Mevlevî Şeyhi Mithat Bahârî Beytur'un Dil Devrimi Hakkında Gizli Kalmış Hicviyesi

Tanzimat döneminden itibaren Türk aydınları arasında cereyan eden dil tartışmaları, Cumhuriyet'in ilan edilmesinden sonraki dönemde de devam etmiştir. Cumhuriyet sonrası dönemde bir yandan bu tartışmalar devam ederken, bir yandan da dil ve alfabe ile ilgili çalışmalar başlamıştı. Bu noktada, Harf İnkılabı ve ardından Dil Devrimi'nin başlamasıyla Türk dilinde köklü reformlar gerçekleştirilmiştir. Türk dilinde gerçekleştirilen bu değişim Türk aydınları tarafından olumlu karşılanırken, bu durumdan rahatsızlık duyan aydınlar da olmuştur. Mithat Bahârî Beytur'da bu aydınlardan birisidir. Bahârî, bu konudaki görüşlerini yakın dostuna gönderdiği mektuplarında dile getirir. Ayrıca, Dil Devrimi'nde izlenen metodu eleştiren bir şiir de kaleme alır. Ancak bu şiiri yayımlamaz. Bu makalemizde, Mithat Bahârî Beytur'un Dil Devrimi ve bu devrim sonrası izlenen yöntem hakkında düşüncelerini ele almaktayız

___

  • Acar, İ. (1983). Dilimiz Atatürk ve Sonrası. Balıkesir: İnce Matbaacılık.
  • Anday, M.C. (1975). Dilimiz Üstüne Konuşmalar. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Atik, H. (2017). Mevlevîler- Şiir, Mûsıkî ve Tarih Bakımından-. Ankara: İlâhiyat Yayınları.
  • Ayverdi, S. (1976). Millî Kültür Meseleleri ve Maârif Dâvâmız. İstanbul: Millî Eğitim Basımevi.
  • Bay Gülveren, Ö. (2015). Edebiyat Sosyolojisi Bağlamında Toplumsal Gerçekliğin Edebi Esere Yansıması: Safahat Örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (39), 58-69
  • Beyaz, Y. (2015). Rifat Osman'ın Süheyl Ünver'e Yazdığı Mektuplar: Bir Osmanlı Aydınının Harf İnkılabı ile İmtihanı. Dîvân Dergisi, 20 (38), 83-112.
  • Beytur, M.B. (1964). Mihrâb-ı Aşk. İstanbul: Sulhi Garan Matbaası.
  • Câhid, H. (1339, 22 Eylül). Latin Harfleri. Resimli Gazete.
  • Dikkaya, H. (2016). Mithat Bahârî Beytur’un Mihrâb-ı Aşk Adlı Eseri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Ertem, R. (1991). Elifba'dan Alfabe'ye- Türkiye'de Harf ve Yazı Meselesi. İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • Gökalp, Z. (1996). Türkçülüğün Esasları. İstanbul: Kamer Yayınları.
  • Hacıeminoğlu, N. (1975). Türkçe'nin Karanlık Günleri. İstanbul: İrfan Yayınevi.
  • Işık, E. (2005). Midhat Bahârî Beytur, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, C. XXX, s.6-7.
  • Işık, E. (2010) Midhat Bahârî. Âsitâne Mevlevî Kültür Dergisi, S.7, s. 24-27.
  • İnal, İ.E.M.K. (1999). Son Asır Türk Şairleri -1-. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
  • Karabekir, K. (1923, 5 Mart), Hâkimiyet-i Milliye.
  • Korkmaz, Z. (1992). Atatürk ve Türk Dili Belgeler. Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yayınları.
  • Levend, A.S. (1960). Türk Dilinde Gelişme ve Sadeleşme Evreleri. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Meriç, C. (1980). Kırk Ambar. İstanbul: Ötüken Yayınları.
  • Nuri, C. (1330). Mukadderât-ı Târihiyye. İstanbul: Matbaâ-i İctihâd.
  • Öksüz, M. (2005). Cumhuriyet Devri Türk Şiirinde Hiciv(1923-1960) (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Özdemir, E. (1980). Dil Devrimimiz. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Sadoğlu, H. (2003). Türkiye'de Ulusçuluk ve Dil Politikaları. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Safa, P. (1976). Osmanlıca Türkçe Uydurmaca. İstanbul: Ötüken Yayınları.
  • Sayar, A.G. (2008). Rifat Osman. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, C. XXXV, s. 105-106.
  • Şimşekler, N. (2002). Midhat Bahari ve Feridun Nâfiz Uzluk’a Gönderdiği Mektuplar. H. Karpuz (Ed.), X. Millî Mevlâna Kongresi-Tebliğler-Doğumunun Yüzüncü Yıldönümü Anısına Prof. Dr. Feridun Nâfiz Uzluk Armağanı- (s.127-137). Konya: Selçuk Üniversitesi Yayınları.
  • Şimşekler, N. (2009). Pîr Aşkına. İstanbul: Timaş Yayınları.
  • Tulum, M. (1999). Osmanlı -Osmanlı Türkçesi-. Ankara:Yeni Türkiye Yayınları.
  • Uzun, M. (1992). Halil Nihat Boztepe, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, C. VI, s. 322-323.
  • Ülkütaşır, M.Ş. (1973). Atatürk ve Harf Devrimi. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Ünver, İ. (1999). Osmanlı -Osmanlı Türkçesi-. Ankara: Yeni Türkiye Yayınları.