Semsettin CIVELEK, Murat KURSAT, İbrahim GÜLTÜRK

Hankendi–Baskil–Kömürhan (Elazığ) arasında kalan alanın florası

Bu çalışma ile Hankendi–Baskil–Kömürhan (Elazığ) arasında kalan alanın florasının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada araştırma alanından 2011-2013 yılları arasında toplanan 3128 bitki örneği kullanılmıştır. Örneklerin sistematik olarak değerlendirilmesi sonucunda, araştırma alanından 74 familyaya ait 338 cins ve bu cinslere ait 469 tür, 133 alttür ve 80 varyete olmak üzere toplamda 660 takson tespit edilmiştir. Belirlenen bu 660 taksonun 2’si Pteridophyta 658’i Magnoliophyta bölümüne dâhildir. Magnoliophyta bölümüne ait olan 658 taksonun 5’i Pinophytina (Gymnospermae) 653‟ü Magnoliophytina (Angiospermae) alt bölümüne aittir. Magnoliophytina alt bölümünde yer alan 653 taksonun 565’i Dicotyledonae, 88’i Monocotyledoneae sınıflarında yer almaktadır. Araştırma alanında en fazla takson içeren ilk 10 familyanın takson sayıları ve oranları: Asteraceae 91 (%13.8), Fabaceae 76 (%11.5), Lamiaceae 56 (%8.5), Poaceae 49 (%7.4), Brassicaceae 43 (%6.5), Caryophyllaceae 36 (%5.4), Apiaceae 34 (%5.2), Rosaceae 26 (%3.9), Boraginaceae 25 (%3.8), Ranunculaceae 17 (%2.6) şeklindedir. En çok takson içeren ilk 3 cins ise Astragalus (% 3.5), Centaurea (%1.7), Salvia (%1.5) olmuştur. Araştırma alanında belirlenen bu taksonların fitocoğrafik bölgelere göre takson sayıları ve oranları: Çok Bölgeli ve Bilinmeyen 358 (%54.2), İran–Turan 236 (%35.8), Avrupa Sibirya 37 (% 5.6), Akdeniz 29 (%4.4) olarak gerçekleşmiştir. Araştırma alanımızdaki taksonların Raunkiaer sistemine göre hayat formları dağılımı ise şöyledir: Hemikriptofit 277 (%42), Terofit 210 (%31.8), Kamefit 65 (%9.8), Kriptofit 58 (%8.8), Fanerofit 50 (%7.6). Araştırma alanımızda belirlenen 660 taksonun 60’ı endemiktir. Buna göre alanımızdaki taksonların endemizm oranı %9.1 olmuştur. En çok takson içeren ilk 3 familyadaki endemik türlerin oranları Asteraceae %31.5, Fabaceae %20.5, Lamiaceae %13.6’dır.Anahtar kelimeler: Baskil, Flora, Hankendi, Kömürhan, Turkiye

The flora of the area between Hankendi–Baskil and Kömürhan (Elazığ)

In this study it is intended to detect the flora of the area between Hankendi–Baskil–Kömürhan (Elazığ). In this survey, 3128 plant samples which were collected from the research area in 2011-2013 were used. As a result of the systematic evaluation of the samples, from the research area, 338 species belonging to 74 families and 469 species belonging to this genus, 133 subspecies and 80 varieties, 660 taxons in total, have been identified. 2 of these determined 660 taxons are included in the Magnoliophyta. The 5 of 658 taxons belonging to Magnoliophyta belong to Pinophytina and the remaining 653 belong to Magnoliophytina (Angiospermae) sub-section. The 565 of 653 taxons located in Magnoliophytina sub-section are located in Dicotyledonae class and the remaining 88 are located in Monocotyledoneae class. The taxon rates and the numbers of the first 10 families that contain the most taxon in the research area are Asteraceae 91 (%13.8), Fabaceae 76 (%11.5), Lamiaceae 56 (%8.5), Poaceae 49 (%7.4), Brassicaceae 43 (%6.5), Caryophyllaceae 36 (%5.4), Apiaceae 34 (%5.2), Rosaceae 26 (%3.9), Boraginaceae 25 (%3.8), Ranunculaceae 17 (%2.6). The first three genuses that contain the most taxon are Astragalus (% 3.5), Centaurea (%1.7), Salvia (%1.5).The taxon numbers and the rates according to the phytogeographical regions of these taxons identified in the research area are Multi-Zone and unknown 358 (%54.2), İran – Turan 236 (%35.8), The Euro-Siberian 37 (%5.6), and Mediterranean 29 (%4.4).The life forms distribution according to Raunkiaer system of taxons in our research area are Hemicryptophyte 277 (%42), Therophyte 210 (%31.8), Chamaephyte 65 (%9.8), Cryptophyte 58 (%8.8), and Phanerophyte 50 (% 7.6). The 60 of 660 taxons identified in our research area are endemic. According to this, the rate of taxons endemism in our area is %9.1. The rates of endemic species in the first three families that contain the most taxons are Asteraceae %31.5, Fabaceae %20.5, Lamiaceae %13.6.Keywords: Baskil, Flora, Hankendi, Kömürhan, Turkey

