatları 6 x 2.8 m olarak düzenlenmiştir. Denemelerde bitki boyu, bitki başına yan dal sayısı, bitki başına kapsül sayısı, tohum verimi ve 1000 tane ağırlığı gibi bitkisel özelliklere ait gözlemler yapılmıştır. İki yıllık birleşik analizlerde; genotipler arasındaki farklılıklar incelenen tüm bitkisel özelliklerde % 1 seviyesinde önemli bulunmuştur. Araştırma sonuçlarına göre; en yüksek tohum verimi 1233 kg ha-1 ile Arslanbey çeşidinden elde edilirken, en düşük tohum verimi ise 574 kg ha-1 ile 3 no’lu hattan elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Harran Ovası, İkinci Ürün, Susam, Verim, Verim Unsurları

PDF

___

Anonim, 2011. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü.
Anonim, 2013. Food and Agriculture Organization of the United Nations.
Anonim, 2015. Türkiye İstatistik Kurumu. Ajalli, J., S. Vazan, A. Faramarzi and F. Paknejad, 2008. Effect of planting date on yield and yield components of sesame cultivars in Miyaneh region, Iran. Journal of New Agricultural Science, 4 (11):1-9.
Arıoğlu, H.H.,1999. Yağ Bitkileri Yetiştirme ve Islahı, Çukurova Üniversitesi, Genel Yayın No: 220, Ders Kitapları Yayın No: A-70 , Adana. 122s.
Arslan, H., Gür, M.A., Hatipoğlu, H. ve Karakuş, M, 2013. Harran ovası koşullarında ikinci ürün susam (Sesamum indicum L.) tarımında farklı azot ve fosfor gübre dozlarının verim ve bazı tarımsal özelliklerine etkisi. 6. Ulusal Bitki Besleme ve Gübre Kongresi. Syf.217. 03-07 Haziran 2013.
Arslan, H., Hatipoğlu, H. ve Karaluş, M, 2014. Şanlıurfa yöresinde tarımı yapılan susam genotiplerinden seçilen bazı hatların ikinci ürün koşullarında verim ve verim unsurlarının belirlenmesi Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 1: 109-116.
El-Greedly, Nadia, H.M. and B.B. Mekki, 2005. Growth, yield and endogenous hormones of two sesame (Sesamum indicum L.) cultivars as influenced by stigmasterol. Journal of Applied Sciences Research 1 (1): 63-66.
El-Nakhlawy, F.S., Shaheen, M.A., 2009. Response of Seed Yield, Yield Components and oil Content to the Sesame Cultivar and Nitrogen Fertilizer Rate Diversity. Met., Env. & Arid Land Agric. Sci., Vol. 20, No.2, pp: 21-31.
Karaaslan, D., T. Söğüt ve D. Şakar, 1999. Diyarbakır sulu koşullarında ikinci ürün olarak yetiştirilebilecek bazı susam (Sesamum indicum L.) çeşitlerinin saptanması. Türkiye III. Tarla Bitkileri Kongresi, 15-18 Kasım Adana, Cilt II, Endüstri Bitkileri, 71-75.
Öz, M. ve A. Karasu, 2010. Bazı susam (Sesamum indicum L.) çeşit ve hatlarının bursa koşullarında performanslarının belirlenmesi. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 14 (2): 21-27.
Roy, N., S.M. Abdullah Mamun ve S. Jahan, 2009. Yield performance of sesame (Sesamum indicum L.) varieties at varying levels of row spacing. Research Journal of Agriculture and Biological Sciences, 5 (5): 823-827.
Sharar, M.S., M. Ayup, Choudhry, M. A., and Asif, M. 2000. Growth and yield of sesame genotypes as influenced by NP application. International Journal of Agriculture & Biology, 2, 86-88.
Uzun, B., 1997. Susamda verim, verim komponentleri ve yağ miktarının varyasyonu ve verimle ilişkili özellikler. Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. S.43.
Uzun, B., Furat, Ş., Topakçı, M., Çanakçı, M., Karayel, D., Yol, E., 2009. İkinci ürün susam tarımında azaltılmış toprak işleme ve anıza doğrudan ekim uygulamaları. Türkiye VIII. Tarla Bitkileri Kongresi, 19-22 Ekim, Hatay, sayfa: 217-220.