Rojbin İZGİ YÖNTEN, Mehmet CEBE, Mehmet Emin ÖNCÜ

Yedikardeş Burcu’nun Dinamik Analizi

Bu çalışmada Diyarbakır'ın en önemli kültür mirası olan Diyarbakır Surlarının en büyük burçlarından biri olan Yedikardeş burcunun (41 nolu burç) yapısal performansının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yapısal özellikleri incelenen burç, makro modelleme tekniği kullanılarak üç farklı şekilde modellenmiştir. Burcun dinamik analizi ANSYS programı kullanılarak yapılmış ve sonuçlar üç model için karşılaştırılmıştır. Düşey yük ve azaltılmamış deprem etkisi altında Yedikardeş burcunun hesap dayanımlarının aşılmadığı, deplasman oranının indirgenmemiş deprem etkisi altında %0.3 sınırını aşmadığı görülmüştür. Bu nedenle Yedikardeş burcunun sınırlı hasar performans düzeyini sağladığı değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda büyük hacimli tarihi yapılarda gerçek davranışı yansıtan modelin yapının özel durumuna göre değişebileceği görülmüştür.

Dynamic Analysis of Yedikardeş Bastion

In this study, it is aimed to evaluate the structural performance of the Yedikardeş bastion (41st bastion), one of the biggest bastions of Diyarbakır City Walls, which is the most important cultural heritage of Diyarbakır. The bastion, whose structural characteristics were examined, was modeled in three different ways by using macro modeling technique. Dynamic analysis of the bastion was made using the ANSYS software and the results were compared for three models. It was seen that the design strengths of Yedikardeş bastion didn't be exceed under vertical loads and the unreduced earthquake effects, and the displacement ratio did not exceed 0.3% limit under unreduced earthquake effects. Therefore, Yedikardeş bastion was evaluated as limited damage performance level. As a result of the study, it was seen that the model reflecting the real behavior in large-volume historical structures can change according to the special situation of the structure.