PDF

___

[1] Davis P.H. 1965-1985. Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Vol.1-9, Edinburgh Univ. Press. Edinburgh.
[2] Gültürk İ. 2016. Hankendi–Baskil–Kömürhan (Elazığ) arasında kalan alanın florası. DoktoraTezi, Fırat Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
[3] Elazığ Bölgesi Haritası. www.openstreetmap.org. (Erişim Tarihi: 09.04.2015).
[4] Canpolat F.A. 2016. Büyükçay Havzasındaki (Elazığ) Kırsal Yerleşmelerin Coğrafi Analizi. Fırat Üniviversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 26 ( 1): 1-20.
[5] Siler M. 2009. Büyük Çay Havzası’nın (Elazığ Batısı) Genel ve Uygulamalı Jeomorfolojisi. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
[6] Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, 2012. İklim Verileri, Elazığ.
[7] Akman Y. 1999. İklim ve Biyoiklim. (Biyoiklim Metodları ve Türkiye (İklimleri). Palme Yayın Dağıtım, Ankara.
[8] Davis P.H., Tan K., Mill R.R. (eds.). 1988. Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Vol. 10, Edinburgh Univ. Press, Edinburgh.
[9] Davis P.H., Güner A., Özhatay N., Ekim T., Başer H.C. 2000. Flora of Turkey and the East Aegean Islands.Vol.11, Edinburgh Univ. Pres. Edinburgh.
[10] Güner A., Aslan S., Ekim T., Vural M., Babaç M.T., (edlr.), 2012. Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştıraları Derneği Yayını, İstanbul.
[11] Raunkier C. 1934. The Life Forms of Plants and Statical Plant Geography. Translates by Carter. Fausboll and Tansley: Oxford Univ. Press.
[12] Hayta Ş. 2012. Salkaya Deresi ile Dambüyük Ovası arasında kalan sahanın florası. Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
[13] Kılıç Ö. 2011. Aşağıçakmak Köyü ile Keban Baraj Gölü (Elazığ) arasındaki sahanın florası, Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
[14] Çakılcıoğlu U. 2008. Tekevler–Maden (Elazığ) arası sahanın florası. Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
[15] Türkoğlu İ. 2004. Karga, Kamışlık ve Kuşakçı Dağları ile Bu Dağlar Arasında Yerleşmiş GözeliKavak Yüksek Dağiçi Ovaları (Elazığ) Florası. Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
[16] Kürşat M. 2003. Elazığ, Baskil Merkez İlçe-Altınkürek Köyü (Keban) Arasındaki Yüksek Sahanın Florası. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
[17] Çakılcıoğlu U. 2002. Harput (Elazığ) Florası. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
[18] Behçet L. 1999. Baskil (Elazığ) Florasına Katkılar. 1st. International Symposium on Protection of Natural Environment and Ehrami Karaçam, 23-25th September, Kütahya, Türkiye.
[19] Erkan E. 2002. Buzluk Mağaraları–Şüşnaz Bağları (Harput) Florası Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
[20] Duru Ö. 2001. Çakmakbeli (Keban-Elazığ) florası. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
[21] Aziret A. 1996. Baskil ve Çevresi (Elazığ) florası üzerine bir ön araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
[22] Ayvaz Y., Civelek S., Yaman S. 1993. Keban Baraj Gölündeki Adaların Flora ve Faunası. Fırat Üniversitesi, Fen-Müh. Bilimleri Dergisi, 5 (2):59-88.
[23] Evren H. 1985. Mastar, Kup, Yaylım Dağlarının (Elazığ) Florası. Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
[24] Altan Y. 1984. Malatya-Pütürge Florası. Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
[25] Yıldırımlı S. 1982. Munzur Dağları Florası Üzerinde Bir Araştırma. TBAG-415 no’lu Proje, Ankara.
[26] Evren H. 1981. Hasan Dağı (Elazığ) Florası Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
[27] Altan Y. 1981. Hazar Dağları Florası. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
[28] Erik S., Mutlu B., Topaloglu S., Tarıkahya B., Aldemir A. 2005. Centaurea tchihatcheffii’nin tarihçesi, Türkiye florasındaki yeri, yayılış alanları, taksonomik özellikleri ve diger bitkiler ile olan birlikteliği. 3. Bölüm 179-258. Centaurea tchihatcheffii, Ankara-Gölbası Sevgi Çiçegi. Bizim Büro Basımevi-Ankara 570 s.
[29] Muratgeldiyev Y., Küçüködük M., Bingöl Ü., Güney K., Geven F. 2000. İran-Turan Floristik Bölgesi. Selçuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Fen Dergisi, 1: 119-124.
[30] IUCN, 2001. Red List Categories; Version 3.1. Prepared by the IUCN Specie Survival Commission. IUCN, Gland Switzerland and Cambridge, UK.