Engin DAĞ, Nalan YILDIRIM, Mustafa KORKMAZ

Erzincan ve çevresinde yayılış gösteren Astragalus L. türlerinin genetik çeşitliliğinin ISSR yöntemi ile belirlenmesi

Bu çalışmada, 2021 yılının vejetasyon döneminde Erzincan’daki 42 farklı lokaliteden Astragalus L. cinsine ait bitki örnekleri toplanmıştır. Yapılan bitki tayini çalışmaları sonucunda 12 takson (A. pennatulus, A. compactus, A. aduncus, A. xylobasis, A. angustifolius subsp. angustifolius, A. karamasicus,A. kurdicus, A. cancellatus, A. eriocephalus subsp. eriocephalus, A. lycius, A. microcephalus, A. lagurus) belirlenmiştir. Bunlardan 3’ü (Astragalus pennatulus, Astragalus karamasicus, Astragalus lycius) endemiktir. Belirlenen türler arasındaki genetik ilişkiler ISSR moleküler markırları ile araştırılmıştır. ISSR (kısa dizi tekrarları arası) yönteminde 16 primer (UBC868, UBC817, UBC807, UBC812, UBC816, UBC825, UBC824, UBC830, UBC836, UBC840, UBC848, UBC855, UBS856, UBC841, UBC842, UBC61) kullanılmıştır. PCR sonuçlarına gore, çalışılan primerler 100-2000 bç uzunluğunda bantlar vermiştir. ISSR primerlerine göre polimorfizm % 90.8 hesaplanmıştır. ISSR verileri ile UPGMA yöntemi kullanılarak dendrogramlar oluşturulmuştur. En yüksek genetik benzerlik A. kurdicus ile A. angustifolius supsp angustifolius taksonları arasında gözlenirken, en düşük genetik benzerlik A. angustifolius subsp angustifolius ile A. pennatulus taksonları arasında gözlenmiştir. Çalışılan bu markerlar Astragalus türleri arasındaki genetik benzerliği karakterize etmede uygun markırlar olduğunu ortaya çıkarmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Astragalus, Erzincan, genetik çeşitlilik, ISSR, taksonomi

Determination of genetic diversity of Astragalus L. species distributed in Erzincan and its surroundings by ISSR method

In this study, plant samples of Astragalus L. genus were collected from 42 different locations of Erzincan in the vegetation period of 2021. As a result of the plant identification studies, 12 taxa (A. pennatulus, A. compactus, A. aduncus, A. xylobasis, A. angustifolius subsp. angustifolius, A. karamasicus,A. kurdicus, A. cancellatus, A. eriocephalus subsp. Eriocephalus, A. lycius, A. microcephalus, A. lagurus) were determined. 3 of them (Astragalus pennatulus, Astragalus karamasicus, Astragalus lycius) are endemic. The genetic relationship between the identified species was investigated with ISSR (inter-simple sequence repeat) molecular markers. 16 primers (UBC868, UBC817, UBC807, UBC812, UBC816, UBC825, UBC824, UBC830, UBC836, UBC840, UBC848, UBC855, UBS856, UBC841, UBC842, UBC61) were used in the ISSR method. According to the PCR results, the primers studied gave bands of 100-2000 bp in length. Polymorphism was calculated as 90.8% according to ISSR primers. Dendrograms were created using the ISSR data and the UPGMA method. While the highest genetic similarity was observed between A. kurdicus and A. angustifolius supsp angustifolius taxa, the lowest genetic similarity was observed between A. angustifolius subsp angustifolius and A. pennatulus taxa. These studied markers turned out to be suitable for characterizing genetic diversity between Astragalus species.

Keywords:

