Kütahya/Altıntaş ovasındaki Büyük Toy Kuşu Otis tarda 'nun populasyonu üzerine bir çalışma
Büyük toy kuşu Otis tarda , Otididae familyasının Batı Palearktik de bulunan türlerinden en büyük olanıdır ve erkek toy kuşu, uçabilen en ağır kuşlardan biridir. Bu tür, Küresel Tehlikedeki Kuşlar Listesi’nde IUCN, 2011 Hassas ‘Vulnerable’ ve Bern sözleşmesinde EK-II statüsündedir. Toy kuşunun dünya populasyonu, şu anki tahminlere göre 44.054 ile 57.005 birey arasındadır ve en geniş populasyon İspanya’dadır . Türkiye ise dünya populasyonunun % 1-2’ sini barındırmaktadır. Büyük toy kuşu populasyonunun sayımları Mart 2010-Ekim 2011 ve Mart-Mayıs 2012 tarihleri arasında Kütahya ili Altıntaş ilçesinde bulunan Yaban Hayatı Geliştirme Sahası içinde gerçekleştirildi. 3 üreme dönemi, 2 yazlama ve 1 de kışlama dönemi olmak üzere toplamda 20 aylık arazi çalışmaları sonucunda, 1 toplanma Lek alanı içinde toplam 8 2 erkek, 5 dişi ve 1 iki yaşında erkek birey tespit edildi. Çalışma alanı içinde bu türü tehdit eden faktörler arasında pestisit ve rodentisit kullanımı, elektrik hatları ile çarpışmalar, altyapısal değişikliklerle anayol ve havaalanı inşaatı habitat kayıpları-kesikliliği, üreme alanları içindeki insan kaynaklı huzursuzluk ve yasadışı avcılık büyük öneme sahiptir. Bu nedenle, alanda yaşayan ve son derece tehlike altındaki bu populasyonun devamı için acil olarak koruma önlemleri alınması gerekmektedir
Anahtar Kelimeler:
Otis tarda, Büyük Toy Kuşu, Otididae, Türkiye
The study on the population of Great Bustard Otis tarda in Altıntaş plain, Kütahya/Turkey
The Great Bustard Otis tarda is the biggest species in the western Palearctic species of the Otididae and the Male Great Bustard Otis tarda is one of the heaviest flying birds. The species is globally threatened species classified as “Vulnerable” by IUCN IUCN, 2012 and is listed in the CİTES appendix II. In brief The Great Bustard Otis tarda world population is estimated to be 44.054–57.005 individuals in 2010, of which about 57-70% occur in Spain. Turkey occurs only 1-2% of world population. Between March 2010-October 2011 and March-May 2012 censuses of Great Bustards Otis tarda population was carried out in Altıntaş Plain Wildlife Development Area, Kütahya, Turkey. The total numbers of birds counted during 3 breeding, 2 summer and 1 wintering period as a result of field survey including a total of 20 months was 8 individuals 2 males, 5 females and 1 second year male in 1 lek area. In survey area important threats to the population include use of pesticides and rodenticide, collision with power lines, habitat loss through infrastructural changes construction of a motorway and airway , disturbance in breeding areas and illegal hunting. Therefore, immediate conservation actions are urgently required to save this extremely endangered population from extinction
Keywords:
Otis tarda, Great Bustard, Otididae, Turkey,
___
- Abdulkarimi, R., Daneshyar, M., Barati, A. 2010. Current status of the Great Bustard (Otis tarda)in Boukan, West Azerbaijan, Iran. Podoces 5(1); 63-68
- Alonso, J. C., Lane, S. J., Dawson, R., İdaghdour, Y. 2000. Great Bustards (Otis tarda)in Morocco: status in spring 1999 and evidence of a decline in recent decades. Oryx34(2), 141-146
- Alonso, J. C., Palacin, C., Martin, C. A. 2003. Status and recent trends of the Great Bustard (Otis tarda) population in the İberian Peninsula. Biological Conservation 110; 185-195