PDF

___

[1] S. Toker and A. İ. Ünay, “Mathematical modeling and finite element analysis of masonry arch bridges,”Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, vol. 17, pp. 129–139, 2004.
[2] A. Bayraktar, “Tarihi Yığma Yapıların Depreme Karşı Güçlendirilmesi,” 2005.
[3] B. Sevim, A. Bayraktar, A. C. Altunışık, H. S. Atamtürktür, and F. Birinci, “Finite element model calibration effects on the earthquake response of masonry arch bridges,” Finite Elements in Analysis and Design, vol. 47, pp. 621–634, 2011.
[4] E. Aksoy and F. Aydoğmuş, “Tarihi yapıların deprem analizi ve kargı han örneği,” in Uluslararası Katılımlı 6. Tarihi Yapıların Korunması ve Güçlendirilmesi Sempozyumu, 2017, pp. 411–419.
[5] T. Aydın and E. D. Taylan, “Darıderesi-II göletinin dinamik davranışlarının ANSYS ile incelenmesi,” SDU Teknik Bilimler Dergisi, vol. 7, no. 2, pp. 10–17, 2017.
[6] O. Onat and E. Sayın, “Tarihi Tağar köprüsünün doğrusal olmayan sismik analizi,” in 5. Tarihi Eserlerin Güçlendirilmesi ve Geleceğe Güvenle Devredilmesi Sempozyumu, 2015, pp. 301–311.
[7] L. Mangia, B. Ghisaasi, E. Sayın, O. Onat, and P. B. Lourenço, “Pushover analysis of historical Elti Hatun Mosque,” in 12th International Congress on Advances In Civil Engineering, 2016.
[8] F. Behnamfar and M. Afshari, “Collapse analysis and strengthening of stone arch bridges against earthquake,” International Journal of Architectural Heritage, vol. 7, pp. 1–25, 2013.
[9] P. Zampieri, M. A. Zanini, and C. Modena, “Simplified seismic assessment of multi-span masonry arch bridges,” Bulletin of Earthquake Engineering, vol. 13, pp. 2629–2646, 2015.
[10] B. Sevim, H. S. Atamturktur, A. C. Altunişik, and A. Bayraktar, “Ambient testing and seismic behavior of historical arch bridges under near and far fault ground motions,” Bulletin of Earthquake Engineering, vol. 14, pp. 241–259, 2016.
[11] P. B. Lourenço, K. J. Krakowiak, F. Fernandes, and L. F. Ramos, “Failure analysis of Monastery of Jerónimos, Lisbon: How to learn from sophisticated numerical models,” Engineering Failure Analysis, vol. 14, no. 2, pp. 280–300.
[12] L. Pela, A. Aprile, and A. Benedetti, “Seismic assessment of masonry arch bridges,” Engineering Structures, vol. 31, pp. 1777–1788, 2009.
[13] Öncü, M.E., Karaşin, A., İzgi, R., Karaşin, İ.B, “Tarihi Tuzluca köprüsünün yapısal durumunun değerlendirilmesi,” in 4. Köprüler ve Viyadükler Sempozyumu, 2019, pp. 479–490.
[14] G. Milani and P. B. Lourenço, “3D nonlinear behavior of masonry arch bridges,” Computures & Structures, vol. 110–111, pp. 133–150, 2012.
[15] D. V. Oliveira, P. B. Lourenço, and C. Lemos, “Geometric issues and ultimate load capacity of masonry arch bridges from the northwest iberian Peninsula,” Engineering Structures, vol. 32, pp. 3955–3965, 2010.
[16] A. C. Aydin and S. G. Ozkaya, “The finite element analysis of collapse loads of single-spanned historic masonry arch bridges (Ordu, Sarpdere Bridge),” Engineering Failure Analysis, vol. 84, pp. 131–138, 2018.
[17] A. Ural, “Yığma yapıların doğrusal ve doğrusal olmayan davranışlarının incelenmesi,” Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, 2009.
[18] Ö. Dabanlı, “Tarihi yığma yapıların deprem performansının belirlenmesi,” İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 2008.
[19] P. B. Lourenço, “Structural behavior of civil engineering structures: highlight in historical and masonry structures,” in Workshop on Civil Engineering Research, 2006.
[20] M. Oğuzmert, “Yığma minarelerin dinamik davranışları,” İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 2002.
[21] P. B. Lourenço, G. Vasconcelos, and L. Ramos, “Assessment of the stability conditions of a Cistercian Cloister,” in The 2nd International Congress on Studies in Ancient Structures, 2001, pp. 669–678.
[22] A. Nabikoğlu and N. Dalkılıç, “Diyarbakır surlarının günümüzdeki durumuna yeni bir bakış,” Restorasyon Konservasyon Çalışmaları Dergisi, vol. 15, pp. 23–35, 2013.
[23] M. Cebe, “Diyarbakır kültür varlıklarını koruma bölge kurulu diyarbakır surları ve rölöve raporları,” 2013.
[24] M. Akatay, “Diyarbakır bazaltlarının bazı önemli malzeme özelliklerinin tahribatsız yöntemlerle belirlenebilirliliğinin araştırılması,” Dicle Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Diyarbakır, 2014.
[25] A. Bayraktar, E. Hökelekli, M. F. Halifeoğlu, A. Mosallam, and H. Karadeniz, “Vertical strong ground motion effects on seismic damage propagations of historical masonry rectangular minarets,” Engineering Failure Analysis, vol. 91, pp. 15–128, 2018.
[26] S. Ulukaya and Y. N., “Tarihi yapılarda taşıyıcı tuğla duvarın elastisite modülünün deneysel ve matematiksel model ile belirlenmesi,” in Uluslararası Katılımlı 6. Tarihi Yapıların Korunması ve Güçlendirilmesi Sempozyumu, 2017, pp. 533–542.
[27] H. Çağlar, A. Çağlar, S. Z. Korkmaz, B. Demirel, and O. Y. Bayraktar, “Geleneksel Kastamonu evlerinin inşasında kullanılan el ile üretilmiş harman tuğla ile fabrikasyon olarak üretilen tuğlanın fiziksel, mekanik ve yapısal karakterizasyon özelliklerinin karşılaştırılması,” Fırat Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, vol. 30, no. 2, pp. 39–48, 2018.
[28] “Türkiye deprem tehlike haritaları interaktif web uygulaması,” 2019. [Online]. Available: https://tdth.afad.gov.tr/TDTH/main.xhtml. [Accessed: 02-Sep-2019].
[29] R. İzgi, “Tarihi yapıların yapısal analizi: Diyarbakır surları örneği,” Dicle Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Diyarbakır, 2020.
[30] ANSYS Inc. 2018.
[31] “Tarihi Yapılar İçin Deprem Risklerinin Yönetimi Kılavuzu,” İstanbul Valiliği İstanbul Proje Koordinasyon Birimi, İstanbul, 2018.