Astragalus, Erzincan, genetic diversity, ISSR, taxonomy,

PDF

___

[1] Yücel, C. (2002). Turizmde yükselen değer: Ekoturizm. TÜRSAB Dergisi, 219, 1-7.
[2] Korkmaz, M., Özçelik, H., Kandemir, A., & İlhan, V. (2013). Erzincan ve çevresinde yayılış gösteren doğal Gül (Rosa L.) taksonları. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 17(1), 49-59.
[3] Kandemir, A., Sevindi, C., Korkmaz, M., & Çelikoğlu, Ş. (2015). Erzincan Türkiye’a özgü endemik bitki taksonlarının IUCN tehdit kategorileri. Bağbahçe Bilim Dergisi, 2(1), 43-65.
[4] Podlech, D. (2013). Zarre Sh. A taxonomic revision of the genus Astragalus L.(Leguminosae) in the Old World. Vienna, 1.
[5] Fırat M., 2005. "Contributions To The Check-List Of Astragalus Species in Van, Turkey ", International Symposium 7 th Plant Life of South West Asia, Eskişehir, Türkiye, 25 Haziran 2005 - 29 Haziran 2007, pp.65-65.
[6] Chamberlain, D. F., & Matthews, V. (1970). Astragalus L. Flora of Turkey and the East Aegean islands, 3, 49-254.
[7] Kadıoğlu, B., Kadıoğlu, S., & Turan, Y. (2012). Gevenlerin (Astragalus sp.) farklı kullanım alanları ve önemi. Alinteri Journal of Agriculture Science, 14(1), 17-26.
[8] Lewis, G., Schrire, B., Mackinder, B., & Lock, M. (2005). Legumes of the world. Royal botanic gardens. Kew, Surrey, UK.
[9] Seçmen, Ö., Gemici, Y., Gök, G., Bekât, L., & Leblebici, E. (2008). Tohumlu Bitkiler Sistematiği, Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Kitaplar Serisi, No: 116, 286.
[10] Korkmaz, M., Karakuş, S., Selvi, S., Çakılcıoğlu, U. (2016). Traditional knowledge on wild plants in Üzümlü (Erzincan-Turkey). Indian Journal of Traditional Knowledge,15(4), 538-545.
[11] Podlech, D. (1986). Taxonomic and phytogeographical problems in Astragalus of the Old World and South-West Asia. Proceedings of the Royal Society of Edinburgh, Section B: Biological Sciences, 89, 37-43.
[12] Azani, N., Babineau, M., Bailey, C. D., Banks, H., Barbosa, A. R., Pinto, R. B., ... & Zimmerman, E. (2017). A new subfamily classification of the Leguminosae based on a taxonomically comprehensive phylogeny: The Legume Phylogeny Working Group (LPWG). Taxon, 66(1), 44-77.
[13] Gülşen, O., & Mutlu, N. (2005). Bitki biliminde kullanılan genetik markırlar ve kullanım alanları. Alatarım, 4(2), 27-37.
[14] Başçiftçi, Z., Olgun, M., Sunar, S., Yıldırım, N., Ayter, N., & Ağar, G. (2021). Determination of genetic divergence in some bread wheat varieties by IRAP and ISSR analyses. Biyolojik Çeşitlilik ve Koruma, 14(1), 35-39.
[15] Korkmaz, M., & Karacan, S. (2015). Erzincan’ndaki bazı erozyonlu alanlar ve bu alanların dominant bitki türleri. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, 8(2), 12-23.
[16] Lin, Z. X., He, D., Zhang, X. L., Nie, Y., Guo, X., Feng, C., & Stewart, J. M. (2005). Linkage map construction and mapping QTL for cotton fibre quality using SRAP, SSR and RAPD. Plant Breeding, 124(2), 180-187.
[17] Rohlf, F. J. (2004). NTSYSpc version 2.11 w. Applied Biostatistics. Inc. Port Jefferson, NY.
[18] Jaccard, P. (1908). Nouvelles recherches sur la distribution florale. Bull. Soc. Vaud. Sci. Nat., 44, 223-270.
[19] Ekici, M., Akan, H., & Aytac, Z. (2015). Taxonomic revision of Astragalus L. section Onobrychoidei DC. (Fabaceae) in Turkey. Turkish Journal of Botany, 39(4), 708-745.
[20] Castillón, E. E., González-Elizondo, M. S., & Quintanilla, J. Á. V. (2016). A new species of Astragalus (Fabaceae, Faboideae) from Durango, Mexico. Phytotaxa, 288(1), 91-95.
[21] Işik, N. (2012) Bazı Astragalus (Geven) L. türlerinin tohum yağ asidi kompozisyonlarının araştırılması (Master's thesis, Fen Bilimleri Enstitüsü).
[22] Martin, E., Karaman Erkul, S., & Aytaç, Z. (2015). Karyological studies on Oxytropis (Fabaceae) from Turkey. Caryologia, 68(4), 357-362.
[23] Özbek, F. (2012). Türkiyedeki Astragalus L.(Fabaceae) cinsine ait Uliginosi gray ve Ornithopodium bunge seksiyonları üzerinde anatomik ve palinolojik araştırmalar. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 172s.
[24] Davis, P. H. (1970). Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Vol. 3. Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Vol. 3. Edinburgh University Press.
[25] Ekici, M., Aytac, Z., Akan, H., & Pinar, M. (2008). A new species of Astragalus L.(section Onobrychoidei DC.: Fabaceae) from Turkey. Botanical Journal of the Linnean Society, 157(4), 741-747.
[26] Tübives, 194.27.225.161, 06.08.2022.
[27] Bizim bitkiler. ‘Damarlı Bitkiler’, Bizimbitkiler.org.tr, 06.08.2022.
[28] Cui, J., Wang, D., Wang, Q., Chen, T., Zhang, F., & Qin, X. (2019). ISSR system optimization and genetic diversity analysis of Astragalus membranaceus produced in Shanxi and Inner Mongolia. Natural Product Research and Development, 31(11), 1941-1948.
[29] Selyutina, I. Y. E., Konichenko, E. S., Dorogina, O. V., & Sandanov, D. V. (2016). Genetic diversity of the endangered endemic milkvetch Astragalus sericeocanus Gontsch., Fabaceae from the Lake Baikal region. Biochemical Systematics and Ecology, 68, 163-169.
[30] Atasagun, B., Aksoy, A., & Gürcan, K. (2018). Genetic diversity in Astragalus argaeus, a critically endangered species from Turkey. Biologia, 73, 927-936.
[31] Vicente, M. J., Segura, F., Aguado, M., Migliaro, D., Franco, J. A., & Martínez-Sánchez, J. J. (2011). Genetic diversity of Astragalus nitidiflorus, a critically endangered endemic of SE Spain, and implications for its conservation. Biochemical Systematics and Ecology, 39(3), 175-182.
[32] Zhang, H., Jichen, C. H. E. N., & Xinjian, L. I. N. (2014). Genetic Variability of Astragalus sinicus L. Based on ISSR Markers. Agricultural Science & Technology, 15(8).