- Alonso, J. C., Palacin, C., Martin, C. A., Mouati, N., Arhzaf, Z. L., Azizi, D. 2005. The Great Bustard (Otis tarda)in Morocco: a re- evaluation of its status based on recent survey results. Ardeola52(1). 2005. 79-90
- Alonso, J. C., Palacin, C. 2010.The world status and population trends of the Great Bustard (Otis tarda): 2010 update. Chinese Birds 2010. 1(2): 141-147
- Anonim2004. Doğa Derneği ve T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü. Türkiye’nin Toyları. Toy Ulusal Eylem Planı. Ankara
- Gao, X., Yang, W., Qiao, J., Yao, J., Xu, K. 2008. Distribution and status of Bustards in China. Front. Biol. China 3(4): 385-391
- Hellmich, J., İdaghdour, Y. 2002. The Great Bustard (Otis tarda)population in Morocco 1998-2001. Bird Conservation International 12: 19-33
- Karakaş, R., Akarsu, F. 2009. Recent status and distribution of the Great Bustard (Otis tarda), in Turkey. Zoology in the Middle East 48. 2009: 25-34
- Kiziroğlu, İ. 2008. Türkiye Kuşları Kırmızı Listesi. Ankamat Matb., 148 s. Ankara
- Kiziroğlu, İ. 2009. Türkiye Kuşları Cep Kitabı. Ankamat matb., 564 s. Ankara
- Kılıç, A., Karakaş, R. 2005. Recent observation on the Great Bustard (Otis tarda), in South-eastern Anatolia. Zoology in the Middle East 35; 99-102
- Kollar, H. P.1996. Action plan for the Great Bustard (Otis tarda)in Europe. 1-32, Hungary
- Lane, S. J., Alonso, J. C., Alonso, J. A., Naveso, M. A. 1999. Seasonal changes in diet and diet selection of Great Bustards (Otis t. tarda) in North-West Spain. J. Zool. Lond. 247. 201-214
- Lemus, J.A., Bravo, C., Garcia-Montijano, M., Palacin, C., Ponce, C., Magana, M., Alonso, J. C. 2011. Side effects of rodent control on non-target species: rodenticides increase parasite and pathogen burden in GreatBustards. Science of The Total EnvironmentVolume 409. Issue 22; 4729-4734
- Martinez, C. 2008. Distribution, density and productivity of Great Bustards (Otis tarda) in Northwestern Spain: a regional approach. J. Ornithol. 149:507-514
- Morales, M. B., Martin, C. A.. 2002. Great Bustard(Otis tarda). BWP Update Vol. 4 No. 3; 1-16
- Moreira, F., Morgado, R., Arthur, S. 2004. Great Bustard (Otis tarda) habitat selection in relation to agricultural use in Southern Portugal. Wildl. Biol. 10: 251-260
- Palacin, C., Alonso, J.C. 2008. An updated estimate of the world status and population trends of the Great Bustard (Otis tarda). Ardeola55(1). 13-25
- Pinto, M., Rocha, P., Moreira, F. 2005. Long-term trends in Great Bustard (Otis tarda) populations in Portugal suggest concentration in single high quality area. Biological Conservation 124; 415-423
- Raab, R., Spakovszky, P., Julius, E., Schutz, C., Schulze, C. H. 2010. Effects of powerlines on flight behaviour of the West- Pannonian doi:10.1017/S0959270910000432 (Otis tarda) population. Bird Conservation
- International, page 1 of 14
- Sastre, P., Ponce, C., Palacin, C., Martin, C. A., Alonso, J. C. 2009. Disturbances to Great Bustards (Otis tarda) in Central Spain: human activities, bird responses and management implications. Eur. J. Wildl. Res. 55: 425-432
- URL. IUCN, 2012, http://www.iucnredlist.org
- Yarar, M., Magnin, G. 1997. Türkiye’nin Önemli Kuş Alanları. Doğal Hayatı Koruma Derneği. İstanbul
- ISSN: 1308-5301
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 2008
- Yayıncı: Ersin YÜCEL