Van İli Kent Merkezinde Hava Kirliliği

Çevre kirliliğine neden olan hava kirleticiler ilk sırada insan sağlığı olmak üzere, diğer canlıları ve ekosistemi riskaltına sokmaktadır. Ülkemizin birçok kentinde sanayi ve ısınmadan kaynaklanan hava kirliliği sorunu önemliboyutlara ulaşmıştır. Bu çalışmada Van ili kent merkezinde hava kirletici parametrelerin zamansal ve mevsimseldağılımı, konsantrasyonları, kirletici parametrelerin sıcaklık ile ilişkisi izin verilen sınır değerlere göre tartışılmışve kent için çözüme yönelik önerilere yer verilmiştir. Kentin topoğrafik ve coğrafik konumu itibari ile kış mevsimisert geçmektedir ayrıca kentin sıcaklık ortalaması ülke geneline göre düşüktür. Bu sebeple ısınma maksatlıkullanılan yakıtlardan kaynaklı kirleticiler hava kirliliğinde büyük paya sahiptir. Ancak kentin az gelişmiş sanayişehirlerinden olmasından dolayı endüstriyel menşeili hava kirleticiler kentte çok düşük konsantrasyonlardabulunmaktadır. Isınma amaçlı düşük enerjili ve yüksek kükürt içeren kömür türevlerinin sık kullanımı ve yanlışyakma teknikleri kış aylarında görülen yoğun kirliliğin sebebini ortaya koymaktadır. Bu sebeple doğal gaz gibidaha temiz yakıtların kullanımı bu sorun için en uygun çözümlerden biridir. Kentin doğal gaz ulaşmayan ilçelerinehat sağlanması ile tehlikesiz ve temiz bir yakıt olarak kabul görülen doğal gazın kullanılmasının yaygınlaştırılmasıgerekmektedir. Ayrıca hattın ulaşmadığı noktalarda kalitesiz yakıt konusunda kontroller satış noktalarındanbaşlayıp kullanıcılar bilgilendirilmeli ve zararları izah edilmelidir.

Air Pollution in the City Center of Van Province

Air pollutants that cause environmental pollution put human beings and other ecosystems at risk. In many cities of our country, the problem of air pollution caused by industrial and heating has reached significant levels. In this study, the temporal and seasonal distribution of air pollutant parameters in the city center of Van province, its concentrations, and the relation of pollutant parameters with temperature are discussed according to the permissible limit values and recommendations for solution for the city are included. The winter season is harsh in terms of topographic and geographic location of the city and the average temperature of the city is lower than the country average. Therefore, pollutants from the fuels used for heating purposes have a large share in air pollution. However, industrial pollutants of industrial origin are found in very low concentrations in the city due to the fact that the city is one of the less developed industrial cities. Frequent use of low-energy high-sulfur coal derivatives for heating purposes and incorrect combustion techniques reveal the reason for the heavy pollution seen in the winter months. Therefore, the use of cleaner fuels such as natural gas is one of the most suitable solutions for this problem. With the provision of lines to the districts that do not reach the natural gas, the use of natural gas, which is considered as a safe and clean fuel, should be expanded. Furthermore, at the points where the line does not reach, the controls on the poor-quality fuel should be started from the sales points and the users should be informed and their losses should be explained.

PDF

___

[1] Sirmen L. 1990. Çevre Kanunu’na Göre Çevrenin Kirletilmesinden Doğan Sorumluluk. Ankara Barosu Dergisi, 1: 22-30.
[2] Bozlağan R. 2005. Sürdürülebilir Gelişme Düşüncesinin Tarihsel Arka Planı. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 50: 1011-1028.
[3] Bayram T., Erkuş A., Öztürk D. 2014. Türkiye’de Su Kaynaklarının Dünü, Bugünü ve Geleceği. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 19 (1-2): 70-74.
[4] Altıkat A., Ekmekyapar Torun F., Turan Bayram T. 2011. Küresel kirlilik: Dünya, Avrupa Birliği ve Türkiye’de Hava Kirliliği Örneği. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Fen Bilimleri Dergisi, 27 (2): 134-149.
[5] Aydınlar B., Güven H., Kirksekiz S. 2009. Hava Kirliliği Nedir, Ölçüm ve Hava Kalite Modelleme Yöntemleri Nelerdir. Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Çevre Mühendisliği Bölümü, Hava Kirliliği ve Modellemesi Dergisi,16 (2): 83-91.
[6] Yazıcı H., Yusuf Ç.A.Y., Sekmen Y. 2010. Hava Kirliliğinin Doğal Gaz Kullanımı İle Değişimi, Denizli İli Örneği. Selçuk Teknik Dergisi, 9 (3): 205-215.
[7] Demirarslan K.O., Akıncı H. 2018. CBS ve Hava Kalitesi Verileri Kullanılarak Marmara Bölgesinin Kış Sezonunda Hava Kalitesinin Değerlendirilmesi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 4 (1): 11-27.
[8] Eren Z., Turan T. 2007. Doğal Gaza Geçiş ile Birlikte Erzurum İlinde Fosil Yakıtlardan Kaynaklanan Hava Kirliliğindeki Değişim. Türkiye Çevre Müh. Odası, 7.
[9] Bolu F., Zoroğlu G., Mayda A.S. 2015. Düzce Hava Kalitesi İzleme İstasyonu 2014 Yılı Verilerinin Saatlik, Günlük ve Mevsimsel Değişimlerinin İncelenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin, 14 (5): 387-393.
[10] Toros H., Erdun H., Çapraz Ö., Özer B., Daylan E.B., Öztürk A.İ. 2013. Air Pollution and Quality Levels in Metropolitans of Turkey for Sustainable life. EJOSAT: European Journal of Science and Technology, 1 (1): 12-18.
[11] Cetin M., Kalayci Onac A., Sevik H., Sen B. 2018. Temporal and Regional Change of Some Air Pollution Parameters in Bursa, Air Quality. Atmosphere & Health, 1-6.
[12] Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, 2017. Van İli 2016 Yılı Çevre Durum Raporu. Çevre Yönetimi ve Denetimi Şube Müdürlüğü, Van.
[13] Doğalgaz Piyasası 2016 Yılı Sektör Raporu, 2017. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı, Ankara.
[14] Kalkınma Bakanlığı, 2013. İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması (SEGE-2011). Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü, Ankara.
[15] Van’ın Sanayi Envanterinin Oluşturulması Fizibilite Çalışması, 2015. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Van İl Müdürlüğü, Van.
[16] Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, 2016. 2016 Yılı Şubat Ayı Sıcaklık Değerlendirmesi. Araştırma Dairesi Başkanlığı Klimatoloji Şube Müdürlüğü Hidrometeoroloji Şube Müdürlüğü, Ankara.
[17] http://www.havaizleme.gov.tr/Default.ltr.aspx (Erişim Tarihi: 31.12.2016)
[18] Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği, 2008. Resmi Gazete, Sayı: 26898.